Charleroi
Charleroi (valonski: Tchålerwè) je grad i općina od 201,837 stanovnika[1] na jugu Belgije u valonskoj Provinciji Hainaut. Metropolitanski Charleroi zajedno sa gradovima na periferiji ima 522,522 stanovnika[2] On je i administrativni centar Arondismana Charleroi.[3]
Charleroi
| |
|---|---|
.jpeg) | |
| Koordinate: 50°24′N 04°26′E / 50.400°N 4.433°E | |
| država |  Belgija
|
| Regija | Valonija |
| Provincija | Hainaut |
| Arondisman | Charleroi |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Paul Magnette |
| Površina | |
| - Ukupna | 102 km²[1] |
| Stanovništvo (2021.) | |
| - Grad | 201,837[1] |
| - Gustoća | 1,977 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 6010[1] |
| Pozivni broj | 071[1] |
| Karta | |
  Charleroi | |
Geografske karakteristike uredi
Charleroi se prostire duž sjeverne obale rijeke Sambre, južno od Bruxellesa.[3]
Historija uredi
Nakon sklapanja Pirinejskog mira 1659., Kraljevina Francuska morala je Španjolskoj prepustiti Landrecies, Avesnes, Philippeville i Mariembourg. Taj mir začinjen je i brakom francuskog kralja Louisa XIV sa španjolskom infantkinjom Marie-Thérèse.[3]
Nakon povratka mira granica je demontirana, pa je Španjolska je odlučila sagraditi novu utvrdu na Sambreu. Mjesto odabrano za novu utvrdu bilo je srednjovjekovno selo Charnoy, koje je preimenovano u čast španjolskog kralja Carlosa II u Charleroi. Dekret o gradnji nove utvrde potpisao je guverner Castel Rodrigo 1666.[3] Već sljedeće godine Louis XIV je postao gospodar Charleroja. Utvrda je vraćena Španjolskoj 1678., a ponovno je pala u ruke Francuza 1693. nakon opsade koju je vodio Sébastien de Vauban. Španjolci su je ponovno zauzeli 1697. a nakon njih ponovno Francuzi 1701.[3] Od 1713. do 1746. Charlerojom vlada Austrijska Monarhija a nakon nje Prva Francuska Republika. Napoleon Bonaparte je 1815. odabrao Charleroi za svoj štab, iz kog se u žurbi morao povući, kasnije je izjavio da žali što ga nije bolje utvrdio jer ga je koštalo gubitka vlasti i života.[3]
Nizozemci su 1816. odabrali Charleroi za bastion svoje odbrane protiv Burbonske Francuske 1816. Tek od 1830. grad je postao belgijski, utvrda je srušena između 1868. i 1871.[3]
Nakon što je u 19. vijeku kanalizirana rijeka Sambre i postala plovna, Charleroi je naglo narastao kao snažni industrijski centar regije zvane Pays noir (crna zemlja) zbog brojnih tvorničkih dimnjaka iz kojih se pušio gust crni dim. Industrija se razvila zahvaljujući rudnicima ugljena uz kojih su nikle koksare, čeličane, cementare a kasnije i brojni pogoni elektro i mašinske industrije.[3]
U to je vrijeme sjeverno predgrađe Jumet, postalo poznato u svijetu po brojnim pogonima u kojima se proizvodilo staklo, brojni majstori iz Jumeta su krajem 19. vijeka emigrirali u Sjedinjene Američke Države i pomogli osnivanju sličnih tvornica u toj zemlji.[3]
Kod Charleroja se za Prvog svjetskog rata 22. augusta 1914. odvila prva bitka na zapadnom frontu.[3]
Privreda i transport uredi
Nakon Drugog svjetskog rata Teška industrija Charleroija je zapala u Recesija|krizu]], pa su brojne tvornice bankrotirale i ljudi ostali bez posla Ekonomske nevolje su donekle ublažene, osnivanem novih pogona kemijske industrije i brojnih malih firmi koje se bave aeronautikom i kompjuterskom grafikom.[3]
Charleroi je povezan sa Bruxellesom željeznicom, autoputom i plovnim kanalom. Grad ima i aerodrom (IATA: CRL, ICAO: EBCI) smješten 6 km sjeverno od centra i metro, sa linijama dugim 33 km.[4]
Znamenitosti i obrazovanje uredi
Najveća znamenitost grada je gradska vijećnica iz 1936., sa zvonikom visokim 70 metara iz koje svake godine kreće procesija Valonskog festivala. On je 1999. uvršten na UNESCO-vu listu Svjetske baštine kao zajednički lokalitet Zvonici u Francuskoj i Belgiji.[5] Ostale zanmenitosti su; Palais des Expositions iz 1954. u kojoj se održavaju se industrijske izložbe, Palais des Beaux-Arts iz 1957. i arheološki muzej.
Od obrazovnih institucija ima Université du Travail (ekonomski) i medicinski i fakultet.[3]
Pobratimski gradovi uredi
Charleroi ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima[2];
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Belgium: Major Cities and Municipalities” (engleski). City population. Pristupljeno 28.04. 2021.
- ↑ 2,0 2,1 „Sister cities of Charleroi” (engleski). Sister cities. Pristupljeno 28.04. 2021.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 „Charleroi” (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 28.04.2022.
- ↑ „Public Transport in Wallonia” (engleski). TEC. Pristupljeno 28.04. 2022.
- ↑ „Hôtel de Ville (1936)” (francuski). Charleroi. Pristupljeno 28.04.2022.
