Beli orlovi
Beli orlovi (takođe poznati kao Šešeljevci, Četnici ili Osvetnici) su bili srpska paravojna formacija u čijem je organizovanju učestvovala Srpska radikalna stranka Vojislava Šešelja.[1][2]
Šešeljevci su učestovali u sukobima na području BiH i Hrvatske i, prema raznim izveštajima, odgovorni su za mnoge ratne zločine nad pripadnicima drugih etničkih grupa. U optužnici Šešelju, navode se kao jedni od učesnika udruženog zločinačkog poduhvata.[3]
Historija
Paravojne jedinice su odgovorne za neke od najbrutalnijih aspekata «etničkog čišćenja». Dve jedinice koje su odigrale glavnu ulogu u kampanji «etničkog čišćenja» u BiH, «Četnici» povezani sa Vojislavom Šešeljem i «Tigrovi» povezani sa Željkom Raznjatovićem (Arkanom), su takođe bili aktivni u Republici Srbiji. Šešeljevi sledbenici su, prema izveštajima, vodili kampanju «etničkog čišćenja» protiv etničkih manjina u srbijanskim pokrajinama Vojvodini i Kosovu.[4]
– Izveštaj Ujedinjenih Nacija
Uloga u ratu u Hrvatskoj
Jedinice Belih orlova su učestovale u vojnim dejstvima u Slavoniji i Kordunu. Terete za maskr u Voćinu u kom je ubijeno više desetina civila.[5][6][7][8] Takođe su bili veoma aktivni tokom bitke za Vukovar. U optužnici Vojislavu Šešelju se navodi da su ubili preko 250 civila u masakru na Ovčari.[9]
Uloga u ratu u BiH
Tokom agresije na Bosnu i Hercegovini jedinice Belih Orlova su učestovale u napadima na Bijeljinu, i Višegrad. Poslije zauzimanja ovih gradova Beli Orlovi su prednjačili u zlostavljanju i etničkom čišćenju lokalnog bošnjačkog i hrvatskog stanovništva na području ovih općina. Terete se za masakr u Višegradu[10], masakr u Foči[11], zločini u Gacku[12] itd. U proleće i leto 1992 godine "šešeljevci" su, zajedno sa "arkanovcima" učestvovali u zauzimanu Zvornika i ubistvu više od 300 zvorničkih Muslimana. Tužilaštvo tvrdi da su ova ubistva bila podstaknuta Šešeljevim govorom.[13] Jedan od najkrvavijih zločina na području BiH se dogodio u Višegradu juna 1992 kada su Beli Orlovi zaključali više desetina civila (staraca, žena i djece) u jednu kuću i zapalili.[14] Postoje izveštaji i da su Beli orlovi vodili sabirni logor u Liješću, kod Bosanskog Broda.[15]
Takođe su odgovorni za otmicu u Štrpcima 1993, kada je iz voza Beograd-Bar oteta i ubijena grupa muslimana iz Srbije i Crne Gore.[16]
Uloga u ratu na Kosovu
Šešeljevi Beli orlovi se pominju među paravojnim formacijama za koje se smatra da su bile aktivne tokom rata na Kosovu. Human Rights Watch veruje da je Služba državne bezbednosti pomagala u organizaciji i naoružavanju ovih i drugih paravojnih jedinica.[17]
Izveštaj OEBS-a navodi da su Beli orlovi, zajedno sa „Arkanovim Tigrovima“, učestvovali u progonu i ubistvima albanskog stanovništva Peći.[18]
Suđenja
Mnogi pripadnici Belih orlova su optuženi za ratne zločine pred Međunarodnim sudom.[19][20][21] Milan Lukić je dobio doživotnu zatvorsku kaznu a Stredoje Lukić trideset godina zatvora, za akcije u Belim orlovima, posebno za masakr u Višegradu, kao i druga krivična dela. Mitar Vasiljević je dobio petnaest godina zatvora.[22]
Izvori
- ↑ "Profile: Vojislav Seselj" BBC News 27 November 2006
- ↑ Allen, Beverly (1996) Rape Warfare: The Hidden Genocide in Bosnia-Herzegovina and Croatia University of Minnesota Press, Minneapolis, Minnesota, pp. 154-155, ISBN 0816628181
- ↑ ICTY, Vojislav Seselj indictment, 15 January 2003
- ↑ „The policy of ethnic cleansing (Final report of the United Nations Commission of Experts)”. Arhivirano iz originala na datum 2014-04-08. Pristupljeno 2010-04-12.
- ↑ Šešelj Indictment
- ↑ Indictment against Milosevic and others
- ↑ Blaskovich, Jerry (1 November 2002) "The Ghastly Slaughter of Vocin Revisited:Lest We Forget" The New Generation Hrvatski Vjesnik--English supplement
- ↑ Testimony of Djuro Matovina, Transcript of 7 October 2002, p. 11049, lines 12-16
- ↑ ICTY indictment against Vojislav Šešelj, see Annex III
- ↑ "Updates From the International Criminal Courts" Arhivirano 2012-07-20 na Wayback Machine-u p. 40, 20 July 2007, American University Washington College of Law: War Crimes Research Office
- ↑ Testimony of Witness 52, Transcript of 27 March 2000
- ↑ Testimony of Witness 192, Transcript of 4 May 2000
- ↑ Detalji optužnice protiv Šešelja
- ↑ „ICTY: Milan Lukić and Sredoje Lukić judgement”.
- ↑ „Prison Camps”. Arhivirano iz originala na datum 2011-11-15. Pristupljeno 2010-04-12.
- ↑ Otmica u štrpcima, svedočanstvo[mrtav link]
- ↑ Po naređenju: ratni zločini na Kosovu (Izveštaj Human Right Watch-a)
- ↑ Kosovo: kako viđeno, tako rečeno Arhivirano 2010-11-14 na Wayback Machine-u (Izveštaj OEBS-a)
- ↑ "AU Washington College of Law: War Crimes Research Office - ICTY Status Reports" 21 February 2006, from Internet Archive
- ↑ Croatian "Evening News" 9 September 2001, from Internet Archive
- ↑ "Indictment: Milan Lukić, Stredoje Lukić and Mitar Vasiljević" Case No. IT-98-32-I, International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia
- ↑ "Mitar Vasiljević Sentenced to 15 Years’ Imprisonment" International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia