Arsenatna kiselina
Arsenatna kiselina ili H3AsO4 je kiselinski oblik arsenatnog iona AsO43-, trovalentong iona. Arsenatne soli se kemijski jako slično ponašaju kao i fosfati. Arsenična kiselina nalazi se samo u soluciji (tekućini), no njezin hemidratni oblik (H3AsO4·0.5H2O) formira krute kristale.[3]
| Arsenatna kiselina | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
| IUPAC ime |
| ||
| Drugi nazivi | Ortoarsenatna kiselina Desikant L-10 Zotoks | ||
| Identifikacija | |||
| CAS registarski broj | 7778-39-4  | ||
| ChemSpider[1] | 229 | ||
| UNII | N7CIZ75ZPN | ||
| KEGG[2] | |||
| ChEBI | 18231 | ||
| RTECS registarski broj toksičnosti | CG0700000 | ||
| Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
| Svojstva | |||
| Molekulska formula | H3AsO4 | ||
| Molarna masa | 141.94 g/mol | ||
| Agregatno stanje | Beli providni kristali, higroskopni. | ||
| Gustina | 2.5 g/cm3 | ||
| Tačka topljenja |
35.5 °C, 309 K, 96 °F | ||
| Tačka ključanja |
razlaže se ≥ 100 °C | ||
| Rastvorljivost u vodi | 16.7 g/100 mL | ||
| Rastvorljivost | rastvorna u alkoholu | ||
| pKa | 2.19, 6.94, 11.5 | ||
| Struktura | |||
| Oblik molekula (orbitale i hibridizacija) | Tetraedralna | ||
| Opasnost | |||
| EU-klasifikacija | Toksična (T) Opasna po životnu sredinu (N) | ||
| NFPA 704 |
 0
3
0
| ||
| R-oznake | R23/25, R45, R50/53 | ||
| S-oznake | S53, S45, S60, S61 | ||
| Tačka paljenja | Nije zapaljiva | ||
| Srodna jedinjenja | |||
| Drugi anjoni | Fosforna kiselina | ||
| Drugi katjoni | Natrijum arsenat | ||
| Srodna jedinjenja | Arsenitna kiselina Arsenik pentoksid | ||
|
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
| Infobox references | |||
Korištenje uredi
Arsenatna kiselina korsti se u premazivanju drva, kao posljednji premaz kod stakla i metala, u proizvodnji organskih arsenovih komponenta i kao sterilant zemlje. Može biti korišten i kao herbicid, insekticid i deraticid.
Osobine uredi
Kristali arsenatne kiseline imaju tetraedralnu simetriju C3v sa dužinom As-O veza u rasponu od 1.66 do 1.71 Å.[4]
Ona je triprotonska kiselina, te se njena kiselost opisuje sa tri ravnoteže:
- H3AsO4
H2AsO−
4 + H+ (K1 = 10−2.19) - H2AsO−
4 HAsO2−
4 + H+ (K2 = 10−6.94) - HAsO2−
4 AsO3−
4 + H+ (K3 = 10−11.5)
Ove Ka vrednosti su blizo vrednosti fosforne kiseline. Visoko bazni arsenatni jon (AsO3−
4) je proizvod treće jonizacije. Za razliku od fosforne kiseline, arsenatna kiselina je oksidujuća. To se može ilustrovati njenom sposobnošću da konvertuje jodid u jod.
Upotreba uredi
Arsenatna kiselina se koristi za zaštitu drveta, kao premaz stakla i metala, i u proizvodnji organskih arsenovih jedinjenja.
Reference uredi
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Holleman A. F., Wiberg E. (2001). Inorganic Chemistry (1st edition izd.). San Diego: Academic Press. ISBN 0-12-352651-5.
- ↑ Lee, C.; Harrison, W. T. A. (2007). „Tetraethylammonium dihydrogenarsenate bis(arsenic acid) and 1,4-diazoniabicyclo[2.2.2]octane bis(dihydrogenarsenate) arsenic acid: hydrogen-bonded networks containing dihydrogenarsenate anions and neutral arsenic acid molecules”. Acta Crystallographica C63 (Pt 7): m308-m311. DOI:10.1107/S0108270107023967. PMID 17609552.
Vidi još uredi
- Arsenitna kiselina - H3AsO3
