Airbus A300
Airbus A300 je širokotrupni turbo-mlazni avion kratkog i srednjeg doleta. Uzletjevši 1972. postao je prvi širokotrupni dvo-motorni avion. Do jula 2007. izrađen je 561 avion kada (zajedno sa skraćenim tipom A310) prestaje proizvodnja.[1][2] U dvije klase avion može prevesti 266 putnika.
 | |
| Tip | Linijski putnički avion |
| Proizvođač | EADS (Airbus S.A.S.) |
| Probni let | 28. oktobra 1972. |
| Uveden u uporabu | 30. maja 1975. |
| Broj primjeraka | 561 |
Historijski razvoj uredi
U septembru 1967. britanska, francuska i njemačka vlada potpisala je sporazum o početku razvoja za A300 s 300 putničkih sjedišta. Već u početku su britanska i francuska vlada sumnjali u uspješnost projekta, pogotovo radi potrebe razvoja novog turbo-fen motora Rolls-Royce RB207. koji bi pokretao avion. U decembru 1968. predlažu redizajn već započetog projekta na Airbusu A250 s 250 putničkih sjedišta. Preimenovani A300 ne treba nove motore što je uveliko smanjilo troškove razvoja. Kasnije je ipak za pokretanje aviona odabran američki motor General Electric CF6-50 unijevši tako dodatno nezadovoljstvo na britanskoj strani te otkazivanje ugovora. Britanska tvornica Hawker-Siddeley ipak ostaje supotpisnik i radi na izgradnji krila koje je kasnije odigralo važnu ulogu u osobinama A300 kao aviona za kratke domaće letove sve do mogućnosti interkontinentalnog leta.[3]
Kompanija Airbus Industrie osnovana je 1970. godine od strane Aérospatiale (Francuska), i Deutsche Aerospace (Njemačka). 1971. pridružuje se i CASA (Španjolska). Svaka kompanija izrađivala je određeni dio aviona koji je nakon isporuke bio spreman za ugradnju. Tvornica za kompletiranje aviona nalazi se u francuskom Toulouseu u koji se dijelovi prevoze specijalnim transportnim avionom Super Guppy.
1972. godine A300 imao je svoj probni let a 1974. ulazi u redovni promet.
Verzije uredi
A300B1 uredi
Izrađena su samo dva aviona: prvi prototip, dok je drugi kasnije prodan zračnom prevoziocu Air Algérie. Avion je mogao prevoziti 259 putnika. Maksimalna težina uzlijetanja bila mu je 132,000 kg a pokretan je s dva turbo-fen motora General Electric CF6-50A od 220 kN potiska.
- A300B2 –prva proizvodna verzija pokretana s CF6 ili Pratt & Whitney JT9D motorima od 227kN ili 236 kN potiska. Prvi korisnik u maju 1974. postao je Air France.
- A300B4 –glavna proizvodna verzija. Verzija ima dodatni centralni spremnik za gorivo (47.500 kg.).
A300-600 uredi
Verzija iste dužine kao i verzije B2 i B4, ali radi ugradnje repnog dijela od A310 povećan mu je unutarnji prostor. Ugrađeni su i jači motori CF6-80 ili Pratt & Whitney PW4000. S verzijom je 1983. počela letjeti kompanija Saudi Arabian Airlines. Prodano je 313 komada A300-600. Verzija A300-600ST, poznatija pod nazivom Beluga, proširenog je trupa za prijevoz specijalnog tereta. Ukupno je proizvedeno 5 aviona.
A300B10 (A310) uredi
Predstavljen je s kraćim trupom, novim krilima veće aerodinamičke iskoristivosti i manjim repnim dijelom. Dostupan je u standardnoj verziji -200 i verziji većeg doleta -300 koja može doseći 9.600 km u putničkoj i cargo verziji. Avion je izrađen i kao avio-cisterna (koristi ga Canadian Forces i Luftwaffe) koji prevozi gorivo za nadopunu vojnih aviona tijekom leta.
Usporedba uredi
| Mjere | A300B4 | A300-600R | A300-600F |
|---|---|---|---|
| Sjedišta 2-class | 266 | n/a | |
| Dužina | 54,08 m | ||
| Razmah | 44,85 m | ||
| Visina | 16,62 m | ||
| Maksimalna širina kabine | 5,28 m | ||
| Promjer trupa | 5,64 m | ||
| Težina praznog aviona | 90.060 kg | 81.900 kg | |
| MTOW | 165,000 kg | 170.500 kg | |
| Brzina krstarenja | mach 0,78 | ||
| Maksimalna brzina | mach 0,86 | ||
| Dolet punog aviona | 6.670 km | 2.950 nm | |
| Količina goriva | 68.150 l | ||
| Motori | CF6-50C2 or JT9D-59A | CF6-80C2 ili PW4156 | |
| Posada kabine | Tri | Dva | |
Izvori uredi
- ↑ „Airbus A300 Production List”. planespotters.net. Arhivirano iz originala na datum 2011-06-11. Pristupljeno 15 November 2012.
- ↑ „Airbus – Historical Orders and Deliveries” (Microsoft Excel). Airbus S.A.S.. January 2008. Arhivirano iz originala na datum 2008-12-21. Pristupljeno 10. decembar 2012.
- ↑ Champagne... and drought Arhivirano 2015-04-01 na Wayback Machine-u, The story of Airbus from its inception to today.
- ↑ Aircraft Technical Data & Specifications Airliners.net
- ↑ „www.civilaviation.eu Airliners Index”. civilaviation.eu. Arhivirano iz originala na datum 2016-03-26. Pristupljeno 1. april 2015.