Abusir
29°33′N 31°08′E / 29.55°N 31.14°E
| Memfis i njegove nekropole i piramide u Gizi, Sakari, Abusiru, Abu Ravašu i Dahšuru | |
|---|---|
 Svjetska baština – UNESCO | |
 | |
 Egipat | |
| Registriran: | 1979. (3. zasjedanje) |
| Vrsta: | Kulturno dobro |
| Mjerilo: | i, iii, vi |
| Ugroženost: | 2001.- |
| Referenca: | UNESCO |
Abusir (arapski: بو صير/Abū Ṣīr) je arheološki lokalitet u Egiptu, koji se nalazi 2,5 kilometara sjeverno od Sakare i oko 12 km južno od Piramida u Gizi.[1]
Abusir je bio grad mrtvih, mjesto na kom je podignuto 14 piramida (zasad ih je otkopano samo sedam).[1]
Abusir je 1979. zajedno sa drugim lokalitetima na tom terenu; Dahšur, Sakara, Abu Ravaš, Memfis i Piramide u Gizi, uvršten na UNESCO-ovu listu Svjetske kulturne baštine.[2]
Historija i karakteristike uredi
Najimpresivnije su tri piramide faraona iz Pete dinastije (oko 2465. pne. - 2325. pne.); Sahure, Neferirkara i Njusera.[2]
Te su piramide u komparaciji sa drugim egipatskim spomenicima sličnog tipa, loše sagrađene, pa su danas su u ruševnom stanju. Susjedni posmrtni hramovi imaju finu plastičnu dekoraciju, zidne reljefe i stup]]ove sa floralnim kapitelima obliku palmi, lotosa i papirusa.[2]
Nekolicina faraona je pored svojih piramida (među njima Userkaf i Njusere) sagradilo svetišta sa obeliskom posvećenih bogu sunca - Rau.[2]
Negdje na pola puta između Sahureve piramide i Userkafova hrama leži nedovršena piramida za koju se pretpostavlja da je bila namjenjena Shepseskafu faraonu iz Četvrte dinastije.[3]
Mala piramida južno od piramide Neferirkara vjerojatno je bila zamišljena kao njegova satelitska piramida, ali su radovi zaustavljeni, najvjerojatnije zato što je umro, kasnije je preuređena u grobnicu kraljice majke Khentkaus II. Dvije manje piramide istočno i jugoistočno od Neferirkarove piramide zahtjevaju daljnje ispitivanje. Za sad se pretpostavlja da su bile namjenjene kraljicama, ali ni to nije sigurno.[3]
Izgleda da je posljednji hram posvećen Rau podigao Menkauhor (dosad nije pronađen i iskopan), pred kraj Pete dinastije, nakon tog su faraoni izgubili interes za Abusir.[3]
Nešto zapadnije od mjesta gdje se nalaze piramide, leži nekropola u kojoj je pokapana aristokracija Memfisa. Pronađene su grobnice Dvadeset šeste i Dvadeset sedme dinastije, a to dokazuje da je Abusir ostao važna nekropola sve do kraja faraonskih vremena.[3]
Papirusi uredi
U Abusiru su pronađene dvije značajne grupe papirusa, jedna je otkrivena 1893., a druga za iskapanja 1982. Abusirski papirusi su arhivi hramskih svećenika koji su vodili ritual sahranjivanja Neferirkara. Oni su danas izvor važnih podataka o ekonomskim prilikama Starog kraljevstva (oko 2575. pne.-2130. pne.)
Iako su i dotadašnja brojna iskopavanja na tom lokalitetu iznjela na svijetlo dana uzbudljive artefakte, ekipa arheologa sa Karlova univerziteta u Pragu iznenadila je sve - 1998., otkopavši netaknuti sarkofag Iufaa, svećenika i administratora palače koji je živio negdje oko 525. pne..[2]
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 „The Pyramids Of Abusir” (engleski). Ask-Aladdin. Pristupljeno 14.8. 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „Abū Ṣīr archaeological site, Egypt” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 14.8. 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „Abusir Pyramids & The City of The Dead Egypt” (engleski). Memphis Tours. Pristupljeno 14.8. 2020.
