Wikipedija

1717

godina
Ovo je članak o godini 1717.

Godina 1717 (MDCCXVII) bila je redovna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u ponedjeljak po julijanskom kalendaru.

Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija: 1680-e  1690-e  1700-e  – 1710-e –  1720-e  1730-e  1740-e
Godine: 1714 1715 1716 – 1717 – 1718 1719 1720
1717. po kalendarima
Gregorijanski 1717. (MDCCXVII)
Ab urbe condita 2470.
Islamski 1129–1130.
Iranski 1095–1096.
Hebrejski 5477–5478.
Bizantski 7225–7226.
Koptski 1433–1434.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1772–1773.
• Shaka Samvat 1639–1640.
• Kali Yuga 4818–4819.
Kineski
• Kontinualno 4353–4354.
• 60 godina Yin Vatra P(ij)etao
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11717.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era


Događaji uredi

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak uredi

  • 1. 1. - Švedski poslanik u Londonu Carl Gyllenborg uhapšen zbog plana pomoći pretendentu JFE Stuartu - ostaje u zatvoru pet meseci.
  • 4. 1. - Velika Britanija i Nizozemska se, kako bi očuvali Utrechtski mir iz 1714. godine, udružuju sa svojim nedavnim ratnim neprijateljem Francuskom u tzv. Trojni savez koja je zajedno sa njima zabrinuta zbog nastojanja španskog kralja Filipa V da od svoje zemlje učini evropsku supersilu. Filip je unuk francuskog kralja Luja XIV i želi francusku krunu ako bi sedmogodišnji Luj XV umro.
  • januar - Dve hiljade Turaka iznenada napalo Irig, gde zimuje deo srpske milicije s kapetanom Monastirlijom[1].
  • januar-februar? - Britanci otkupili od mogulskog cara Farrukhsiyara prava na bescarinsku trgovinu u Bengalu - ali lokalni upravnici to ne poštuju.
  • 1. 2. - U Varšavi održan tzv. Nijemi Sejm, pod nadzorom ruske vojske - Poljska-Litvanija praktično postaje ruski protektorat, nagovješteno je vrijeme Podjela 1772-95.
  • 7. 2. (27. 1. po j.k.) - Lady Mary Wortley Montagu stigla s mužem Edwardom u Osijek, na putu za Carigrad, o čemu ostavlja zabelešku u svojim pismima[2]. Britanci žele da se sklopi mir između Austrije i Turske.
  • februar - Pošto je prošle godine sklopljena Anglo-francuska alijansa, pretendent James Francis Edward Stuart mora napustiti Francusku i skloniti se kod pape Klementa XI. - umreće u Rimu 1766.
  • februar/mart - Velika mećava u Novoj Engleskoj, preko 1,5 metar snega i nanosi od nekoliko metara.
  • 2. 3. - Balet je stigao u Englesku: John Weaver priredio The Loves of Mars and Venus u Londonu.
  • 6. 3. (23. 2. po j.k.) - Crnogorski sabor odlučio da se Crna Gora stavi pod mletačku zaštitu a da vladika Danilo ima duhovnu vlast u Boki kotorskoj i južnom primorju - Mlečani nemaju poverenja u vladiku, jer je rusofil, čak su razmišljali da ga otruju[3].

April/Travanj – Jun/Lipanj uredi

  • 1. 4. - Obnovljeno Vrhovno vijeće Nizozemske, sada Austrijske Nizozemske; prvi guverner je Eugen Savojski, ali pošto je on zauzet, zamjenjuje ga Hercule-Louis Turinetti, markiz od Prié.
  • 9. 4. - Pukovnik Ernst Anton von Petrasch napao na putu za Šabac neprijateljski odred od 3.000 vojnika. Ubrzo zatim 300 Turaka iz Šapca i Kupinova prelazi u Srem radi pljačke ali ih srpska milicija odbija.
  • april - Crnogorci odbili na Trnjanima Turke iz Hercegovine[4].
  • april - Karlo VI potvrđuje krajišnicima u Varaždinskom generalatu povlastice kakve im je dao Ferdinand II (Statuta Valachorum), ali ne sprovodi se u djelo[5]. Koprivnički oberkapetan grof Kenigseg je zaključao originale privilegija, daje ih pogledati tek nakon većeg poklona[6].
  • 26. 4. - Gusarski brod Whydah Gally potonuo sa blagom pored Masačusetsa.
  • proleće - Aleksandar Bekovič-Čerkaski vodi prvu rusku ekspediciju u Centralnu Aziju, u Hivanski kanat - neće se vratiti.
 
Eugen Savojski

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan uredi

 
Austrijska opsada Beograda
  • jul, početkom - Petraš vrši diverzione napade prema Šapcu, bombarduje grad.
  • jul - Petrovi poslanici Pjotr Tolstoj i Aleksandar Rumjancev stižu u Napulj i do jeseni uspevaju da ubede Alekseja Petroviča da se vrati u Rusiju (sledećeg januara).
  • 17. 7. - Na Temzi prvi put izvedena Händlova "Muzika na vodi", za kralja Georga I.
  • jul - Opšti crnogorski zbor: vladika Danilo još jednom pokušava da omete crnogorsko-mletačko zbližavanje ali na kraju popušta[8].
  • 19. 7. - Pomorska bitka kod rta Matapan: nakon neizvesne borbe, papska koalicija (Venecija, Malta, Portugal) nadjačala Osmanlije.
  • 19. 7. - Bitka kod Strömstada: švedska vojska porazila dansku flotu.
  • 27. 7. - Jak mletački napad na Imotski.
  • 28. 7. - Osmanska vojska velikog vezira Hadži Halil-paše stigla u pomoć opsednutom Beogradu, opseli su Eugenovu vojsku - vatra s obe strane i malarija crpu snagu austrijske vojske.
 
Imotski
  • 1. 8. - Mletačko-osmanski rat: Turci napuštaju Imotski a preuzimaju ga Mlečani.[9].
  • 14. 8. - Hitac iz Beogradskog merzera (→ de) pogodio barutni magacin u beogradskoj tvrđavi, u ogromnoj eksploziji gine možda 3.000 Turaka.
  • 15. 8. - Amsterdamski ugovor Francuske, Pruske i Rusije: Francuska će biti neutralna u završetku Velikog severnog rata.
  • 16. 8. - Bitka kod Beograda u kojoj austrijski vojskovođa Eugen Savojski nanosi odlučujući poraz turskim snagama koje su pokušale deblokirati opsjednuti Beograd, čiji garnizon sljedeći dan potpisuje kapitulaciju. Beograd ostaje u austrijskim rukama do 1739, a Eugen Savojski će biti ovekovečen pesmom Prinz Eugen, der edle Ritter (→ de).
  • 18. 8.? - Dan nakon osvojenja Beograda, Turci iz Šapca odlaze prema Zvorniku[10].
 
Stara karta Sardinije i Sicilije

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac uredi

  • oktobar - Neuspešni crnogorsko-mletački napad na Bar[13].
  • oktobar? - Mlečani uzeli od Turaka Prevezu i Vonicu u Epiru[14].
  • 12. 11. - Tri dečaka pogubljena na kraju prvog procesa deci vešticama u Freisingu.
  • 28. 11. - Nakon što se razišao sa ortakom Hornigoldom, Edward Teach zarobio francuski brod u Karibima - počinje njegova gusarska slava Kapetana Crnobradog.
  • novembar/decembar? - Džungarska vojska ušla u Lhasu na Tibetu, uz pomoć Tagtsepe koji će biti regent - ubijen Lazang-kan, srušen Košutski kanat. Tibetanci će zatražiti pomoć od ćingovske Kine.
  • 9. 12. - Na krštenju britanskog princa Georga Williama dolazi do svađe, koja će dovesti do proterivanja Georga, princa od Walesa, iz kraljevskog domaćinstva (mali princ umire u februaru).
  • 12. 12. - Reforme Petra Velikog: prikazi zamenjeni sa devet kolegija, prethodnika ministarstava, kasnije dodata još tri (Zgrada Dvanaest kolegija će biti najveće zdanje u Sankt Peterburgu iz Petrovog perioda).
  • 24/25. 12. - Božićnja poplava pogodila severnomorske obale Holandije, Nemačke i Skandinavije, 14.000 mrtvih i velika materijalna šteta.

Kroz godinu uredi

  • Karlo VI proglasio slobodnu plovidbu na Jadranu, Venecija u početku protestira[15], jer se time ukida njen stoljetni monopol.
  • U Rijeku, Kraljevicu i Novi stiglo 218 pravoslavnih porodica, car Karlo im garantuje prava.
  • Ustanak srpske raje u vučitrnskom sandžaku - pojačan arbanaški pritisak na raju i na osmanske vlasti[16].
  • Kiprijan Račanin napisao srpskoslovenski bukvar (nije objavljen).
  • Omanci zauzeli Bahrein pa ga prodali nazad iranskim Safavidima.
  • Graničari karlovačkog generalata suzbili novljanske Turke u pokušaju da zauzmu Blagaj; graničari su i osvojili bosansku Posavinu i prešli preko Une[17].
  • Prvi put se pominje Sarajevo kao sedište dabrobosanskog mitropolita, Melentija Milenkovića Umiljenovića, ranije je to obično bio manastir Sv. Trojice kod Pljevalja[18].
  • Ove i sledećih godina Srbi krajišnici optužuju vladiku Markovića za naturanje unije, a ovaj popa Teodora i njegovog sina Nikolu Popovića i neke vojvode za nasilje prema njegovim vernicima[19].
  • Poslednji Tatarski upad u Erdelj.
  • Uvedena francuska musketa Charleville, kremenjača je u upotrebi do 1840.
  • Prusi prodali Holanđanima koloniju Groß Friedrichsburg (Brandenburška Zlatna Obala) u današnjoj jugozapadnoj Gani, ali afrički trgovac John Canoe (→ en) je drži do 1724.
  • Hotakijska Monarhija: Mahmud Hotak zbacio i ubio svog strica Abdul Aziza i zavladao Kandaharom.
  • Privodi se kraju Rat Yamasee u Južnoj Karolini.
  • Sijamsko-kambodžanski rat se završava sijamskom pobedom - vladar je preneo lojalnost sa Vijetnama na Ajutaju.
  • Nauka i tehnika:

Rođenja uredi

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1717.

Smrti uredi

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1717.

Reference uredi

  1. ↑ Istorija s. n. IV-1, 109
  2. ↑ Mary Wortley Montagu (1822). Letters of Lady Mary Wortley Montague: Written During Her Travels in Europe, Asia, and Africa, to which are Added Poems by the Same Author. P. Didot and F. Didot. str. 66. 
  3. ↑ Ćorović, Vladimir Novi saveznički rat protiv Turaka. rastko.rs
  4. ↑ Historija n. J. II, 832
  5. ↑ Historija n. J. II, 1049
  6. ↑ Istorija s. n. IV-1, 186
  7. ↑ Setton, 438
  8. ↑ Istorija s. n. IV-1, 36
  9. ↑ Opsada Imotskog 1717. godine Arhivirano 2017-11-11 na Wayback Machine-u. imotski-svitnjak.com 16 Ožujak 2015
  10. ↑ Istorija s. n. IV-1, 111
  11. ↑ Setton, 446
  12. ↑ Istorija s. n. IV-1, 434
  13. ↑ Historija n. J. II, 833
  14. ↑ Setton, 445
  15. ↑ Historija n. J. II, 867
  16. ↑ Istorija s. n. IV-1, 102
  17. ↑ Istorija s. n. IV-1, 176
  18. ↑ Istorija s. n. IV-1, 458
  19. ↑ Istorija s. n. IV-1, 188
Literatura

Vanjske poveznice uredi

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1717&oldid=41357709