1550
godina
- Ovo je članak o godini 1550.
Godina 1550 (MDL) bila je redovna godina koja počinje u srijedu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 15. vijek – 16. vijek – 17. vijek |
| Decenija: | 1520-e 1530-e 1540-e – 1550-e – 1560-e 1570-e 1580-e |
| Godine: | 1547 1548 1549 – 1550 – 1551 1552 1553 |
| Gregorijanski | 1550. (MDL) |
| Ab urbe condita | 2303. |
| Islamski | 956–957. |
| Iranski | 928–929. |
| Hebrejski | 5310–5311. |
| Bizantski | 7058–7059. |
| Koptski | 1266–1267. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1605–1606. |
| • Shaka Samvat | 1472–1473. |
| • Kali Yuga | 4651–4652. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4186–4187. |
| • 60 godina | Yang Metal Pas (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11550. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji uredi
- 7. 2. - Giovanni Maria Ciocchi del Monte izabran za papu pod imenom Julije III. (vl. do 1555) - izabran kao kompromisni kandidat u podeljenoj konklavi.
- 13. 2. - Na ugarskom saboru u Požunu određena komisija za uređenje granice Slavonije prema Kranjskoj, također određeno da izbjeglice iz Slavonije ne smiju biti zadržavane na posjedima u Ugarskoj ako se žele vratiti[1].
- + Antun Vrančić prešao u službu kralja Ferdinanda (ranije bio lojalan Zapoljinoj stranci)[2].
- 7. 3. - Albrecht V. je novi bavarski vojvoda (do 1579).
- 13. 7. - Mirenje bana Nikole Zrinskog sa šurjakom Stjepanom Frankapanom, od kojeg dobija Ozalj i kastel Dubovac - ali ubrzo su ponovo u sporu[3].
- srpanj - Sultan Sulejman I traži od erdeljske kraljice Izabele, Petra Petrovića i erdeljskih staleža pogubljenje Jurja Utješenovića koji želi predati Erdelj kralju Ferdinandu[4][5].
- 20. 7. - I papa Julije III potvrđuje Isusovce (kao i Pavle III. 1540).
- 5. 10. - Osnovan Concepción (Čile).
- 7. 11. - Na Islandu pogubljen biskup Jón Arason, nakon čega zemlja postaje sasvim luteranska.
- prosinac - Turci krše primirje - napadnuti Vinodol, Ivanić i okolica Jamnice, Kostajnice, Zrinja i Hrastovice[3].
Tokom/tijekom godine uredi
- Bosanski paša Ulama-beg dobio i Požeški sandžak.
- Podignuta Aladža džamija u Foči.
- Posle Prohorove smrti za ohridskog arhiepiskopa izabran raški mitropolit Simeon, ali ubrzo mora odstupiti pod grčkim pritiskom[6].
- ca. 1550-58 - Makarije, cetinjski mitropolit.
- Mletački poslanik Catarino Zeno prolazi našim krajevima (Sarajevo, Mileševa...) na putu za Carigrad; za Mileševu kaže da ima 50 monaha.
- Pominju se straže sa bubnjevima kod Niša koje upozoravaju putnike na hajduke[7].
- Osnovana Pustinja Blaca na Braču.
- Primož Trubar objavio u Nemačkoj prve knjige na slovenačkom.
- Prvi Nostradamusov almanah sa proročanstvima.
- Švedski kralj Gustav osnovao Helsinki (Helsingfors).
- Mongol Altan-han opsedao Peking, spalio predgrađa.
- 1550-51 - Valjadolidska debata duhovnjaka o odnosu prema domorocima Novog sveta - Bartolomé de las Casas ih brani a Juan Ginés de Sepúlveda misli da ih treba porobiti.
Rođenja uredi
- 27. 6. - Charles IX od Francuske († 1574)
- 10. 9. - Alonso Pérez de Guzmán y Sotomayor, vojvoda od Medina Sidonije, komandant Armade († 1615)
- 4. 10. - Karl IX, kralj Švedske († 1611)
- John Napier, matematičar († 1617)
- prosinac - Antun Franjo Bartučević, diplomat († iza 1620).
- pribl.
- Ivan II. Drašković, hrvatski ban († 1613)
- Willem Barentz, moreplovac († 1597)
- John Davis (istraživač) († 1605)
- Martin Benetović, komediograf († 1607)
Smrti uredi
- 8. 3. - Ivan Božiji, svetac (* 1495)
- Marko, prezviter budvanski[8]
- Prohor (ohridski arhiepiskop)
- Vicko Buća, teološki pisac (* 1475)
Reference uredi
- ↑ Klaić, 177
- ↑ Klaić, 195
- ↑ 3,0 3,1 Klaić, 178
- ↑ Klaić, 180
- ↑ V Ćorović, Turska osvajanja, rastko.rs (pristup 3.4.2013)
- ↑ Ćorović, Obnova pećke patrijaršije, rastko.rs (pristup 3.4.2013)
- ↑ Boško Suvajdžić, Hajduci i uskoci u narodnoj poeziji, rastko.rs
- ↑ Mladen S. Crnogorčević, Crkve i manastiri u općini budvanskoj, rastko.rs
- Vjekoslav Klaić, Svezak treći: dio prvi..... Prva knjiga: Doba kraljeva Ferdinanda I., Maksimilijana i Rudolfa (1527-1608) (archive.org)