Wikipedija

1326

godina

< | 13. vijek | 14. vijek | 15. vijek | >
< | 1290-e | 1300-e | 1310-e | 1320-e | 1330-e | 1340-e | 1350-e | >
<< | < | 1322. | 1323. | 1324. | 1325. | 1326. | 1327. | 1328. | 1329. | 1330. | > | >>

Godina 1326 (MCCCXXVI) bila je redovna godina koja počinje u srijedu julijanskog kalendara (1. januar/siječanj).

1326. po kalendarima
Gregorijanski 1326. (MCCCXXVI)
Ab urbe condita 2079.
Islamski 726–727.
Iranski 704–705.
Hebrejski 5086–5087.
Bizantski 6834–6835.
Koptski 1042–1043.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat 1381–1382.
• Shaka Samvat 1248–1249.
• Kali Yuga 4427–4428.
Kineski
• Kontinualno 3962–3963.
• 60 godina Yang Vatra Tigar
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11326.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji uredi

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak uredi

  • 7. 1. - Ulmski ugovor: Friedrich Lijepi bi upravljao Svetim rimskim carstvom kao kralj Rimljana, a Ludwig IV bi bio krunisan za svetog rimskog cara u Italiji. Ali kada mu brat Leopold umre krajem februara, Friedrich se povlači iz Nemačke i vraća u Austriju i Štajersku (do smrti 1330).
  • 10. 2. - 11. 3. - Upad u Brandenburg: poljske i litavske snage invadiraju Markgrofoviju Brandenburg, uz papino odobrenje u sklopu njegovog sukoba sa carem Ludwigom. Odnose dosta plena i zarobljenika. Teutonski viteški red zasada održava primirje sa Poljskom, pod papinim pritiskom, ali uskoro ipak dolazi do Poljsko-teutonskog rata (do 1332).
  • ožujak - Papa imenuje Ladislava de Kobola za zagrebačkog biskupa (do 1343), "mjesto nehajnoga Jakova"[1],
  • 25. 3. - Povelja Stefana Dečanskog potvrđuje trgovačke povlastice Dubrovčanima. Prvi put se pominje Đuraš Ilijić, predak Crnojevića. Vojvoda Mladen, gospodar Trebinja i Dračevice, poslednji put se pominje u jednoj povelji (kada umre, naslediće ga sin Branko, po kome su nazvani Brankovići).[2]
  • 26. 3. - Sklopljen je mir između Dubrovnika i srpskog kralja Stefana. Dubrovčani se nakon ovoga svete Branivojevićima koji su napadali njihove oblasti - Mihajlo je poginuo u borbi, Brajko je umro od gladi u kavezu a Branoje je osuđen na smrt i pogubljen u Kotoru, nakon dubrovačkog mita.[3]
    • Dubrovčani i Bosna su podelili posede Branivojevića: Stjepan Kotromanić je dobio donju dolinu Neretve, predeo oko ušća i Krajinu, tj. kraj odatle do Cetine. Dubrovčani su uzeli Ston sa poluostrvom, zatim vode pregovore sa srpskim kraljem za legalizaciju poseda.[4]
  • Stjepan Kotromanić je učestvovao u ratu protiv Branivojevića,[5] do ove godine je osvojio čitav Hum,[6] od ove godine se i naziva gospodarem Huma i knezom Huma.[7] Zavladao je i Imotskim, Klekom, Glamočem itd.

April/Travanj – Jun/Lipanj uredi

 
Bursa 1745
  • 6. 4. - Orhanove Osmanlije zauzele Prusu, sada Bursu nakon višegodišnje opsade - njihovo je sedište do 1363. Orhanov otac Osman I, osnivač dinastije, umro je negde u ovo vreme (ili još pre dve godine).
  • april - Mladi kralj Dušan, Stefanov sin, pregovarao je sa Dubrovnikom, spasao je Brajkovu udovicu Voisavu, kćerku vojvode Vojina.[5]
  • april - Corbeilski ugovor: obnavljanje Auld Alliance između Francuske i Škotske
  • 19. 4. - Flamanska pobuna: ratifikovan je mirovni sporazum - pobuna ponovo nakratko izbija 1328.
  • proleće - U Srbiju je došlo jedno poslanstvo starijeg cara Andronika II, zvanično zbog udovice Jovana Paleologa, u stvari radi pregovora pred predstojeći građanski rat u Vizantiji.[8] Učesnik poslanstva je bio Nićifor Grigora, beleži da Srbi "igraju u kolu i pevaju tužne pesme u slavu svojih junaka, ali bez pratnje bilo kakvog instrumenta".[9]
  • jun - Danski kralj Christoffer II je zbačen u pobuni magnata, uz pomoć Gerharda III, grofa Holstein-Rendsburga. Za kralja je postavljen maloletni Valdemar III, kome je Gerhard ujak i regent. Christoffer se vraća 1329. usled sve većeg haosa u zemlji ali Gerhard ostaje stvarni vladar do smrti 1340.
  • 3. 6. - Novgorodski sporazum: nakon višedecenijskih čarki, delimitiran je uticaj Norveške i Novgoroda među Laponcima u Finmarku.
  • jun - Aragonsko osvajanje Sardinije: aragonske snage su porazile pizanske, faktički je ostvarena Kraljevina Sardinija (i Korzika), papina kreacija iz 1297, na jugu, istoku i severu otoka (Korzika nikada nije osvojena pa je kasnije izostavljena iz titule).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan uredi

 
Bosna u vreme Stjepana Kotromanića
  • 15. 7. - Kralj Karlo I. Robert daje nalog slavonskom banu Mihaljeviću da se zagrebačkoj biskupiji vrate oteta imanja i da građani plaćaju crkvenu desetinu.[1]
  • 1. 8. - Umro Vartislav IV., vojvoda Pomeranije. Novi danski moćnik Gerhard priznaje njegove maloletne sinove kao naslednike, kao i nasledstvo Rugenske kneževine. Međutim, izgnani danski kralj je daje u leno Meklenburgu. Krajem leta počinje Rat za rugensko nasledstvo (do 1328, nove borbe 1342-43. i 1351, pitanje rešeno 1355).
  • kolovoz - Pošto se izmirio s kraljem, knez Ivan Babonić postaje magistar kraljičinih tovarnika (do 1333).[1]
  • 27. 8. - Isabella Francuska dogovara sa Vilimom I, grofom Hainauta, zbacivanje svog supruga, engleskog kralja Edwarda II. Zaručila je svog sina Edwarda Vilimovom kćerkom Filipom (vladarski par 1328-1369). Od miraza sakuplja plaćeničku vojsku.
  • ljeto - Slavonski ban Mikac Mihaljević je upadao u Hrvatsku.[10] protiv kneza Nelipića i njegovih rođaka Kurjakovića, u savezu sa bribirskim knezovima i Bosancima - osvojio je tvrđavu Unac, primljen je i u Zadru, ali se na kraju poražen vraća na sever, ostavivši nešto vojske u Bihaću.[11]
    • Hrvatska-Dalmacija ostaje tako faktički u rukama kneza Nelipića, Mlečana (protekcija Šibenika i Trogira) i Bosanaca.
    • Kotromanić nakon Huma u ovo vrijeme "grabi župe i kotare" u hrvatskom "Zagorju", redom: Imota, Dumno/Duvno, Hlivno s gradom Bistričkim, Dlamoč/Glamoč. Oblast Krajina (stara Neretva) od r. Neretve do Cetine kod Omiša - Krajina s Imotom je priključena Humu. Dumno, Hlivno i Dlamoč postaju zasebna oblast Završje ili Zapadne strane.[12]
  • 3. 9. - Mletačka općina upozorava krčkog kneza Fridrika da se više ne pridružuje banu Mikcu Mihaljeviću.[13]
 
Edmond FitzAlan i mlađi Despenser pred Izabelom
  • 24. 9. - Isabella Francuska i njen ljubavnik Roger Mortimer započinju invaziju Engleske, protiv Edwarda II i starijeg i mlađeg Despensera. Uglavnom ih dočekuju dobrodošlicom, u Londonu izbija pobuna 2. 10..
  • 26. 9. - Nadbiskup Kelna je naredio inkvizitorsko suđenje Meister Eckhartu - neke njegove izjave će biti osuđene kao heretičke 1329, nakon njegove smrti.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac uredi

Kroz godinu uredi

 
Prikaz primitivnog topa
 
Red sv. Jurja
  • Prvi put se pominju:
    • Novo Brdo, već je važno rudarsko i trgovačko središte, sa dubrovačkim trgovcima i saskim rudarima,
    • Selo Bečkerek, na tri ostrva reke Begej (dan. Zrenjanin).
    • Tvrđava Mali Kalnik.
    • Ribnica pod nazivom Podgorica.
  • Dubrovnik i Stjepan Kotromanić su postigli (trgovački) sporazum. Ban prima poklone umesto desetine od sve dubrovačke robe koja prolazi.[14]
  • Kotor ima apoteku - apotekar Albergetus iz Venecije.
  • Od ove godine nastaje mirniji period vladavine ugarskog kralja Karla Roberta. Donesen je statut Vitezova sv. Jurja, njih 50 kralj okuplja jednom mjesečno.[15]
  • Guverner Soluna Jovan Paleolog se pobunio protiv strica Andronika II, uz pomoć svog zeta Stefana Dečanskog, s kojim pljačka do Sera - potkupljen je titulom kesara, prekida revolt ali ubrzo umire u Skoplju.
  • Walter de Milemete piše za engleskog princa Edwarda traktat De nobilitatibus, sapientiis, et prudentiis regum - među slikama opsadnih mašina je prikazan i pot-de-fer, vrsta primitivnog topa, što je možda prvi prikaz vatrenog oružja. Firentinska sinjorija iste godine naručuje canones de mettallo.
  • Papin dekretal Super illius specula preti ekskomunikacijom onima koji se bave magijom.
  • 1325-26 - Umro je Kebek, han Čagatajskog kanata, nasleđuje ga brat Ilžigdej (do 1329).

Rođenja uredi

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1326.

Smrti uredi

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1326.

Reference uredi

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Klaić, 49
  2. ↑ Sveta loza Brankovića. rastko.rs
  3. ↑ Potiskivanje Bugara kao srpskih takmaca. rastko.rs
  4. ↑ Istorija s. n. I, 500
  5. ↑ 5,0 5,1 Veliki župan Nikola Altomanović. rastko.rs
  6. ↑ Vladimir Ćorović: Bosna i Hercegovina (1925). rastko.rs
  7. ↑ Istorija s. n. I, 499
  8. ↑ Sveta loza Stefana Nemanje. rastko.rs
  9. ↑ Усмена књижевност у време барока (до 1774). rastko.rs
  10. ↑ Kotromanicić. rastko.rs
  11. ↑ Klaić, 49-50
  12. ↑ Klaić, 50
  13. ↑ Klaić, 51
  14. ↑ Ćorović, Хисторија Босне, str. 137, (PDF) rastko.rs
  15. ↑ Klaić, 69
Literatura
Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1326&oldid=41436101