Štip
Štip (makedonski: Штип) najveći je grad u istočnoj Makedoniji sa svojih 40 016[1] i sjedište je istoimene Opštine Štip.
| Štip Штип | |
|---|---|
|
| |
 Grb | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Severna Makedonija
|
| Opština | Štip |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2002) | 40 016 |
| Geografija | |
| Koordinate | 41°26′N 22°07′E / 41.44°N 22.11°E |
| Nadmorska visina | 317 m |
  Štip Štip (Severne Makedonije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 2000 |
| Pozivni broj | 032 |
| Registarska oznaka | ST |
Koordinate: 41° 26′ 24" SGŠ, 22° 06′ 36" IGD
Nalazi se na razmeđi između triju prostranih kotlina: Lakavice, Ovčeg Polja i Kočana.
Kao naselje egzistira više od 2000 godina.
Historija uredi
Štip (Astibo/Astibos) u antičko doba (5. - 9. st. pne.) bio je prijestolnica tračkih Pajonaca koji su tada nastanjivali taj prostor.
Makedonski kralj Aleksandar I. oko 360. pne. priključio ih je svojoj državi.[2]
U rimsko doba, za vrijeme Tiberija (14. - 37.) grad je postao sjedište rimske provincije Paeonie i važna točka na putu između antičkih gradova Stobija i Pautalije.[3]
U 3. st stoljeću Astibo je razoren za barbarskih provala, naročito Gota, na istom mjestu podignuto je novo naselje - Estipeon.
U 5. st i 6. st. Avari i Slaveni (pleme Sagudati) razorili su bizantski grad i naselili se na tom prostoru, od tada grad nosi ime Štip.
U Štipu su se zaustavili na svom putu za Velikomoravsku Kneževinu slavenski prosvjetitelji Kiril i Metod, tako da je to bio prvi slavenski kraj koji je prihvatio kršćanstvo. [4]
Jedan kratak period bio je pod bugarskom vlašću, nakon toga pod Bizantom, a nakon Bitke kod Velbužda osvojio ga je srpski vladar Stefan Dečanski.
Od 1395 njime vlada Otomansko carstvo i mijenja ime naselja u - Ishtib.
Za Karpoševog ustanka 1689.-1690. grad je bio u austrijsko-ustaničkim rukama.
Nakon Balkanskih ratova Štip je postao dio Kraljevine Srbije.
Za Prvog svjetskog rata okupirali su ga Bugari.
Između dva svjetska rata Štip je u sastavu Kraljevine Jugoslavije.
Za Drugog svjetskog rata ponovno su ga okupirali Bugari.
Nakon rata 1944. postao je dijelom nove Jugoslavije.
Od 1991. je u sastavu Republike Makedonije.
Geografske karakteristike uredi
Štip je grad koji leži na dvije rijeke: Bregalnice (samo manji dio na periferiji) i Otinje koja dijeli grad na dva dijela i ljeti gotovo presahne.
Okružen je planinom Plačkovica na istoku, dolinom Krivolak na jugoistoku, i estuarijem rijeke Bregalnice na jugozapadu, i njenim naplavinama na sjeveru.[5]
Znamenitosti uredi
Gradom dominiraju ostatci antičke utvrde na brdu Isar.
U njegovu podnožju sa svake strane nalaze se crkve (one formiraju križ i trebale su je duhovno čuvati) Sv. Vlasilij (1337), Sv. Arhangel Mihail (1332.), Sv. Jovan Krstitel (1350.), Sv. Nikola (1341.) i Sv. Spas (1369.)
Od historijskih građevina, najbolje je očuvana kamena zgrada Bezistana iz otomanskih vremena, to je bila natkrivena tržnica: Bazar, u njoj je danas smještena umjetnička galerija.
U starom dijelu grada postoje brojne građanske kuće podignute na razmeđi 19./20. st. u tzv - makedonsko-balkanskom stilu.
Pored grada na padinama Plačkovice nalaze se ostatci kasno antičke utvrde Bargala (4. st. - 6. st.).
Stanovništvo uredi
Po rezultatima zadnjeg popisa stanovništva iz 2002 grad Štip imao je stanovnika 40.016 [1] od toga je bilo;
| Stanovnika | Stanovnika u % | |
| Ukupno | 40.016 | 100 |
| Makedonci | 34.937 | 87,31 |
| Romi | 2.134 | |
| Vlasi | 1.527 | |
| Ostali | 877 |
Štip je 1820 godine imao 5 000 stanovnika, a već 1850., 20 000.[6]
Slavni ljudi uredi
- Kiro Gligorov, poznati makedonski predsednik države
- Vlatko Mitkov, poznati rukometaš
- Zvonimir "Zvonko" Mihajlovski, poznati sportski komentator
Privreda uredi
Štip je imao solidno razvijenu tekstilnu industriju, - "Pamučni kombinat Makedonka" i "Astibo", nakon njihova bankrota krajem 1990-ih iz njihova pepela nikla su brojna mala poduzeća: Albatros, Beas-S, Kit–Go Teks, Gracija, Modena, Mavis, Maksima, Beas-S, Briteks, Stipko, Stip-teks, Longurov, Vivendi, D&A, Amareta, Anateks, Angroteks, EAM, Milano, Vabo, Zogori, Metro Premier, Tekstil Invest-Denim, Tekstil Logistik and Eskada. [7]Štip je imao i dobro razvijenu obućarsku industriju (Kombinat Bargala) koji je također propao, a danas umjesto njega rade mali pogoni.
Izvori uredi
- ↑ 1,0 1,1 Makedonski popis stanovništva iz 2002.
(PDF)
- ↑ Hammond, N. G. L. (1991). The Miracle that was Macedonia. London: Sidgwick & Jackson Ltd. str. 22.
- ↑ „Stip”. 7. septembar 2007. Arhivirano iz originala na datum 2012-07-16. Pristupljeno 7. septembar 2007.
- ↑ „City of Shtip”. 7. 9. 2007.. Pristupljeno 7. septembar 2007.
- ↑ „Geography of Shtip”. 13. septembar 2007. Pristupljeno 13. septembar 2007.
- ↑ [mrtav link] Историја на Штип] (mk)
- ↑ „City of Štip”. 7. 9. 2010.. Pristupljeno 7 septembar 2010.
Vanjske veze uredi
- Službene stranice grada Štipa
- Štip Online Arhivirano 2009-04-06 na Wayback Machine-u
| Gradovi Republike Makedonije | 
|
|---|---|
| Berovo | Bitola | Bogdanci | Debar | Delčevo | Demir Kapija | Demir Hisar | Gevgelija | Gostivar | Kavadarci | Kičevo | Kočani | Kratovo | Kriva Palanka | Kruševo | Kumanovo | Makedonski Brod | Makedonska Kamenica | Negotino | Ohrid | Pehčevo | Prilep | Probištip | Radoviš | Resen | Štip | Skopje | Struga | Strumica | Sveti Nikole | Tetovo | Valandovo | Veles | Vinica | |
