Hazdinzi – razlika između verzija

 

==Hazdinzi kao vandalska podgrupa==

Iako Vandale kao plemenski savez koji je na južnim obalama [[Baltičko more|Baltičkog mora]] okupljao različita plemena pominje već [[Plinije Stariji]] u 1. veku, Hazdinge po prvi put u istoriji spominje istoričar [[Dion Kasije]] (umro posle [[229]]. god.) početkom 3. veka. Verovatno su u ovom periodu naseljavali krajeve između [[Visla|Visle]] i gornjeg [[Dnjestar|Dnjestra]]. Po kasnijoj tradiciji Hazdinzi su već tokom [[Markomanski ratovi|Markomanskih ratova]] koje je na Dunavu morao da vodi [[Marko Aurelije]] [[171]]. pokušali da upadnu u rimsku provinciju [[Dakija|Dakiju]]. Sredinom 3. veka Hazdinzi su se pridružili [[Goti|gotskom]] kralju [[Kniva|Knivi]] koji je verovatno vladao krajevima na donjem Dunavu.

 

 

==Hazdinzi kao kraljevska dinastija==

===Dinastija===

Nakon političkog ujedinjenja dve vandalske grupe i Alana ne možemo više govoriti o Hazdinzima kao o posebnom entitetu. Samo ime Hazdinga od početka počinje da označava kraljevsku dinastiju kojoj su pripadali Godigisel i njegov sin Gunderih. Već je Gunderih planirao da svoje podanike prevede iz Hispanije u severnu Afriku koja još uvek nije bila izložena većim razaraljima. Ovaj plan je uspeo da ostvari Gunderihov polubrat i naslednik [[Gejserih]] (477.) koji je na tlu rimske [[Afrika (provincija)|provincije Afrike]] uspeo da stvori Vandalsku kraljevinu nakon [[439]]. godine. U okviru dinastije, koja se sada nazivala imenom Hazdinga, Gejserih je ustanovio princip nasleđivanja prestola po pravilu senijorita tj. kraljevsku krunu bi nasleđivao najstariji muški predstavnik dinastije. Ovaj Gejserihov zakon je gotovo do pred sam kraj postojanja Vandalske kraljevine omogućio mirnu smenu na prestolu.

 

===Dinastičke veze===

U pogledu dinastičke politike Hazdinzi su pre svega bili povezani sa zapadnorimskom granom [[Teodosijeva dinastija|Teodosijeve dinastije]]. Gejserih je [[442]]. priznat kao'' saveznik i prijatelj rimskog naroda'' i tom prilikom je sina [[Hunerih|Huneriha]] morao da pošalje kao taoca u Ravenu. U carskoj rezidenciji vandalski princ je veren sa Eudokijom, ćerkom [[Valentinijan III|Valentinijana III]], što je do tada bio nezapamćen presedan. Hunerih se docnije vratio u Afriku i oženio neimenovanom ćerkom vizigotskog kralja [[Teodorih I|Teodoriha I]], sve dok, zarad raspirivanja neprijateljstva između Vandala i Vizigota, rimski vojskovođa [[Aecije]] nije podsetio Gejseriha na raniji veridbeni aranžman. Gotska princeza je nabeđena da je pokušala da otruje Gejseriha a zatim je osakaćena i poslata nazad ocu. Nakon Valentinijanove smrti [[455]], njegov naslednik [[Petronije Maksim]] je Eodokiju udao za svog sina Paladija. Gejserih je čitav događaj predstavio kao neoprostivu uvredu njegovoj porodici zbog čega je opremio flotu i [[2. jun|2. juna]] [[455]]. je upao u [[Rim]] i podgvrgao ''Večni grad'' trodnedeljnoj [[Pljačka rima (455)|pljački]]. Među brojnim uglednim taocima koje su Vandali odveli u [[Kartagina|Kartaginu]] bile su Valentinijanova udovica [[Licinija Evdoksija|Eudoksija]] i njene dve ćerke Eudokiju i Placidiju. Eudokija je docnije udata za Huneriha, dok su njena majka i sestra otkupljene od strane istočnorimskog dvora gde je Placidija docnije udata za aristokratu [[Olibrije|Olibrija]]. Upravo zbog rodbinskih veza Gejserih je u nekoliko navrata pokušavao da nametne Olibrija za cara Zapadnorimskog carstva, ali je u tome uspeo tek [[472]]. godine kada su i mnogo značajniji faktori poput zapadnorimskog vojskovođe [[Ricimer|Ricimera]] stali iza Hunerihovog [[pašenog|pašenoga]]. Međutim, Olibrije (umro [[2. novembar|2. novembra]] [[472]]. godine) je vladao svega nekoliko meseci i njegova vlada nije donela mnogo koristi Hazdinzima.

 

 

==Vladari iz dinastije Hazdinga==

#[[Godigisel]] (-[[407]])

#[[Gunderih]] ([[407]]-[[428]])

 

==Napomene==

==Literatura==

[[Kategorija:Drevni germanski narodi]]

[[Kategorija:Dinastije]]