Gleđ (zubi) – razlika između verzija

 

==Formiranje i maturacija==

Gleđ stvaraju posebne epitelne [[ćelija|ćelije]] nazvane ameloblasti. Produkcija gleđnog matriksa počinje nakon inicijalne mineralizacije dentinskog matriksa, a vrše je proksimalni delovi ameloblasta. Kada se stvori dovoljna količina gleđi ameloblasti involiraju i stvaraju tanak organski pokrivač, tzv. gleđnu košuljicu ({{jez-lat|cuticula dentis}}), koja ima ulogu da zaštiti gleđ od okolnog vezivnog tkiva i da omogući nesmetano nicanje [[zub]]a. Stvaranje gleđi je ritmički neujednačen proces, usled čega dolazi do stvaranja slojeva u njenoj strukturi. Sazrevanje ovog dela [[zub]]a se odigrava pre erupcije, ali i dve godine nakon njegovog nicanja, tako da pljuvačka sa svojim jonima igra značajnu ulogu u određivanju konačnog kvaliteta gleđi. Nakon završene maturacije gleđ postaje potpuno acelularna, nevaskularizovana i neinervisana tvorevina, koja ipak putem razmene jona umereno komunicira sa okolnom sredinom.<ref name="r2"> Z. Anđelković, Lj. Somer, M. Perović, V. Avramović, Lj. Milenkova, N. Kostovska, A. Petrović: "Histološka građa organa" ("Bonafides" Niš 2001) ISBN 86-7434-003-2</ref>

 

==Sastav==

[[Datoteka:Labeledandfulltooth.jpg|right|250px]]

 

 

==Boja gleđi==

Gleđ je translucentna (delimično providna), tako da boja [[zub]]a (koja varira od žućkaste do svetlo sive i beličasto-plave) zavisi od boje [[dentin]]a i providnosti gleđi. Što je gleđ manje providna to su [[zub]]i belji, a na translucenciju utiču debljina, gustina, stepen kalcifikacije i homogenost gleđi.<ref name="r4"> Željko Martinović: ''Osnovi dentalne morfologije'', II izdanje ("Službeni glasnik" Beograd, 2000.) ISBN 86-7549-175-1</ref>

 

Mlečni zubi su obično belji od stalnih, upravo zbog veće debljine gleđi. Boja zuba je važna i sa kliničkog aspekta, jer promena koloriteta može da ukaže na razne patološke procese u zubu.

 

{{izvori}}

{{Link FA|en}}