Kipar – razlika između verzija

'''Kipar (Cipar)''' - mali otok u [[Sredozemno more|Sredozemnom moru]].

Kipar je dugo bio raskršće između Europe, Azije i Afrike, i još uvijek su prisutni mnogi tragovi drevnih civilizacija - rimske, bizantske i venecijanske. Glavne gospodarske aktivnosti otoka su turizam, trgovačka mornarica, izvoz odjeće i farmaceutskih proizvoda, te poslovne usluge.

 

== Poreklo imena ==

Veliki problem ujedinjenju otoka je stalna prisutnost 50.000 turskih vojnika na jednom malom teritoriju.

Dakle, zaključak je sledeći, gotovo jedini problem ovog ostrva je njegova podeljenost, kakva se malo gde može sresti u svetu.

 

=== Republika Kipar ===

 

BDP po glavi stanovnika iznosi 8,095 $. To jeste manje od polovine BDP-a grčkog Kipra, ali kada se uzme u obzir da je ovo zemlja u izolaciji, te da gotovo skroz zavisi od Turske, ovo je više nego solidna cifra. Ovo je veći BDP po glavi stanovnika, čak i od BDP-a same Turske. Ipak, ova nelogičnost u pogledu BDP-a TRSK i BDP-a njenog zaštitnika i mogu tako reći finansijera, dobija smisao kada se zna da Severni Kipar ima stanovnika kao prosečno naselje [[Istanbul]]a, te da Turci iz svog [[budžet]]a izdvajaju dobar deo novca za svoju braću sa Kipra.

 

=== Ujedinjeno Kraljevstvo ===

 

Svi zakoni na ovoj teritoriji su isti kao i u Britaniji, te se ovi delovi ostrva zvanično i tretiraju kao deo [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Ujedinjenog Kraljevstva]].

 

=== Zelena linija/UN ===

 

=== Primarni sektor ===

Primarni sektor ili [[poljoprivreda]] zapošljava 5% aktivnog stanovništva i ostvaruje otprilike isti procenat učešća u BDP-u ostrva. Poljoprivreda se veže uglavnom da centralnu oblast plodne Mesaorije. Grane koje dominiraju su [[ratarstvo]], [[voćarstvo]], [[vinogradarstvo]], te nešto manje [[stočarstvo]]. Pod [[usev]]ima je 8% obradivog zemljišta. U ratarstvu dominira uzgoj [[krompir]]a (kog i izvoze), te [[paradajiz]]a, [[kupusa]], [[pšenica|pšenice]], [[kukuruz]]a, [[ječam|ječma]], [[pamuk]]a, [[lan]]a i [[duvan]]a. Duvan je posebno važan jer u izvozu učestvuje sa 7%. Voćarstvo i vinogradarstvo su takođe vrlo značajni, a u izvozu učestvuju sa 25%. Tu se podrazumjeva uzgoj [[limun]]a, [[agrum]]a, [[smokva|smokvi]], [[lubenica]], [[jabuka]], [[vinova loza|vinove loze]] i dr. Od vinove loze se dobija poznato [[kiparsko vino]], koje je jako važan izvozni proizvod, i [[grožđice]]. Stočarstvo je slabije razvijeno, a veže se uglavnom za planinska područja. Dominira [[govedarstvo]], [[peradarstvo]] i [[svinjogojstvo]]. [[Ribarstvo]] je skoncetrisano u priobalju ostrva i dosta je razvijenije od stočarstva. Za šumarstvo treba reći da je u problemima zbog neplanske seče. Ostrvo je inače prirodno bogat šumom, ali veliki deo tog bogatstva je posečen. Ipak, kiparske vlasti su sprovele niz [[zakon]]a i [[reforma|reformi]] u vezi ovog pitanja, pa se očekuje poboljšanje situacije u budućnosti.

 

 

=== Tercijalni sektor ===

Kipar ubedljivo najviše koristi ima od tercijarnog sektora, a to se pre svega odnosi na [[turizam]], od kog u principu i zavisi celo ostrvo. Kipar ima sve predispozicije za razvoj turizma, što je vrlo dobro i iskorišteno. Kipar ima godišnju turističku posetu nešto manju od 2.5 miliona, a zarada čini oko 3 četvrtine budžeta države. Osnovu turizma čini kupališni turizam, baziran na prelepim i raznolikim [[obala]]ma i [[plaža]]ma, od strmih do ravnih i postranih, od šljunkovitih do peskovitih. Plaže Pafosa, Limasola, Aje Nape, Morfua i dr. spadaju među najlepše plaže Mediterana, pa možda čak i sveta. U prilog razvoja ovog turizma ide i to što Kipar ima otprilike 340 sunčanih dana godišnje. Osim kupališnog razvijen je i kulturno-istorijski turizam. Na ostrvu se nalazi nekoliko antičkih gradova od kojih su najpoznatija tri: [[Salamis]], [[Kurion]] i [[Amatus]]. Takođe i u većim gradovima postoje mnoge stare građevine interesantne za turiste, poput Kolosi dvorca u Limasolu, tvrđave Pafos, Selimije džamije u Nikoziji itd. Mnogi od ovih objekata su pod zaštitom [[UNESKO]]-a, uključujući tu i 9 pravoslavnih manastira i crkvi. U unutrašnjosti Kipra postoje brojna, kako grčka tako i turska sela, u kojima se život odvija na prilično tradicionalan način, pa je Kipar pogodan i za [[seoski turizam]]. Takođe, postoji i mogućnost i razvitka planinskog, zimskog i skijališnog turizma na Trodosu, ali taj oblik turizma je daleko iza ovih ostalih.

 

* [[Turska Republika Severni Kipar]]

 

{{reflist}}

 

'''Vlada'''

* [http://www.cyprus.gov.cy/ Službena stranice Republike Kipar]