Olimpijada – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Početak n. č., na osnovu en.Wiki. |
Dopuna prevodom iz enWiki, za ostatak antičke Olimpijade |
||
Red 12:
Moderna Olimpijada se odnosi na, takođe, četvorogodišnji period koji počinje 1. jan/sij. godine [[Letnje olimpijske igre|Letnjih olimpijskih igara]]. Prva moderna Olimpijada je počela [[1896]], a 29. u [[2008]].
==Antička Olimpijada==
Olimpijada je, naročito u drevnoj literaturi, bila period od četiri godine. Primer:
* Olimpijada 140
** Godina 1 - 220/219. pne.
** Godina 2 - 219/218. pne.
** Godina 3 - 218/217. pne.
** Godina 4 - 217/216. pne.
===Historiografija===
Sofista [[Hipija]] je bio prvi pisac koji je objavio spisak pobednika na Olimpijskim igrama a do [[Eratosten]]-ovog vremena je postignut opšti sporazum da su prve igre održane u leto 776. pne.<ref>Bickerman (1980), p.75.</ref>. Ove prve igre su nazvane još i Korebove (''Coroebus'') igre, po kuvaru iz [[elida|Elide]] koji je pobedio u trčanju, tada jedinoj disciplini. Kombinovanje popisa pobednika i računanja od 776. pne. na dalje, omogućilo je grčkim istoričarima da Olimpijade koriste kao način računanja vremena koji nije zavisio od mnogobrojnih kalendara grčkih [[polis]]a (v. npr. [[Atički kalendar]]). Prvi koji je to dosledno radio, bio je [[Timej (historičar)|Timej]] iz Tauromenija, u trećem st. pne.. Ipak, pošto je za događaje u ranoj istoriji igara računanje korišćeno u retrospektivi, neki datumi koji su dati za događaje pre 5. veka pne. nisu pouzdani<ref>Bickerman (1980), p.88.</ref>. [[Flegon iz Tralesa]] je dao sažetak događaja svih Olimpijada u knjizi ''Olimpijade'', čiji je deo sačuvao vizantijski učenjak [[Fotije]]<ref>{{en}} Photius, ''Bibliotheca'', [http://www.tertullian.org/fathers/photius_03bibliotheca.htm#97 p.97].</ref>. I hrišćanski hroničari su koristili ovaj helenski sistem datiranja, kao način sinhronizovanja biblijskih događaja sa grčkom i rimskom istorijom. [[Sekst Julije Afrikanac]] je u 3. st. pne. sastavio listu olimpijskih pobednika do 217. pne., koja je sačuvana u [[Euzebije iz Cezareje|Euzebijevoj]] Hronici<ref>{{en}} Eusebius, ''Chronicle'', [http://www.attalus.org/translate/eusebius2.html#193 p.193].</ref>.
===Primeri datuma po antičkoj Olimpijadi===
[[Datoteka:Relief greek ballplayers 500bC.jpg|thumb|300px|Reljef grčke olimpijade]]
Evo nekih primera datiranja uz pomoć Olimpijade (mada treba uzeti u obzir da njene godine počinju u leto):
* [[Tukidid]] o godini 428. pne.: "Bila je to Olimpijada u kojoj je [[rodos|Rođanin]] Doriej odneo svoju drugu pobedu<ref>{{en}} Thucydides, ''History of the Peloponnesian War'', [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Thuc.+3.8.1 3.8.1].</ref>
* [[Dionisije iz Halikarnasa]] datira [[Osnivanje Rima]] na 752. pne.: "[[Romul]], prvi vladar grada, započeo je svoju vladavinu u prvoj godini sedme Olimpijade, kada je Harops u Ateni bio u prvoj godini svog desetogodišnjeg mandata arhonta"<ref>{{en}} Dionysius, ''Roman Antiquities'', [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Dionysius_of_Halicarnassus/1D*.html#75 1.75].</ref>
* [[Diodor Sikul]] datira persijsku invaziju Grčke na 480. pne.: "Kalijad je bio arhont u Ateni, a Rimljani postaviše Spurija Kasija i Prokula Verginija Trikosta konzulima, a Elejci proslaviše Sedamdeset-petu Olimpijadu, onu u kojoj je Astil iz Sirakuze osvojio ''stadion''. U ovoj je godini kralj Kserks učionio svoj pohod protiv Grčke"<ref>{{en}} Diodorus, ''Historical Library'', [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/11A*.html#1 11.1.2].</ref>.
* [[Jeronim]], u svom latinskom prevodu Euzebijeve hronike, datira [[Rođenje Isusa]] na 3. godinu 194. Olimpijade i 42. godinu vladavine imperatora [[August (rimski car)|Augusta]], što odgovara godini 2. pne.<ref>{{en}} Jerome, ''Chronological Tables'', [http://www.attalus.org/translate/jerome2.html#2010 year 2015].</ref>
===Početak Olimpijade===
Period Olimpijade je počinjao igrama, koje su održavane na početku Olimpijske nove godine, koja je padala na [[pun Mesec]] najbliži letnjoj [[solsticij|dugodnevici]] (nakon uvođenja [[Metonov ciklus|Metonovog ciklusa]] 432. pne., početak Olimpijske godine je određivan malo drugačije).
===Anolimpijada===
Mada su igre održavane bez prekida, više nego jednom se dogodilo da su slavljene van [[Elida|Elide]]. Elejci su takve igre proglašavali "Anolimpijadom" (ne-Olimpijada), ali pretpostavlja se da su pobednici ipak beleženi.
===Kraj ere===
Igre su tako opale u 3. veku naše ere, da istoričari nisu sigurni da li su nakon [[261]] i dalje održavane svake četiri godine. Poslednja godina Olimpijade je bila 393, da bi [[394]]. rimski hrišćanski car [[Teodosije I]] zabranio igre kao paganske. Računanje godina po periodima Olimpijade se održalo samo još oko pola stoleća.
==Moderne Olimpijske igre==
{{sekcija}}
==Reference==
{{reference}}
[[Kategorija:Olimpijske igre]]
| |||