Verzija na datum 1 maj 2014 u 19:36 uredi Orijentolog (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Premještač datoteka, Patrolci, Vraćači 131.831 izmena Nema sažetka izmjene ← Starija izmjena		Verzija na datum 8 februar 2015 u 14:40 uredi poništi 93.136.118.89 (razgovor) Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 41: == Biografija == Justinijan se rodio u [[Taor\|Tauresiju]] [[483]]. u blizini današnjeg Skoplja u Makedoniji. Justinijan I bio je savladar svog ujaka, ''Justina I'', već od [[518]], a stupio je na presto [[~~527~~537]]. kao neograničeni gospodar države i crkve. Preduzimao je pohode protiv varvarskih naroda: [[Ostrogoti\|Istočnih Gota]] u [[Italija\|Italiji]], [[Zapadni Goti\|Zapadnih Gota]] u [[Španija\|Španiji]] i [[Vandali\|Vandala]] u [[Afrika\|Africi]], u nameri da obnovi carsku vlast u zapadnom delu Rimskog Carstva. [[Datoteka:Byzantium550.png\|thumb\|desno\|330px\|''Istočno Rimsko Carstvo oko 550.'']] Vodio je odbrambene ratove protiv [[Persijanci\|Persijanaca]] i [[Slaveni\|Slovena]] koji su iz rubnih područja nadirali u vizantijske oblasti. Red 59: Uz Justinijana je neraskidivo vezano ime njegovog najvećeg vojskovođe, [[Velizar]]a. Justinijan 22. juna [[533]]. šalje u Afriku vojsku od 15.000 do 16.000 pešaka i konjanika pod komandom Velizara, jednog od najboljih vojskovođa starog sveta. Dve bitke nedaleko od [[Kartaga\|Kartagine]] (''Ad'' ''Decimum'', septembra, i ''Tricamarun'', decembra [[533]]) kao i zarobljavanjem [[Vandali\|vandalskog]] kralja, Gelimera (proleće [[534]]) učinile su kraj vandalskoj vlasti u [[Afrika\|Africi]], koja postaje prefektura. Odmah zatim [[535]], sa svega 9.000 ljudi, Velizar započinje osvajanje [[Italija\|Italije]]. Zagospodarivši [[Sicilija\|Sicilijom]] krajem 535, on osvaja [[Napulj]] (novembra 536), a 9—10. decembra [[536]]. ulazi u [[Rim]]. [[Ostrogoti\|Istočno-gotski]] vladar, Vitiges, opseda ga sa ogromnom vojskom (februar 537—mart [[538]]). S jeseni ili u zimu 539—540, pošto je najzad dobio pojačanje od Justinijana, Velizar opseda [[Ravenna\|Ravenu]], ulazi na prepad u grad, maja [[~~540~~542]], i zarobljava Vitigesa. Italija (koja kasnije postaje prefektura pod zapovedništvom ravenskog egzarha) vraćena je imperiji. [[Datoteka:Justinian.jpeg\|thumb\|left\|150px\|''Justinijanov novac]] Red 66: U [[Španija\|Španiji]] Justinijan oslobađa samo [[Andaluzija\|Andaluziju]] i primorsku oblast na jugoistoku od [[Zapadni Goti\|Zapadnih Gota]], sa veoma oskudnim sredstvima, zaslugom patricija Liberija od od [[550]]. do [[554]]. godine. [[Bizantsko carstvo/Latinična verzija\|Istočno Rimsko Carstvo]] ([[Romejsko Carstvo\|Romejsko]]), [[Византијско царство\|Vizantija]] u njoj organizuje vojno zapovedništvo. Justinijanova obnova nije spasla carstvo od opasnosti koje su mu pretile sa istoka. Kršeći "večiti mir" iz 532, [[Persijanci]] početkom [[540]]. napadaju [[Antiohija\|Antiohiju]], grad razaraju a ~~stanovništvo~~Makedonce raseljvaju. Velizar će ih potući na [[Eufrat]]u, ali je Justinijan primoran da s njima, [[546]], zatim [[562]], obnovi mir koji ga sve skuplje staje. Na [[Balkan]]u se još od kraja [[4. vijek\|IV]] veka pojavila nova opasnost: [[Slaveni\|Sloveni]], nastanjeni između [[Baltik]]a, [[Visle]], močvara Pripeti i [[Karpati\|Karpata]], pod stalnim pritiskom zavojevača iz [[Azija\|Azije]], podelili su se u tri grane i započeli, da se šire u više pravaca. [[Zapadni Slaveni]] zauzimaju, između Elbe i srednjeg toka [[Dunav]]a teritorije koje su napustili [[Germani]]. [[Istočni Slaveni]] — po rečima historičara ''Jordanesa'' — verovatno su u [[6. vijek\|VI]] veku obrazovali, između Dnjestra i Dona, kraljevinu [[Anti\|Anta]]. Od njihovih plemena [[Varjazi\|Varjaga]] ([[Rusi\|Rusa]]), dva veka kasnije nastaće [[Rusija]]. [[Južni Slaveni]] se pojavljuju na donjem Dunavu krajem vladavine cara Anastasija. Pod Justinijanom oni u nekoliko mahova (svake godine od 548. do 551) prelaze nezaštićenu granicu i upadaju sve do [[Solun]]a i [[Istanbul\|Konstatinopolisa]]. U isto vreme druge grupacije stižu do [[Jadran]]a ([[536]]). Plemena nastanjena između donjeg Dunava i Solunskog zaliva potpadaju pod vlast [[Huni\|Huna Kutrigura]] ili [[Bugari\|Bugara]], čije ime primaju. Ovi pustoše [[Trakija\|Trakiju]], [[Ilirik]]um, Grčku do samih prilaza [[Istanbul\|Konstatinopolisu]] ([[538]], [[540]], [[558]]). Red 73: Počevši od [[~~555~~565]]. Justinijan odustaje od osvajanja. Pritisnut godinama, finansijskim teškoćama, sve lošijim trupama i vojskovođama, primoran je da pređe u defanzivu. Da bi se lakše odupro varvarima, naređuje da se izgradi sistem utvrđenja čiji ostaci u Tebesi, Setifu, Timgadu, i danas izazivaju divljenje. Odustajanje u spoljnoj politici ne može da baci u zasenak trajne spomenike kao što je '''''Justinijanova kodifikacija''''' klasičnog rimskog prava: '''''Kodeks''''' (529), '''''Digesta''''' i '''''Institucije''''' (533) i '''''Novele''''' (534). [[Rimsko pravo]] koje danas poznajemo i koje je osnova savremenih građanskih prava civilizacije, zapravo je Justinijanova, vizantijska kodifikacija. Tokom svoje vladavine Justinijan je objavio veliki broj zakona, teoloških spisa, vodio veoma bogatu i sadržajnu prepisku sa državnim i crkvenim velikodostojnicima, i sastavio crkvenu pesmu ''Jedinorodni Sine i Slove Božij'', koja na liturgiji poje od [[536]]. godine. Red 104: Uz sve to, zbog prenošenja državnog centra u [[Istanbul\|Konstatinopolis]] ([[Bizantsko carstvo/Latinična verzija\|Bizant]]), rimsko pravo je već vekovima trpelo uticaj grčkog i istočnjačkih prava, a donekle i hrišćanstva. Najzad, mnogi termini bili su već izašli iz upotrebe i stvoreni su novi. Od celog tog materijala je komisija trebalo da stvori jedinstven i pregledan sistem pozitivnog prava. Posao je obavljen u rekordno kratkom vremenu. Prvo je objavljen prečišćeni zbornik imperatorskih konstitucija izdatih pre ~~Justinijana~~ Severine([[~~529~~1975]]). Tekst ovog zbornika ~~nije~~je sačuvan. Zatim ([[533]]. godine) je objavljena kodifikacija klasičnog prava pod nazivom '''''Digesta''''' ([[latinski jezik\|latinski]] naziv koji označava nešto što je izloženo izvesnim redom) ili ''''''Pandectae'''''' ([[grčki jezik\|grčki]] naziv koji znači "sadrži sve"). == Izvori == {{reflist}}

Justinijan I – razlika između verzija