Muslimansko osvajanje Perzije – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene |
||
Red 64:
}}
'''Arapsko''' ili '''Muslimansko osvajanje Perzije''' je naziv za oružani sukob, odnosno seriju vojnih pohoda koga su od 633. do 644. izveli [[Islam|muslimanski]] [[Arapi]] [[Rašidunski Kalifat|Rašidunskog Kalifata]], protiv [[
Sukob muslimanskih Arapa sa Perzijom je izbio nedugo nakon političkog ujedinjenja [[Arabija poluotok|Arabije]] u tzv. [[Ridda ratovi]]ma, a povod su bili sukobi muslimanskih sa kršćanskim Arapima u tada perzijskoj [[Mezopotamija|Mezopotamiji]]. Godine 633. je muslimanski vojskovođa [[Halid ibn Valid]] u munjevitom pohodu porazio nadmoćne perzijske vojske i zauzeo veliki dio Mezopotamije. Njegov odlazak na zapad, kako bi se priključio [[Muslimansko osvajanje Sirije|pohodu na bizantsku Siriju]], omogućio je Perzijancima da godine 635. povrate najveći dio izgubljenih teritorije. Međutim, već 636. je nova arapska ofenziva dovela do velike [[Bitka kod Kadisije|bitke kod Kadisije]] u kojoj su Perzijanci odlučno poraženi, a potom ostali i bez prijestolnice [[Ktesifon]]a. Nekoliko godina je kao prirodna granica Kalifata i krnjeg Sasanidskog Carstva služilo [[gorje Zagros]], ali su stalni perzijski napadi izazvali još jedan pohod te konačni obračun u [[Bitka kod Nihavanda|bitci kod Nihavanda]] 642. u kojoj je konačno slomljena perzijska vojska. U nekoliko godina su arapske vojske cjelokupnu teritoriju Sasanidskog Carstva, a preostali članovi [[Sasanidi|sasanidske]] kuće ubijeni ili trajno prognani u [[carska Kina|Kinu]]. Osvajanjem Perzije, koje se zbilo istovremeno sa osvajanjem Sirije i [[Muslimansko osvajanje Egipta|Egipta]], Rašidunski Kalifat je postao jedno od najvećih [[carstvo|carstava]] na svijetu, a islam dobio bazu za svoje [[širenje islama|dalje širenje]] prema [[Centralna Azija|Centralnoj Aziji]] i [[Južna Azija|Indijskom potkontinentu]]. U samoj [[Perzija|Perziji]] je dotada dominantna [[zoroastrizam|zoroastrička]] religija izgubila svoj [[državna religija|službeni status]] te se stanovništvo nakon toga postepeno [[islamizacija|islamiziralo]].
Muslimansko osvajanje Perzije je kasnijim historičarima stvorilo probleme zbog gotovo potpunog nedostatka vjerodostojnih, odnosno ne-arapskih i ne-muslimanskih izvora. Ipak, na temelju oskudnih podataka su se počele javljati stavovi da je arapski pohod na Perziju bio mnogo teži, odnosno da su Perzijanci pružili mnogo žešći otpor nego što se to može zaključiti na prvi pogled. Za razliku od drugih područja koja su u to i kasnijim periodima pala pod [[muslimanska osvajanja|arapsko-muslimačke osvajače]], stanovništvo je uglavnom zadržalo svoj nacionalni, odnosno [[Perzijanci|perzijski]]/[[Iranski narodi|iranski]] identitet.
==Izvori==
| |||