Wikipedija

Patrijarh srpski Gavrilo (Dožić) – razlika između verzija

Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Red 52:
[[Datoteka:Gavrilo Dožić u obilasku trupa.jpg|thumb|Patrijarh Gavrilo Dožić u obilasku [[Srpski dobrovoljački korpus|Srpskog dobrovoljačkog korpusa]].]]
 
Početkom bombardovanja Beograda, [[6. april]]a [[1941]], Patrijarh se prvo sklonio u [[manastir Rakovica|manastir Rakovicu]], a iste noći između 6. i 7. aprila otputovao u [[manastir Žiča|manastir Žiču]] (jer je prevladalo mišljenje da treba da sledi Kraljevsku Vladu) a odatle u [[manastir Ostrog]] gde su ga nemačke vojne vlasti uhapsile [[25. april]]a 1941. godine. <ref>"Izveštaj Svetog Arhijerejskog Sinoda Svetom Arhijerejskom Saboru o radu od 1941. do 1947. godine", str. 34.</ref> Na Ostrogu je uhapšen kao „''glavni ratni zločinac, krivac i huškač za ulazak Jugoslavije u rat protivu sila Osovine''“.<ref name="Džomić">[http://www.mitropolija.co.me/istbibl/dzomic-patrijarh_dozic_l.html Velibor V. Džomić, Mučeništvo Srpskog Patrijarha Gavrila Dožića]</ref> Iz Ostroga su ga doveli u [[Beograd]], gde je jedno vreme bio zatvoren u zatvoru Okružnog suda. Potom su ga premestili u manastir Rakovicu, a zatim u manastir Vojlovicu, gde je zajedno sa [[Nikolaj Velimirović|episkopom žičkim Nikolajem]] bio zatočen. Za vreme svog zatočeništva u Vojlovici dvojica srpskih crkvenih velikodostojnika odolevala su pritiscima da sarađuju s Nemcima. Oni su uporno odbijali da potpišu javni proglas protiv [[Tito|Tita]] i [[partizani|partizana]], kao i da učestvuju u stvaranju pro-nacističke vlade nacionalnog spasa.<ref name="Byford"/>
 
PatrijarhPolovinom je[[septembar|septembra]] odbio[[1944]]. ponudekada osu saradnjinemačke satrupe okupatorom.počele Polovinomda septembrase povlače iz Srbije pred naletima [[1944Crvena armija|Crvene armije]]., onVelimirović i NikolajDožić su prebačeni prvo u Austriju, a potom u Nemačku, u koncentracioni logor [[Dahau (koncentracioni logor)|Dahau]], gde su držani kao posebni zatvorenici (''Ehrenhäftling'') u delu za visoke oficire i sveštenstvo.<ref>[http://www.fabrikaknjiga.co.rs/pdf/pescanik03.pdf U Dahauu ostaju triJovan mesecaBajford, doPeščanik decembraFM 1944(str. godine50-56)]</ref> kada’Počasni ihzarobljenici’ Nemcisu oslobađaju.imali Putujuposeban zajednosmeštaj sai [[Milanhranili Nedić|Milanomse Nedićem]]kao inemački nemačkimoficiri, generalomvrata Hermanom Nojbaheromćelija u Sloveniju.kojima Patrijarhsu seboravili odatlezaključavana, vraćaa uimali zemlju,su doki Velimirovićslobodan odlazipristup zasebnom dvorištu u Amerikulogoru.<ref>[http://www.crkvavozdovac.org/index.php?option name=com_content&view=article&id=328:2011-02-27-14-14-00&catid=59:2011-02-27-12-43-52&Itemid=62"Byford"/> Св.Pored Николајtoga, жички]bilo im dozvoljeno da nose svešteničke mantije i nije im brijana glava.</ref name="Byford"/> U crkvenoj literaturi se naglašava da su oni u logoru Dahau ‘doživeli sve strahote ovog pakla na zemlji’ i pretrpeli ‘stradanje i patnje’.
 
U Dahauu ostaju tri meseca, do decembra [[1944]]. godine kada ih Nemci oslobađaju. Izgleda da je puštanje Velimirovića i Dožića iz logora Dahau bilo je deo pogodbe Ljotića i Nedića s visokim nemačkim funkcionerom u okupiranoj Srbiji [[Hermann Neubacher|Hermanom Nojbaherom]].<ref name="Byford"/> Iz Nemačke putuju zajedno sa [[Milan Nedić|Milanom Nedićem]] i nemačkim generalom Hermanom Nojbaherom u Sloveniju, gde su se Nemci nadali kako će iskoristiti njihov autoritet među izbeglim Srbima u borbi protiv [[NOVJ|partizana]]. Krajem [[april]]a 1945. patrijarh Gavrilo i episkop Nikolaj su preko [[Momčilo Đujić|Momčila Đujića]] stupili u kontakt sa Dimitrijem Ljotićem, tražeći da se sastanu sa njim. Dimitrije Ljotić je krenuo prema njima ali je poginuo [[23. april]]a [[1945]]. kod [[Ajdovščina|Ajdovščine]] u Sloveniji bežeći od [[Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije|Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije]].
 
Patrijarh Gavrilo i biskup Nikolaj su potom, zajedno sa drugima koji su bežali ispred partizana, prešli u Austriju. Završetak rata patrijarh Gavrilo Dožić i episkop [[Nikolaj Velimirović]] su dočekali, zajedno sa premijerom srpske kolaboracionističke vlade [[Milan Nedić|Milanom Nedićem]], nemačkim generalom Hermanom Nojbaherom, četnicima, ljotićevcima i kolaboracionistima, u austrijskom gradiću [[Kitzbühel]], gdje su bile smještene vlade čije su zemlje Nijemci okupirali. [[8. maj]]a 1945. Kitzbühel je zauzela [[36. pešadijska divizija SAD|američka 36. pešadijska divizija]]. Odatle su otišli u Englesku, nakon čega su se razdvojili - patrijarh se vraća u [[komunizam|komunističku]] Jugoslaviju, a Nikolaj odlazi u Ameriku, te je u [[SFRJ|SFR Jugoslaviji]] smatran saradnikom fašista i izdajnikom.<ref name="Byford">[http://www.helsinki.org.yu/serbian/doc/Ogledi06.pdf Jovan Byford, Sećanje na vladiku Nikolaja Velimirovića u savremenoj srpskoj pravoslavnoj kulturi]</ref>
 
Patrijarh Gavrilo se zbog nove vlasti ne vraća odmah u zemlju, nego tek nakon pregovora, 14. novembra [[1946]]. godine.
 
=== Posleratni period ===
Izvor: https://sh.wikipedia.org/wiki/Patrijarh_srpski_Gavrilo_(Dožić)