Severna Makedonija – razlika između verzija

 

Makedonija je pod otomanskom vlašću ostala više od pet vijekova. Krajem 19. vijeka, sa slabljenjem Otomanskog Imperija i stvaranjem novih nacionalnih država na [[Balkan]]u, postavilo se pitanje sudbine Makedonije, odnosno došlo je do postupnog stvaranja nacionalne svijesti kod lokalnog stanovništva koje se počinje izjašnjavati kao [[Makedonci]]. Godine [[1893]]. je tako osnovana [[Unutrašnja makedonska revolucionarna organizacija]] (VMRO), organizacija čiji je cilj bio autonomija ili priključenje Makedonije Bugarskoj. Članovi VMRO su 1903. digli [[ilindenski ustanak]], koji je, prije nego što je ugušen, doveo do stvaranja kratkotrajne [[Kruševska republika|Kruševske republike]]. Osim Bugarske, za Makedoniju su bile zainteresirane i Srbija i Grčka. Te tri države su godine [[1912]]. započele [[prvi balkanski rat]] kojim je konačno prestala otomanska vlast, ali su se međusobno posvađale oko granica, što je godinu dana kasnije dovelo do [[drugi balkanski rat|drugog balkanskog rata]] u kome su se protiv Bugarske udružile Srbija i Grčka. Rezultat tog rata je bio podjela Makedonije na tri oblasti - [[Egejska Makedonija]] je pripala Grčkoj, [[Vardarska Makedonija]] je pripala [[Srbija|Srbiji]], a ostatak ili [[Pirinska Makedonija]] Bugarskoj. Makedoniju je Bugarska okupirala za vrijeme prvi svjetski rat|prvog svjetskog rata, ali ju je nakon rata morala napustiti. Nakon rata su ustanovljene granice koje danas odgovaraju granicama Republike Makedonije, a koja sadrži najveći dio Vardarske Makedonije.

Makedonija je pod srpskom, a kasnije vlašću [[Kraljevina SHS|Kraljevine SHS]] službeno smatrana ''[[Stara Srbija|Starom]]'' ili Južnom Srbijom, a stanovništvo podvrgavano srbizaciji i negaciji vlastitog nacionalnog identiteta. Nakon [[aprilski rat|aprilskog rata]] je podijeljena između pro-italijanske [[Albanija|Albanije]] i [[Bugarska|Bugarske]]. Makedonija se kao posebna nacija službeno pojavila za vrijeme [[drugi svjetski rat|drugog svjetskog rata]] kada je Titov partizanski pokret prihvatio koncept Jugoslavije kao federacije ravnopravnih nacionalnih država, uključujući i Makedoniju. Ona je [[2.8.]] [[1944]]. proglašena državom na zasjedanju [[ASNOM]]-a, te je pod nazivom Narodna Republika Makedonija, a kasnije [[Socijalistička Republika Makedonija]] bila [[SFRJ|jugoslavenske federacije]] sve do njenog [[Raspada SFRJ|raspada]] [[1991]]. godine.

 

Za razliku do drugih republika SFRJ, Makedonija, koja je nezavisnost proglasila [[17.11.]] [[1991]]. i bila međunarodno priznata 1992. godine, nije bila direktno ili indirektno zahvaćena ratnim sukobima. Međutim, njenu privredu je teško pogodio gubitak tržišta, a izvor tenzija je bio spor s Grčkom oko imena, odnosno tenzije s [[albanci|albanskom]] manjinom koje su 2001. godine dovele do kratkotrajnog oružanog sukoba.

 

== Demografija ==