Tekstualna kritika – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m →Povest |
prošireno |
||
Red 13:
[[Viša kritika]] je utemeljena u [[Nemačka|Nemačkoj]] gde su vršena proučavanja [[Biblija|Biblije]]. Značajan je [[tekstolog]] [[Karl Lachmann|Karl Lahman]]. Zadatak filološke kritike se najbolje ostvaruje preko materijalnih dokaza, nikako preko [[estetika|estetike]].
== Metode ==
[[Johann Albrecht Bengel]] ([[1687]]-[[1752]]), nemački teolog poznat po izučavanju [[biblijski rukopisi|biblijskih rukopisa]], je nakon intenzivnog proučavanja otkrio da mnoštvo kriterijuma može sumirati u jednostavnu rečenicu: „''Proclivi scriptioni praestat ardua''" - teže čitanje ima prednost nad lakšim. On se vodio sledećom logikom: kada su [[pisar]]i prepisivali tekstove, bili su skloni da ih ispravljaju. Ako bi videli nešto što su smatrali pogrešnim, oni bi to ispravili. Stoga da bismo znali koji je stariji i izvorniji tekst, ne smemo dati prednost tekstu sa ispravljenim greškama, usklađenom pričom ili poboljšanom teologijom, već naprotiv, težem tekstu koji „vapi" da bude objašnjen.<ref name="Ehrman">[http://www.scribd.com/doc/60185745/Bart-Ehrman-Isus-to-nije-rekao Bart Ehrman - Isus to nije rekao] (scribd)</ref>
Bengel je takođe zapazio da su određeni rukopisi sličniji nekim rukopisima od drugih, odnosno da su rukopisi bili najsličniji primercima sa kojih su prepisani i drugim prepisima načinjenih sa istog izvornika. Dakle, svi [[dokument]]i se mogu urediti u neku vrstu [[Genealogija|genealoškog]] odnosa, u kojoj postoje grupe dokumenata koji su medusobno sličniji. Tako se hipotetički može uspostaviti neka vrsta genealoškog stabla i pratiti poreklo dokumenata do njihovog izvora. Kasnije se grupisanje tekstova u [[familija|familije]] razvilo u formalniji [[metodološki]] princip koji pomaže [[tekstolozi]]ma da uspostave originalni tekst.<ref name="Ehrman"/>
== Tekstualna kritika biblijskih rukopisa ==
| |||