Gottfried Leibniz – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m robot Dodaje: am:ሌብኒትዝ |
Nema sažetka izmjene |
||
Red 3:
'''Gottfried Wilhelm von Leibniz''' ([[1.7.]] [[1646]]. - [[14.11.]] [[1714]].) je [[Njemačka|njemački]] filozof, naučnik, matematičar, diplomat, bibliotekar i advokat. Poznat je kao jedan od prvih naučnika koji je koristio termin "[[funkcija]]". Nezavisno od [[Isaac Newton|Isaaca Newtona]] je pronašao ustanovio moderno računanje u matematici. Pronašao je i prvi mehanički [[kalkulator]].
Universalni genijalni um Lajbnica je uticao na logiku-[[logika]], matematiku-[[matematika]], mehaniku-[[mehanika]], geologiju-geologija, zakonodavstvo, istoriju-[[istorija]], lingvistiku-[[lingvistika]] i teologiju-[[teologija]]. On je dominirao zvaničnim životom Njemačke krajem 17-tog i početkom 18-tog vijeka i uticao na Idealiste Fichtea (Johann Gottlieb Fichte) i Hegela-[[Hegel]]. Njegove misli su ponovo postale aktuelne početkom 20-tog vijeka kroz razvoj nauke.
Lajbnic se rodio u Luteranskoj porodici 1. Jula 1646 godine, u Lajpcigu(Leipcig), pred kraj tridesetogodišnjeg rata koji je Njemačku ostavio u ruinama. Školovan je u Nikolajskoj školi ali je daleko više naučio u biblioteci svoga oca. 1661. godine se upisao na Univerzitet u Lajpcigu gdje je došao u dodir sa djelima Galilea ([[Galileo]]), Francisa Bakona (Bacon), Hobsa (Thomas Hobbs) i Dekarta (Rene [[Decartes]]), Njegova diplomski rad: "O principima osobe", De Principio Individui, je inspirisan Luteranskim nominalizmom (teorija da univerzalni pojmovi nisu realni nego da su samo imena) i naglašava vrijednosti preživljavanja (egzistencija) osobe, koje se ne mogu objasniti po samostalnom događaju nego kroz čitavo bivstvo te osobe (entitate tota). To je prva klica čitave teorije o monadu.
U 1666 godini Lajbnic je napisao "Umjetnost Kombinacija (De Arte Combinatoria) u kome je dao formulu koja se može smatrati pretečom modernih kompjutera: sva razmišljanja, svi pronalasci, izraženi riječima ili ne, se mogu svesti na određenu kombinaciju elemenata. Primjer za te elemente mogu da budu brojevi, riječi, zvuci i boje. Nakon što su odbili njegovu doktorsku disertaciju, zbog njegovih godina u rodnom gradu, on se preselio u slobodni grad Nirnberg (Nurnberg).
Trebamo razumjeti da Lajbnic nije imao stalnog izdržavanja i bio je primoran da sam sebe izdržava. Tako da za njega nije bilo čudno da na jednoj strani razgovara sa bišopima o ujedinjenju crkve a na drugoj popravlja mlin i hidrauličnu presu. Među njegovima prijedlozima su bili: da se izvrši inspekcija dvoraca, da obrazovanje bude praktičnije i da se formiraju akademije. S druge strane on je radio sa mnogim mehaničkim uređajima i pronašao je pumpe za vodu, koje su opet iskorištene u rudnicima u Harcu (Harz). On je tu bio često inžinjer pa je pridonio geologiji. To sve ga nije sprječavalo da nastavi svoj rad u matematici gdje je usavršio binarni sistem (zasnovan na broju 2) i da temelje topologiji (grana matematike koja proučava određene osobine međurelacija skupova fizičkih i abstraktnih elemenata.
Lajbnic je bio čovjek srednje visine, koji je bio u stanju sjediti i misliti danima u jednoj stolici, kao i putlovati Evropskimj putevima i ljeti i zimi. On je bio takav neumorni radnik da neki od njegovih napisa nisu dugo bili prevedeni. Napisao je preko 600 pisama, bio je patriot i kosmopolitan i veliki naučnik i sigurno jedan od duhovno najjačih ljudi Zapadne civilizacije.
[[Kategorija:Filozofi|Leibniz, Gottfried]]
| |||