Jugoslovenska narodna armija – razlika između verzija

 

'''Jugoslovenska narodna armija''' ([[22. decembar]] [[1951]]—[[20. maj]] [[1992]]) je predstavljala glavnu oružanu snagu [[SFRJ|Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije]].

Služenje vojnog roka u JNA trajalo je godinu dana.

 

Kopnena vojska je po brojnosti bila najveći vid JNA. Imala je oko 140.000 aktivnih vojnika (uključujući 90.000 regruta), a mogla je u ratnim okolnostima da mobilizuje preko milion rezervista. Rezervne snage su bile organizovane po republičkim linijama u snage [[Teritorijalna odbrana|Teritorijalne odbrane]] i u ratnim prilikama bile bi potčinjene Vrhovnoj komandi JNA kao integralni deo odbrambenog sistema. Teritorijalnu odbranu činili su bivši regruti koji su povremeno pozivani na vojne vežbe.

 

Tenkovske brigade JNA su se sastojale iz dva ili tri bataljona. Koristile su oko 1000 sovjetskih tenkova [[T-54]] i [[T-55]], 70 sovjetskih [[T-72]], oko 450 jugoslovenskih [[M-84]] i nekoliko američih [[M-47]] tenkova. Tenkovske jedinice su bile najzastareliji deo JNA. Tenkovi [[T-54]]/[[T-55]] su bili glavni tenkovi tokom 1960ih. Domaći tenkovi M-84 (poboljšane verzije sovjetskih tenkova T-72 izrađivani pod licencom u Jugoslaviji) su isporučeni JNA krajem 1970ih i 1980ih. JNA je takođe imala rezerve starih sovjetskih [[T-35]]/[[T-85]] i američkih [[Šerman]] tenkova iz [[Drugi svetski rat|Drugog svetskog rata]].

 

JNA je imala više od 400 [[borbeno vozilo pešadije|borbenih vozila pešadije]] [[BVP M-80|M80]], 500 vozila BVP M-80A i 300 [[oklopni transporter|oklopnih transportera]] koji su se proizvodili u Jugoslaviji. Pešadija je koristila više od 200 sovjetskih oklopnih transportera [[BTR-152]], [[BTR-40]] i [[BTR-50]] koji su kupljeni tokom 1960ih i 1970ih. Imala je i 100 [[M-3A1]] poluguseničara koji su proizvedeni u Sjedinjenim Državama i mali broj novih rumunskih TAB-72 (varijanta BTR-60) oklopnih transportera. Oklopna vozila za izviđanje su brojala nekoliko starijih sovjetskih BTR-40, novih [[BRDM-2]] i [[BTR-60]] modela i domaća [[BOV]] i [[M-8]] vozila.

 

Artiljerija JNA je bila opremljena sovjetskim, američkim i domaćim sistemima. Od artiljerije sovjetskog porekla u JNA nalazilo se približno 1000 vučenih [[haubica]] kalibra 122 mm, topovi kalibra 130 mm, haubice/topovi od 152 mm i haubice kalibra 155 mm. U artiljerijskim baterijama nalazilo se oko 700 starijih američkih vučenih topova od 105 i 155 mm i domaći modeli M-65. Vučena artiljerija je bila vrlo važna za operacije u planinskim krajevima Jugoslavije.

Artiljerija je koristila sovjetske [[samohodni top|samohodne topove]] od 100 mm i 122 mm i jugoslovenske samohodne topove M-7 od 105 mm, kao i preko 6.000 minobacača od 82 i 120 mm, uključujući i [[minobacače]] montirane na varijantu M-60PB standardnog oklopnog trasportera.

Artiljeija JNA je koristila nekoliko raketnih sistema uključujući 160 YMRL-32 i M-63 [[višecevni bacač raketa|višecevnih bacača raketa]]. Arsenal JNA je uključivao četiri lansera nevođenih sovjetskih raketa zemlja-zemlja [[FROG-7]] dometa 100 km. Prvi ovakav sistem je instaliran 1967.

 

Protiv-tenkovske jedinice JNA su koristile vučene protiv-tenkovske topove, beztrzajne cevi i sovjetske [[protiv-tenkovske vođene rakete]]. Od protiv-tenkovskih topova koristili su se modeli od 75, 90 i 100 mm.

 

Protiv-tenkovske vođene rakete [[AT-1]] i [[AT-3]] su bili sovjetske proizvodnje. Korišćene su i protiv tenkova i pešadije, ali zbog ranije proizvodnje efikasnost protiv naprednijih oklopnih jedinica je bila nesigurna. Vozilo [[BOV-1]] se moglo opremiti sa 6 AT-3 lansera kako bi služilo kao izuzetno pokretna protiv-tenkovska platforma.

 

Veće jedinice JNA su imale značajnu protiv-vazdušnu pratnju, čiji je cilj bio da štiti velike koncentracije vojske od neprijateljskih vazdušnih napada. Kopnena vojska je imala četiri baterija sa raketama zemlja-vazduh i 11 pukova protiv-avionske artiljerije. Raketne jedinice su koristile sovjetske rakete [[SA-6]], [[SA-7]], [[SA-9]], [[SA-13]], [[SA-14]] i [[SA-16]]. Sistemi kratkog dometa su takođe korišćeni u pešadiji.

 

!width="20%" |

!width="30%" |Jugoslovenska Armija, Vojna policija

!Jugoslovenska Mornarica

|-

== Značajni datumi ==

{{poseban članak|Praznici u SFRJ}}

 

== Ukidanje ==

* [http://www.leksikon-yu-mitologije.net/kategorija.php?id=38 Leksikon JU mitologije - JNA]

* [http://jna-sfrj.forum-aktiv.com Nepolitična stranica bivših pripadnika JNA]

{{klica-vojska}}

 

 

[[ar:جيش يوغسلافيا الشعبي]]

[[it:Jugoslovenska narodna armija]]

[[ka:იუგოსლავიის სახალხო არმია]]

[[mk:Југословенска народна армија]]

[[nl:Joegoslavisch Volksleger]]