Moskovski Kremlj – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m robot kozmetičke promjene |
|||
Red 1:
[[
'''Moskovski Kremlj''' ({{jez-ru|Moskovskiй Kremlь}}) je istorijski utvrđeni kompleks u samom centru [[Moskva|Moskve]], okružen rekom [[Moskva (reka)|Moskva]] (na jugu), [[Crveni trg|Crvenim trgom]] (na istoku) i [[Aleksandrova bašta|Aleksandrovom baštom]] (na zapadu). Jedan je od najpoznatijih [[moskovski Kremlj|kremalja]] (ruskih [[citadela]]) i uključuju četiri palate, četiri katedrale, a opasan je [[Kremaljski zid|Kremaljskim zidom]] sa [[Kremaljske kule|Kremaljskim kulama]]. Kompleks služi kao zvanična rezidencija [[Predsednik Rusije|Predsednika Rusije]].
Red 5:
== Istorija Kremlja ==
[[
'''Moskva''' je nastala i razvijala se oko utvrđenog sedišta vladara, na početku oblasnog, a po premeštanju prestonice u Moskvu i vladara ruske države.
Red 15:
Kao što je već napomenuto, grad je formiran oko poseda [[knez]]a i nalazio se na čvoru trgovačkih puteva. Kako je grad postajao sve važniji na trgovačkoj, pa samim tim i političkoj mapi, tako je postajao sve primamljiviji osvajačima i pljačkašima. Zbog toga je već sredinom [[12. vijek|12. veka]] podignut drveni bedem sa istočne, najslabije zaštićene strane naselja, koji je spajao obale reka Moskve i [[Neglina (reka)|Negline]]. Tako je po prvi put kompletiran i dan-danas prepoznatljiv kremaljski utvrđeni trougao. Naknadno je [[1156]]. godine uz istočni bedem prokopan šanac koji je spajao obale dve reke.
Sama reč kremlj, a vezano za Moskvu, se prvi put pominje u izveštajima o požaru u Moskvi [[1331]]. godine. Posle toga sama reč se gubi i ne sreće se u narednih dva i po veka sve do [[1589]]. godine kada je izgrađen zid i oko novopripojenog naselja koje se razvilo severno od Kremlja, nazvanog [[Belgorod]]. U tadašnjim izveštajima se za utvrđeno sedište cara u samom jezgru Moskve upotrebljava naziv Kremlj, koji od tada do danas postaje stalan i nezamenljiv.
=== Istorijski razvoj moskovskog Kremlja ===
Red 22:
Istorija Kremlja se može podeliti na tri perioda:
# srednjovekovni Kremlj, period vladavine kneževa i mongolske dominacije, do Ivana III;
# “Italijanski Kremlj”, kako je Artur Vojs nazvao Kremlj renoviran pod uticajem [[renesansa|renesansne]] arhitekture;
# moderni Kremlj, na čiji su razvoj najviše uticaja imali Katarina II i Nikolaj I, odnosno pseudoklasični i pseudoruski stil gradnje.
=== Srednjevekovni Kremlj ===
Red 32:
Prvi veliki vladar “iz Kremlja” bio je [[Ivan I., moskovski veliki knez|Ivan Danilovič Kalita]] ([[1327]]-[[1341]].), koji je od Zlatne Horde uspeo da izdejstvuje titulu velikog kneza i funkciju skupljača ruskog poreza za Hordu, što mu je omogućilo da stekne znatno veći materijalni dobitak, pa samim tim i političku moć u odnosu na ostale ruske plemiće. U tom periodu Moskva je zvanično i formalno preuzela titulu glavnog grada od Vladimira na Volgi. Ruski verski poglavar Petar i njegov naslednik Teognost premestili su sedište ruske eparhije iz Vladimira, u koji je premeštena iz Kijeva, u Moskvu, čime Moskva postaje duhovna i svetovna prestonica ruske države. Takav razvoj događaja dao je Kremlju centralni značaj u novoj ruskoj državi.
[[
Kalita je sve činio da od Moskve napravi veliki grad. Za vreme svoje vladavine je izgradio prve važne crkve i hramove u samom kompleksu Kremlja: crkve Samopomazanja, Arhanđela Mihajla, Jovana Lestvičnika, kao i crkvu Spasitelja iz Šume. Takođe je i obnovio i osnažio bedeme Kremlja. Umesto nejakih borovih klada koje su bile postavljene oko Kremlja, Kalita je podigao masivne zidova od hrastovih stabala i kule koje su služile kao osmatračnice. Crkva Spasitelja je jedina od građevina iz te i starijih faza razvoja Kremlja koja je uspela da se održi i do dan-danas. Sve ostale građevine stradale su u brojnim ratnim razaranjima koja je Kremlj pretrpeo za osam vekova postojanja. Ipak, ostati Kalitovih bedema nađeni su prilikom rekonstrukcije [[Velika palata|Velike Palate]] (1838-1848).
Red 39:
=== Dmitrij Ivanovič Donski ===
[[
Takve zidine su, pored svoje očiglednog i primarnog praktičnog, imale i veliki politički i strateški značaj po Moskvu i njenog vladara Dmitrija Donskog. Naime, ovi snažni bedemi oslikavali su uticaj i nadmoć Moskve i velikog kneza nad ostalim ruskim gradovima i plemstvom, kako u političkom tako i u vojnom smislu.
Red 59:
=== Ivan III ===
[[
Politički, društveni i kulturni napredak Rusije podržavala je i ideologija diktirana iz Kremlja po kojoj je Rusija bila zakonski naslednik Vizantije, a Moskva samim tim “Treći Rim”. Takođe je postojalo verovanje da su ruski vladari potomci [[antički Rim|rimskih]] imperatora. Koristeći raspoloženje u ruskom društvu stvoreno ovakvim stavovima, kruniše se za cara „ujedinitelja cele Rusije“. Takvi politički uslovi doveli su do početka velikih građevinskih radova u Kremlju, kome je sada, kao sedištu cara, bilo neophodno dati novi sjaj dostojan položaja.
Red 70:
=== Period modernog Kremlja ===
[[
Zlatno doba razvoja Kremlja je svakako bilo druga polovina [[14. vijek|14.]] i i ceo [[15. vijek|15. vek]]. U tom periodu Kremlj je postao sedište cara i dobio je sasvim nov, velelepan izgled, stvaran rukama najvećih majstora svog vremena, čije remekdelo predstavlja i dan-danas.
Red 76:
Svaki ruski vladar ili vlast ostavili su u kremaljskoj arhitekturi trag svog učešća u građenju istoriji Rusije. Pored italijanskog danas se u Kremlju mogu prepoznati uticaji nemačkog, engleskog i holandskog stila. Uticaji strane arhitekture su umnogome zavisili od orijentacije spoljne politike vladara.
[[
Među vladarima koji su ostvarili značajniji uticaj na sam izgled Kremlja je i [[Ivan IV Grozni|Ivan Grozni]] koji je u [[16. vijek|16. veku]] ukrasio crkve, hramove i dvorce. [[Mihajlo I., ruski car|Mihajlo Romanov]] je početkom [[17. vijek|17. veka]] obnovio najveći deo tvrđave i dogradio oštećene delove zidina.
[[Petar Veliki]] je bio prvi ruski vladar posle četiri veka koji je sedište trona izmestio iz Moskve i Kremlja. Nova ruska prestonica postao je [[Sankt Peterburg]], čija je pozicija više odgovarala politici približavanja Rusije savremenim evropskim kulturnim i političkim tokovima.
Red 90:
* [http://ruskarec.ru/articles/2012/10/23/setnja_oko_kremlja_17621.html Šetnja oko Kremlja]
[[
{{Link FA|de}}
| |||