Kumani – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m uklonjena kategorija Historija Rumun; dodana kategorija Historija Rumunije pomoću gadgeta HotCat |
m robot kozmetičke promjene |
||
Red 1:
[[Datoteka:Premongol.png|mini|275p|Mapa Evroazije oko 1200.]]
'''Kumani''' ({{Jez-mađ|Kunok}},
Kumani su bili nomadsko pleme koje je nastanjivalo predele severno od [[Crno more|Crnog mora]], duž reke [[Volga|Volge]] poznatog pod imenom Kumanija.
== Istorija ==
[[Datoteka:Biliwar.jpg|mini|180px|Kumani u stepi, slika izložena u [[Dnjepropetrovsk]]u.]]
Red 30:
Generalno je prihvaćeno da bugarske dinastije [[Asen]], Šišman i Terter imaju kumanske korene.
== Ostavština ==
Dok je sam kumanski narod bio asimilovan od strane ostalih naroda, njihovo ime se može sresti i danas u različitim oblicima i krajevima. Izvrsni primeri za to su mesto [[Kumanovo]] u [[Makedonija|Makedoniji]], zatim u [[Rumunija|Rumuniji]] [[Komanešti]] (''Comăneşti'') i u Bugarskoj [[Komana]], kao i selo Kumane u opštini Novi Bečej u Srbiji. U Mađarskoj su prilikom naseljavanja na Mađarske teritorije u [[1238]]. godine imali svoju sopstvenu upravu i teritorija, gde su bili kolonizirani, je dobila ime po njima Kunšag (Kunság) i u tom obliku je teritorija ostala poznata sve do 19. veka.
Ime Kumana (''Kun'') je i danas prisutno u Mađarskoj županijama [[Bač-Kiškun (županija)|Bač-Kiškun]] i [[Jas-Nađkun-Solnok (županija)|Jas-Nađkun-Solnok]] i u imenima gradova [[Kiškunhalaš]] i [[Kunsentmikloš]].
U Mađarskoj Kumani su bili organizovani u četiri plemena (Kolbas/Olaš u velikoj Kumaniji blizu mesta Karcag a ostale tri u južnom delu zaposednute teritorije).
Red 48:
Kumani odnosno Polovci se pojavljuju u starom [[Rusi|ruskom]] [[ep]]u ''„[[Spev o Igorovom pohodu]]“'' u kome je opisan pohod [[Igor Svjatoslavić|Igora Svjatoslavića]] protiv njih. Po motivima ovog epa [[Aleksandar Borodin]] je napisao [[Knez Igor (opera)|operu knez Igor]] (dovršio ju je [[Nikolaj Rimski Korsakov]]) čiji zaseban [[balet]]ski deo čine tzv. ''Polovačke igre''.
== Izvori ==
[[Datoteka:Radzivill Chronicle Cumans.jpg|mini|250px|Kumani - slika iz Rađivilske hronike.]]
* Vasary, Istvan (2005) "Cumans and Tatars", Cambridge University Press.
Red 56:
* Hunfalvy: Etnographia
== Vidi još ==
* [[Sekelji]]
* [[Oseti]]
* [[Alani]]
* [[Hajdu (Mađari)]]
* [[Mađari]]
* [[Paloci]]
* [[Jasi]]
* [[Codex Cumanicus]][http://vlib.iue.it/carrie/texts/carrie_books/paksoy-2/cam2.html]
* [[Kunski jezik]]
* [[Kipčak]]
* [[Kumane (Novi Bečej)]]
== Spoljašnje veze ==
{{Commonscat|Polovtsi}}
* [http://www.christusrex.org/www1/pater/JPN-cuman-hungary.html Molitva na Kumansko-mađarskom jeziku]
* [http://www.eliznik.org.uk/RomaniaHistory/csango_cumman.htm Katolici i Kumani]
* [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=pubmed&cmd=Retrieve&dopt=AbstractPlus&list_uids=16596944&query_hl=10&itool=pubmed_docsum Mitohondrialni DNA starih Kumana]
{{Turkijski narodi}}
| |||