Grčko-turski rat (1897) – razlika između verzija

|mjesto=kopnena [[Grčka]], uglavnom [[Epir]] i [[Tesalija]] i [[Krit|Kreta]]

|datum=3. februar 1897 - 4. decembar 1897

|teritorija = Osmansko Carstvo pripojilo Sjevernu Tesaliju

|strana1={{flag|Osmansko Carstvo}}

|strana2={{flagicon|Grčka|royal}} [[Kraljevina Grčka]]

|snaga1=120.000 ljudi<ref name="bilkent">Mehmet Uğur Ekinci: [http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0003114.pdf ''The Origins of the 1897 Ottoman-Greek War. A Diplomatic History.] University Bilkent, Ankara 2006, page 80.</ref>

|snaga2=75.000 ljudi<ref name="bilkent"/>

|}}

 

'''Grčko-turski rat 1897. godine''', također poznat i kao '''Tridesetodnevni rat''' ili '''Prvi grčko-turski rat''' je bio [[rat|oružani sukob]] koji se godine 1897. odigrao između [[Kraljevina Grčka|Kraljevine Grčke]] na jednoj, i [[Otomansko Carstvo|Osmanskog Carstva]] na drugoj strani. Uzrok izbijanja rata bio je status otoka [[Krit|Kreta]] koji je nakon [[Kretski ustanak 1866 - 1869|ustanka]] 1860-ih još uvijek bio pod osmanskom vlašću, a u kome su 1890-ih izbili krvavi sukobi između lokalnog [[Grci|grčkog]] (pravoslavnog) stanovništva na jednoj, te [[Turci|Turaka]] i [[Kretski Turci|lokalnih muslimana]] na drugoj strani. Grčka vlada premijera [[Theodoros Deligiannis|Teodorosa Deligijanisa]] je zbog toga došla pod žestoki pritisak [[nacionalizam|nacionalističke]] javnosti, kome je na kraju popustila i 25. januara 1897. poslala kontingente grčke vojske da pomogne tamošnjim Grcima. Prvi okršaji grčkih i turskih redovnih snaga na Kreti su otpočeli 7. februara, ali su na kopnu počeli tek nakon što je 18. aprila Grčka formalno objavila rat. Turske snage na sjevernoj grčkoj granici su bile brojčano nadmoćnije i opremljene modernim [[brzometno oružje|brzometnim]] njemačkim puškama ''Mauser'', nasuprot Grka naoružanih francuskim sporometnim puškama ''Gras''. Zbog toga su grčke snage, usprkos žestokog otpora, relativno brzo odbačene sa granice u dubinu vlastite teritorije. Već 20. septembra je sklopljeno [[primirje]], a točno četiri mjeseca kasnije i formalni [[mirovni ugovor|mirovni sporazum]] kojim je Grčka Turskoj predala dio teritorija sjeverne [[Tesalija|Tesalije]] i obavezala na isplatu izdašnih [[reparacije|ratnih reparacija]]. [[Velika sila|Velike sile]] su, nastojeći osigurati mir, Grčkoj nametnuli kontrolu njenih financija kako bi osigurali redovnu isplatu. S druge strane je u Carigradu 4. decembra 1897. sklopljen još jedan [[Sporazum u Carigradu (1897)|sporazum]] između Grčke i Turske kojim je Kreta postala [[Kretska Država|autonomni entitet]] pod formalnom upravom Osmanskog Carstva. Mada su ciljevi rata tako bili djelomično ispunjeni, rat je u Grčkoj doživljen kao težak i ponižavajući poraz kjim je spriječeno ili odgođeno ostvarenje [[Megali Idea|Megali Ideje]]; na unutrašnjem planu je posljedicu imao dodatno jačanje nacionalizma, ali i radikalnih pokreta za smjenu tadašnjeg poretka koji se smatrao odgovornim za debakl. Grčka je priliku za revanš dobila te iskoristila tek 1912. u [[prvi balkanski rat|prvom balkanskom ratu]].

 

{{izvori}}

 

* {{Cite thesis |degree=M.A.|title=The Origins of the 1897 Ottoman-Greek War: A Diplomatic History|url=http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0003114.pdf|format=PDF|last=Ekinci|first=Mehmet Uğur|year=2006|publisher=Bilkent University|location= Ankara|accessdate=2010-05-10}} Revised edition: {{cite book |title=The Unwanted War: The Diplomatic Background of the Ottoman-Greek War of 1897| last=Ekinci|first=Mehmet Uğur|authorlink= |year=2009 |publisher=[[VDM Publishing|VDM Verlag Dr. Müller]]|location=Saarbrücken|isbn=978-3-639-15456-6 }}

 

 

 

 

* {{Commons category-inline}}

* ''[http://www.onwar.com/aced/nation/gap/greece/fgreekturk1897.htm Onwar.com on the First Greco-Turkish War]''