Dedinje – razlika između verzija

[[Kuća cveća]], odnosno mesto gde je sahranjen bivši predsednik [[Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija|SFRJ]] [[Josip Broz Tito]], nalazi se na Dedinju.

 

Prvobitno, Dedinje se prostiralo na padinama Topčiderskog brda južno od današnjih ulica ''Teodora Drajzera'' i ''Ljutice Bogdana'' prema [[Banjica|Banjici]], zapadno od [[Banjička šuma|Banjičke šume]] i istočno od doline [[Topčiderska reka|Topčiderske reke]]. Poslednjih decenija se pojam Dedinja proširio na sever sve do [[Senjak]]a, [[Mostarska petlja|Mostara]] i [[Prokop]]a.

 

Pre nego što je gušće naseljeno, Dedinje je bilo prekriveno vinogradima, voćnjacima i njivama. U prošlosti se pominju imena Dedija, Mala Dedija i Dedina. Postoje različita mišljenja o poreklu toponima Dedinje. Po jednoj teoriji toponim podstiče od naziva ''dede'', koji se davao starešini [[Tekija (građevina)|tekije]], muslimanskog manastira. Prema turskom popisu iz 1560. godine jedna od beogradskih tekija je upravo ovde imala svoje vinograde. Ipak, verovatnije je da je poreklo srpsko, sa značenjem ''dedino brdo''. Širenje naselja počinje posle [[Prvi svjetski rat|Prvog svetskog rata]], a intenzivira se tokom izgradnje dedinjskih [[Dvorski kompleks na Dedinju|dvorova]] porodice [[Karađorđevići|Karađorđević]] 1924.-1936. Mnogi imućni Beograđani: industrijalci, bankari, trgovci, političari počeli su gradnju raskošnijih letnjikovaca, a sa vremenom i pravih porodičnih vila.

 

Jedan od najlepših i našumovitijih delova Beograda. Naselje uglavnom čine privatne kuće, među kojima je nekoliko desetina predratnih vila izuzetne arhitektonske vrednosti. Na obodima naselja i duž glavnih ulica izgrađene su nakon [[Drugi svjetski rat u Jugoslaviji|Drugog svetskog rata]] savremene stambene zgrade. Urbanistička slika je donekle narušena nelegalnom gradnjom tokom devedesetih godina. Glavne i najprometnije ulice u kraju su ''Bulevar kneza Aleksandra Karađorđevića'', ''Neznanog junaka'', ''Teodora Drajzera'' i ''Ljutice Bogdana''. Raskrsnica ove četiri ulice predstavlja mali centar naselja, sa par zdravstvenih institucija u blizini: veliki kliničko-bolnički centar Dr Dragiša Mišović, Železnička bolnica i Specijalna bolnica za bolesti zavisnosti. Na Dedinju su i Viša škola za obrazovanje vaspitača, Četvrta beogradska gimnazija, Škola za dizajn, osnovna škola i nekoliko predškolskih ustanova. Na Dedinju je i zgrada [[RTV Pink]]. [[Generalštab Vojske Srbije]] nakon [[NATO bombardovanje SRJ|NATO agresije]] 1999. godine izmešten je ovde, a od ranije se u naselju nalazi još nekoliko vojnih objekata kao što su Gardijski dom i kasarna ''Dedinje''. Veliki broj ambasada i diplomatskih predstavništava nalazi se na Dedinju, pa i istočni deo naselja nedaleko od [[Stadion Crvena zvezda|stadiona Crvene zvezde]] nosi naziv ''Diplomatska kolonija''. Turistički najzanimljivija mesta su [[Muzej istorije Jugoslavije]] i dvorski kompleks [[Karađorđevići|Karađorđevića]]. Oba mesta godišnje poseti više hiljada ljudi.

 

Dedinje je dobro povezano sa drugim delovima Beograda. Kroz centar naselja prolaze trolejbuske linije 40 (Zvezdara - Banjica) i 41 (Studentski trg - Banjica), autobuske linije 42 (Slavija /Birčanova/ - Banjica (VMA) - Petlovo brdo), 49 (Topčider /letnja pozornica/ - Pere velimirovića), 59 (Slavija /Birčaninova/ - Petlovo brdo), 78 (Zemun - Banjica) i 94 (Blok 45 - Miljakovac 1), ekspres minibus linija E7 (Pančevački most - Petlovo brdo) kao i noćne autobuske linije 47 (Trg Republike - Resnik) i 48 (Trg Republike - Miljakovac 2). Glavni prilazi Dedinju iz centra Beograda su iz ulice ''Kneza Miloša'' preko [[Mostarska petlja|Mostarske petlje]] i iz ''Bulevara Oslobođenja'' preko [[Autokomanda|Autokomande]].

 

== Vanjske veze ==

{{Commonscat|Dedinje}}

 

{{Beogradska naselja}}