1917 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
dop. iz en Wiki - rođeni |
dop. iz de Wiki (1) |
||
Red 6:
=== Januar/Siječanj ===
* 30. 12. 1916 - [[4. 1.]] 1917 Austrougarsko-bugarska operacija čišćenja okoline [[Blaževo|Blaževa]] kod [[Brus]]a (paljevine, streljanja) - prva u nizu brutalnih operacija.
* [[1. 1.]] (19. 12. '16. po j.k.) - [[Grigorij Raspućin|Raspućinovo]] telo pronađeno u Nevi.
* [[9. 1.]] - [[Sinajsko-palestinska kampanja]]: [[Bitka kod Rafe]] - Britanci porazili poslednji veći turski garnizon na Sinaju.
* [[11. 1.]] - [[Kingslandska eksplozija]] u fabrici municije u Nju Džerziju, navodno delo nemačkih sabotera.
Linija 16 ⟶ 17:
* [[1. 2.]] - [[Nemačko Carstvo|Nemačka]] objavljuje da nastavlja [[neograničeno podmorničko ratovanje]], dva dana kasnije SAD prekidaju diplomatske odnose.
* [[februar]], početkom - Između Čačka i Novog Pazara poginuo četnički vođa Uroš Kostić-Rudinski<ref>Istorija s. n., str. 185</ref>.
* [[5. 2.]] - Usvojen [[Ustav Meksika]], prvi koji ističe socijalna prava.
* [[13. 2.]] - ''[[Mata Hari]]'' uhapšena u Parizu pod optužbom za špijunažu (streljana u oktobru).
* [[17. 2.]] - Francuski brod ''[[SS Athos]]'' torpedovan kod Malte, 754 mrtvih.
* [[21. 2.]] - [[Napad na Nekhl|Napadom na Nekhl]] dovršeno savezničko osvajanje [[Sinaj]]a.
* [[22. 2.]] - Na savetovanju u Obiliću kod Leskovca odlučeno da se
* [[23. 2.]] - [[Mesopotamska kampanja]] generala [[Frederick Stanley Maude|Mauda]]: Britanci se vratili u [[Kut (Irak)|Kut]].
* [[24. 2.]] - SAD dolaze u posjed [[Zimmermanov telegram|Zimmermanovog telegrama]]: Nemačka nudi savezništvo Meksiku i podršku za povratak Teksasa, Novog Meksika i Arizone.
Linija 29 ⟶ 30:
* [[2. 3.]] - Oslobođeno [[Prokuplje]], pet dana kasnije i [[Blace]] od Austrougara.
* 2. 3. - [[Jones–Shafrothov zakon]] daje američko državljanstvo [[Portorikanci]]ma.
* [[8. 3.]] (23. 2. po j.k.) - Počinje [[Februarska revolucija]] u Rusiji
* 8. 3. - Početak bugarskog napada na topličke ustanike, austrougarski od 12. 3..
* 8. 3. - Britanci [[Pad Bagdada (1917)|
* [[11. 3.]] - Šef vlade Meksika [[Venustiano Carranza]] izabran za predsednika (do [[1920]]).
* [[14. 3.]] - Razbijen jedan austrougarski odred kod Blaca ali Bugari ušli u Prokuplje.
* [[15. 3.]] (2. 3. po j.k.) - Car [[Nikolaj II]] abdicirao: prvo u korist sina [[Aleksej Nikolajevič|Alekseja]], zatim brata velikog vojvode [[Mihajlo Aleksandrovič|Mihajla]]. [[Državna duma Ruske imperije|Duma]] proglasila [[Privremena vlada Rusije|Privremenu vladu Rusije]] ([[Georgij Lavov]] na čelu do jula).
* [[16. 3.]] - Austrougari u Kuršumliji - zvanične akcije još desetak dana uz teške represalije, ukupno 20.000 ubijenih.
** Otpor se nastavlja i dalje (Vojinović na Kopaoniku, Vojin Marjanović kod Aleksandrovca itd.) do jeseni čete u svim krajevima Srbije.
Linija 46 ⟶ 47:
=== April/Travanj ===
* [[6. 4.]] - SAD objavljuju rat Njemačkoj.
* [[9. 4.]] - [[Lenjin]] sa saradnicima kreće iz Švajcarske u Rusiju, kroz Nemačku prolaze [[Plombirani vagon (Lenjin)|Plombiranim vagonom]].
* april - maj - [[Nivellova ofenziva]] na Zapadnom frontu:
** [[Bitka kod Arrasa (1917)]], saveznička ofanziva postiže uspeh ali ne i proboj.
Linija 54 ⟶ 56:
=== Maj/Svibanj ===
* [[4. 5.]] - Britanski brod ''[[SS Transylvania (1914)|SS Transylvania]]'' potopljen u Đenovskom zalivu, 412 mrtvih.
* [[13. 5.]] - [[13. 10.]] - Djevojčici [[Lúcia Santos|Lúciji Santos]] i njenim rođacima se navodno ukazuje [[Gospa Fatimska]].
* [[14. 5.]] - Pećanac napao žel. stanicu [[Ristovac]], srušio železnički most na Moravi, kasnije će zapaliti [[Bosilegrad]]<ref>Istorija s. n., str. 198</ref>.
Linija 86 ⟶ 89:
* [[10. 7.]] - [[Heinrich Clam-Martinic]] novi vojni guverner u Crnoj Gori, nakon [[Viktor Weber von Webenau|von Webenaua]].
* [[12. 7.]] - [[Deportacija iz Bisbeeja]]: 1300 rudara-štrajkača, njihovih pristalica pa i slučajnih prolaznika nezakonito deportovano iz mesta [[Bisbee, Arizona]].
* [[13. 7.]] - Nemački kancelar [[Theobald von Bethmann Hollweg]] dao ostavku pod pritiskom vojne komande i Rajhstaga.
* [[16. 7.|16]] - [[20. 7.]] - [[Julski dani]] u Petrogradu: vlada razbila demonstracije vojnika i radnika, progon boljševika, Lenjin pobegao u Finsku.
* [[17. 7.]] - Britanska kraljevska kuća promenila je svoje ime [[Kuća Saxe-Coburg and Gotha|Saxe-Coburg and Gotha]] u [[Dinastija Windsor|Windsor]] zbog antinemačkog raspoloženja u zemlji.
Linija 92 ⟶ 96:
* 20. 7. - Parlament [[Velika Kneževina Finska|Finske]] objavljuje da preuzima carski suverenitet - ruska privremena vlada to ne priznaje i ubrzo raspušta parlament.
* [[21. 7.]] - [[Aleksandar Kerenski]] na čelu ruske privremene vlade (do novembra).
* [[22. 7.]] - [[Sijam u Prvom svetskom ratu|Sijam]] objavio rat Centralnim silama.
* [[24. 7.]] - Kosta Vojnović naišao na bugarsku poteru, izmakao u šumu (Bugari prvi put koriste "protivčete").
* [[31. 7.]] - [[10. 11.]] - [[Bitka kod Passchendaela]] (Treća flandrijska bitka) je saveznička ofanziva na Zapadnom frontu.
=== Avgust/August/Kolovoz ===
Linija 126 ⟶ 131:
* [[7. 11.]] (25.10. po j.k.) - '''[[Oktobarska revolucija]]''' u [[Rusija|Rusiji]] kojom je uspostavljen prvi [[komunizam|komunistički]] režim na svijetu; ovo se smatra i početkom [[Ruski građanski rat|Ruskog građanskog rata]] (do [[1922]]-23). Nova vlada se zove [[Savet narodnih komesara]], jedna od njih je i žena, [[Aleksandra Kolontaj]].
* 7. 11. - Britanci zauzeli [[Gaza (grad)|Gazu]].
* [[
* [[10. 11.]] - Italijani nakon povlačenja zauzeli novi položaj na [[Piave|Pijavi]].
* [[15. 11.]] - "Noć terora" u Virdžiniji: u zatvoru pretučene [[sufražetkinje]] iz grupe ''Silent Sentinels''.
* [[16. 11.]] - Britanci zauzeli [[Jafa|Jafu]].
* 16. 11. - [[Georges Clemenceau]] na čelu francuske vlade (do 1920).
* [[20. 11.]] - [[7. 12.]] - [[Bitka kod Cambraia]], razglašena kao prva u kojoj su masovno korišćeni tenkovi - početni britanski dobici uglavnom izgubljeni u nemačkom kontranapadu.
* [[20. 11.]] - Nakon [[Kijevski boljševički ustanak|Kijevskog boljševičkog ustanka]], [[Ukrajinska Narodna Republika|Ukrajina]] proglašena republikom u okviru Rusije (?).
* [[23. 11.]] - Boljševici objavili [[Sykes-Picotov sporazum]] iz 1916, ''[[The Guardian|Manchester Guardian]]'' preneo tri dana kasnije.
* [[24. 11.]] - Devetorica policajaca u [[Milwaukee, Wisconsin|Milwaukeeju]] poginula od bombe.
Linija 148 ⟶ 154:
* [[17. 12.]] - [[Kosta Vojnović]] stradao u borbi sa Bugarima u selu Grgure kod [[Blace|Blaca]].
* [[20. 12.]] - Boljševici osnovali [[ČEKA]]-u ("Sveruska vanredna komisija [chrezvychaynaya komissiya] za borbu sa kontrarevolucijom i sabotažom").
* [[30. 12.]] - Britanski brod ''[[HMT Aragon]]'' potopljen kod Aleksandrije, 610 mrtvih.
=== Kroz godinu ===
| |||