1839 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
dop. iz en Wiki do jun |
||
Red 1:
{{
{{Godina nav}}
{{Godina u drugim kalendarima|1839}}
Godina '''1839.''' ('''[[Rimski brojevi|MDCCCXXXIX]]''') bila je [[redovna godina koja počinje u utorak]] po gregorijanskom, odn. [[redovna godina koja počinje u nedjelju]] po 12 dana zaostajućem [[Julijanski kalendar|julijanskom kalendaru]] (linkovi pokazuju godišnje kalendare).
__NOTOC__
== Događaji ==
* [[6. 1.]] - "Noć velikog vetra": [[Irska|Irsku]] pogodio uragan, najgora oluja za 300 godina.
* [[7. 1.]] - [[Louis Daguerre]] opisao svoj [[Dagerotipija|pronalazak]] pred Francuskom akademijom nauka, nekoliko dana ranije je napravio prvu fotografiju Meseca.
* [[19. 1.]] - Britanski marinci se iskrcavaju u [[Aden]]u, nastaje [[Kolonija Aden]] (grad ostaje britanski do [[1967]]).
* [[20. 1.]] - [[Rat protiv Peruansko-bolivijske konfederacije]]: [[Bitka kod Yungaya]] je odlučujuća pobeda Čileanaca i peruanskih restoracionista, znak kraja [[Peruansko-bolivijska konfederacija|Peruansko-bolivijske konfederacije]].
* [[24. 2.]] - [[William Otis]] dobio patent za [[parni bager]].
* ca. [[23.5.]] (11.5. po [[julijanski kalendar|j.k.]]) - Pobuna u [[Kragujevac|Kragujevcu]] za kneza Miloša - guši Toma Vučić Perišić. ▼
* [[13.6.]] (1.6. po j.k.) - Abdicirao knez [[Miloš Obrenović]] (vladao od [[1815]], vratiće se [[1859]]) u korist starijeg sina [[Knez Milan Obrenović|Milana Obrenovića]]; pošto je ovaj bolestan, imenovano je namesništvo: [[Avram Petronijević]], [[Jevrem Obrenović]] i [[Toma Vučić Perišić]].▼
* [[
* [[23. 3.]] - Prvi zabeležena štampana upotreba izraza ''[[OK]]''.
* [[29.6.]] (17.6. po j.k.) - Prvi Zakon o ustrojstvu opština u Srbiji, koje će imati "primiritelan sud" za manje policijske i sudske poslove, kao i opštinski odbor. ▼
* [[3.7.]] (21.6. po j.k.) - Stigao novi beogradski [[muhafiz]], Ferik-Hozref-Paša. ▼
* [[9. 4.]] - Na delu britanske ''[[Great Western Railway]]'' proradila prva komercijalna linija [[električni telegraf|električnog telegrafa]].
* [[8.7.]] (26.6. po j.k.) - Umro knez Milan Obrenović, nasleđuje ga mlađi brat [[Mihailo Obrenović|Mihailo]] (namesnici ostaju do Mihailovog povratka u Beograd marta [[1840]]).▼
* [[19. 4.]] - [[Londonski ugovor (1839)|Londonski ugovor]]: evropske sile priznaju i garantuju nezavisnost i neutralnost [[Belgija|Belgije]]; deo [[Limburg (Nizozemska)|Limburga]] se vraća Holandiji.
* [[13.7.]] - Održani prvi izbori za [[beograd]]sku opštinu.▼
* [[25.7.]] - Ukaz o ustrojstvu prvih gradskih opština u Srbiji.▼
▲* ca. [[23. 5.]] (11. 5. po [[julijanski kalendar|j.k.]]) - Pobuna u [[Kragujevac|Kragujevcu]] za kneza Miloša - guši Toma Vučić Perišić.
* [[30.7.]] - Dr. [[Emerih Lindenmajer]] postavljen za prvog šefa srpskog saniteta (danas je ovaj datum Dan Sanitetske službe Vojske Srbije)<!-- RTS Vremeplov-->▼
* [[3. 6.]] - Carski komesar [[Lin Zexu]] započinje [[Uništenje opijuma u Humenu]] - za 23 dana uništeno oko 1.000 tona ilegalno uvezenog britanskog narkotika.
▲* [[13. 6.]] (1. 6. po j.k.) - Abdicirao knez [[Miloš Obrenović]] (vladao od [[1815]], vratiće se [[1859]]) u korist starijeg sina [[Knez Milan Obrenović|Milana Obrenovića]]; pošto je ovaj bolestan, imenovano je namesništvo: [[Avram Petronijević]], [[Jevrem Obrenović]] i [[Toma Vučić Perišić]].
* [[18. 6.]] - Osnovana Prva beogradska gimnazija.
▲* [[29. 6.]] (17. 6. po j.k.) - Prvi Zakon o ustrojstvu opština u Srbiji, koje će imati "primiritelan sud" za manje policijske i sudske poslove, kao i opštinski odbor.
* [[1. 7.]] - Umro sultan [[Mahmud II]], sledi [[Abdülmecid I]] (do [[1861]]).
▲* [[3. 7.]] (21. 6. po j.k.) - Stigao novi beogradski [[muhafiz]], Ferik-Hozref-Paša.
▲* [[8. 7.]] (26. 6. po j.k.) - Umro knez Milan Obrenović, nasleđuje ga mlađi brat [[Mihailo Obrenović|Mihailo]] (namesnici ostaju do Mihailovog povratka u Beograd marta [[1840]]).
▲* [[13. 7.]] - Održani prvi izbori za [[beograd]]sku opštinu.
▲* [[25. 7.]] - Ukaz o ustrojstvu prvih gradskih opština u Srbiji.
▲* [[30. 7.]] - Dr. [[Emerih Lindenmajer]] postavljen za prvog šefa srpskog saniteta (danas je ovaj datum Dan Sanitetske službe Vojske Srbije)<!-- RTS Vremeplov-->
* [[19. 8.]] - Francuska vlada predstavlja [[Dagerotipija|dagerotipiju]] kao poklon Francuske svetu i objavljuje kompletne instrukcije.
* [[25. 8.]] - Osnovana gimnazija u [[Užice|Užicu]].▼
* [[24. 9.]] (12.9. po j.k.) - U Srbiji Uredba o zajmovima iz državne kase - koristi imućnijima.▼
* [[12. 11.]] - U Srbiji donesen prvi vojni zakon, koji je postavio osnove za obaveštajnu delatnost (Dan Vojno-bezbednosne agencije u današnjoj Srbiji).▼
▲* [[25.8.]] - Osnovana gimnazija u [[Užice|Užicu]].
▲* [[24.9.]] (12.9. po j.k.) - U Srbiji Uredba o zajmovima iz državne kase - koristi imućnijima.
▲* [[12.11.]] - U Srbiji donesen prvi vojni zakon, koji je postavio osnove za obaveštajnu delatnost (Dan Vojno-bezbednosne agencije u današnjoj Srbiji).
* [[decembar]], krajem - Pobuna u Sarajevu zbog gladi dok je Mustafa-paša Babić bio u Travniku na savetovanju (ubrzo umirena)<ref>Matija Mažuranić, ''Pogled u Bosnu'', 28</ref>.
===
* Iz Srbije poslati prvi državni pitomci na školovanje u inostranstvo - desetorica u Austriju i Saksoniju.
* Doneto Ustrojstvo Saveta u Srbiji - ograničava Kneževu vlast.
Linija 28 ⟶ 50:
== Rođenja ==
{{glavni članak|:Kategorija:Rođeni 1839.}}
* [[13. 1.]] - [[Sava Petrović]], srpski botaničar i akademik, sanitetski pukovnik i dvorski lekar († [[1889]])
* [[23. 7.]] - [[Laza Telečki]], glumac i reditelj († [[1873]])
* [[4. 8.]] - [[Walter Pater]], engleski kritičar i esejista
* [[29. 9.]] - [[Mihailo Valtrović]], srpski arheolog i istoričar umetnosti, akademik († [[1915]])
== Smrti ==
{{glavni članak|:Kategorija:Umrli 1839.}}
* [[8. 7.]] - [[Knez Milan Obrenović]] (* [[1819]])
{{commonscat|1839}}▼
==Reference==
{{reference}}
;Literatura
<!-- * ''Istorija srpskog naroda'', Od Prvog ustanka do Berlinskog kongresa 1804-1878, Beograd 1981
** Peta knjiga prvi tom (V-1)
** Peta knjiga drugi tom (V-2) -->
▲{{commonscat|1839}}
[[Kategorija:1839]]
| |||