Egzarh – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m interwiki + još jedna kategorija |
m dodana slika jednog egzarha |
||
Red 1:
[[Image:Amfilohije Radović.jpg|right|thumb|200px|[[Mitropolit]] [[Amfilohije Radović|Amfilohije (Radović)]], '''egzarh [[Pećki tron|Pećkog trona]]''']]
'''Egzarh''' (grč. ''éksarkhos'' : vojvoda, vođa, kolovođa; predvodnik, starješina; odličnik; započinjatelj), po ''[[Izvori#Pravoslavni rečnik|Pravoslavnom rječniku]]'' i ''[[Izvori#Klaić|Klaićevom rječniku]]'' - poglavar ili rukovodilac neznabožačkih [[žrec|žrečeva]] u staroj Grčkoj, glavni žrec u hramu; potom - građanski upravitelj [[dijeceza]], administrativnih jedinica na koje je [[Konstantin Veliki]] bio podijelio svoje carstvo. Kasnije je taj administrativni naziv dobio crkveno-kanonsku upotrebu. Pretpostavlja se da su egzarsi u staroj crkvi bili [[episkop|episkopi]] dijeceza, koji već polovinom VI. vijeka gube na svom značaju: ili tako što po svojim funkcijama bivaju izjednačeni s drugim crkvenim ličnostima, ili tako što ih viša vlast ukida kao nepotrebne. Danas je egzarh samostalni predstavnik (nešto između [[mitropolit|mitropolita]] i [[patrijarh|patrijarha]]) cijele crkve ili njenog dijela, koji ima punu vlast. Poglavar samostalne crkve ili niza nacionalnoistorodnih [[eparhija]]
Po ''[[Izvori#ELZ|ELZ-u]]'', ''[[Izvori#HER|HER-u]]'' i ''[[Izvori#HOL|HOL-u]]'', vojnički zapovjednik [[Bizant|bizantskog]] [[egzarhat|egzarhata]] kojemu je povjerena i civilna vlast; carski namjesnik u egzarhatu; namjesnik bizantskog cara u njegovim talijanskim posjedima, u Gornjoj Italiji. U istočnoj crkvi, [[mitropolit]], obično u glavnim gradovima kasnoantičkih [[prefektura]] (u [[Aleksandrija|Aleksandriji]], [[Antiohija|Antiohiji]], [[Kapadokija|Kapadokiji]] itd.). U [[pravoslavlje|pravoslavlju]], patrijaršijski namjesnik koji zastupa [[patrijaršija|patrijaršijsku]] vlast (u [[Rusija|Rusiji]] od [[Petar Veliki|Petra Velikog]], u [[Bugarska|Bugarskoj]] od 1872. godine; [[primas]] [[Bugarska pravoslavna crkva|Bugarske pravoslavne crkve]] nosi titulu egzarha od 1870-1953: [[egzarh bugarski]].
Danas u [[Srpska pravoslavna crkva|Srpskoj pravoslavnoj crkvi]] (SPC) dva mitropolita imaju i titulu egzarha: mitropolit crnogorsko-primorski, zetsko-brdski i skenderijski i egzarh Pećkog trona [[Amfilohije Radović|Amfilohije (Radović)]] te mitropolit [[Veles|veleški]] i [[Povardarje|povardarski]] Jovan, patrijaršijski [[egzarh]] autonomne [[Ohridska arhiepiskopija|Ohridske arhiepiskopije]].
----
'''Izvori''':
* ''[[Izvori#ELZ|ELZ]]'', ''[[Izvori#HER|HER]]'', ''[[Izvori#HOL|HOL]]'', ''[[Izvori#Jurančič|Jurančič]]'', ''[[Izvori#MEP|MEP]]'', ''[[Izvori#RMS|RMS]]'', ''[[Izvori#RSANU|RSANU]]'', ''[[Izvori#Vujaklija|Vujaklija]]''
* [http://www.spc.
* [http://www.mitropolija.
[[Category:Pravoslavlje]]
| |||