Albanofobija u Srbiji – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Zamjena sadržaja stranice sa 'Pusite kurac!' |
m Vraćene izmene korisnika 213.244.197.206 na poslednju izmenu korisnika Mladifilozof |
||
Red 1:
[[Image:Pozdrav sa srpskog primorja.jpg|thumb|200px|''Pozdrav sa srpskog primorja'' ([[Drač]]), srpski propagandni poster iz [[1913]].]]
[[Albanofobija]], odnosno anti-albanska osećanja, su veoma prisutna u [[Srbija|Srbiji]]. Albanofobija se ogleda u negativnim [[stereotip]]ima, [[predrasuda]]ma i [[diskriminacija|diskriminaciji]] prema pripadnicima albanskog naroda.
Albanofobija može poprimiti i oblik [[rasizam|rasizma]] ukoliko je povezana sa verovanjem da su Albanci neka vrsta niže rase.<ref>[http://www.vreme.com/cms/view.php?id=468613 Albanci u regionu]</ref><ref>[http://www.yucom.org.rs/rest.php?tip=vest&idSek=4&idSubSek=4&id=64&status=drugi Širi se akcija protiv govora mržnje i diskriminacije]</ref> Anti-albanska osećanja se ogledaju i u korišćenju naziva ''Šiptari'', koji se usled negativne konotacije u srpskom jeziku smatra smatra uvredljivim.<ref>[http://www.pescanik.net/content/view/39/171/ Vladimir Arsenijević, Naše crnje]</ref><ref>[http://www.blic.rs/blickomentar.php?id=3134 Jovan Ćirilov, Albanac ili Šiptar]</ref>
Tokom istorije, mnogi srpski intelektualci su predlagali razne anti-albanske projekte, između ostalih: [[Jovan Cvijić]], [[Vaso Čubrilović]], [[Ivo Andrić]] i drugi.<ref name="Isterivanje Albanaca V">[http://www.kosova.com/arkivi1997/expuls/conclus.htm Isterivanje Albanaca i kolonizacija Kosova V (Institut za istoriju Kosova, Priština)]</ref>
== Istorijat ==
{{citat3|Pravljeno je stotine memoranduma, planova za rešenje kosovskog pitanja. Kad prelistate ta rešenja, bila ona komunistička, državna ili crkvena, lako ćete primetiti da su svi ti planovi bili - rešiti kosovsko pitanje tako da Albanaca tamo nema.<ref>[http://www.b92.net/info/emisije/insajder.php?nav_id=168158&yyyy=2005&mm=05 Zašto se u crkvi šapuće, II epizoda]</ref>|[[Mirko Đorđević]]}}
=== Kneževina Srbija ===
{{main|Iseljenje muhadžira iz Srbije}}
[[Datoteka:VladanDjordjevic.jpg|thumb|left|125px|[[Vladan Đorđević]], srpski državnik, Albance smatra nižom rasom.<ref name="Banac"/>]]
Počeci anti-albanske propagande u Srbiji datiraju sa kraja [[19. vek]]a i vezani su za pretenzije [[Kneževina Srbija|srpske države]] na teritorije [[Otomansko carstvo|Otomanskog carstva]] naseljene [[Albanci]]ma.<ref name="Banac">[http://books.google.com/books?id=KfqbujXqQBkC&pg=PT1&dq=ivo+banac&ei=OcjwSoXOCaCMygTNxNibAQ#v=snippet&q=anti-albanian&f=false Ivo Banac, The national question in Yugoslavia - origins, history, politics]</ref> Nakon [[srpsko-turski rat (1876-1878)|srpsko-turskog rata]] i teritorijalnih proširenja Kneževine Srbije [[1878]]. godine, dolazi do masovnih prisilnih iseljenja Albanaca iz novopripojenih krajeva (prvenstveno iz [[Toplički okrug|Topličkog okruga]], nekada naseljenog Albancima) i spaljivanja albanskih sela i gradskih četvrti.<ref name="Čubrilović"/> Iako su se mnogi srpski uglednici tada protivili izgonu albanskog stanovništva<ref name="Institut I">[http://www.kosova.com/arkivi1997/expuls/chap1.htm Isterivanje Albanaca i kolonizacija Kosova I (Istorijski institut u Prištini)]</ref>, predsednik srpske vlade [[Milan Piroćanac]] je povodom toga izjavio: “ako bismo ih ostavili ovde, zadali bi nam nevolje”.<ref>Jovan Hadživasiljević, Arbanaska liga, Beograd, 1909, str. 13.</ref>
Dalji rast anti-albanskih osećanja povezan je sa spoljnopolitičkim pretenzijama [[Kneževina Srbija]] zacrtanim u [[Načertanije|Načertaniju]], na oblasti [[Kosovo|Kosova]], zapadne [[Makedonija|Makedonije]] i severne [[Albanija|Albanije]], koje su bile naseljene pretežno albanskim [[musliman]]skim življem.<ref name="Banac"/> Srpski autori prikazuju Albance kao nasilnike i uzurpatore, potencirajući njihove zločine nad Srbima tokom Otomanskog perioda.<ref name="Tomić">[http://www.rastko.rs/kosovo/istorija/o_arnautima.html Jovan N. Tomić, O Arnautima u staroj Srbiji i Sandžaku]</ref> Oni albansko stanovništvo u [[Novopazarski Sandžak|Novopazarskom Sandžaku]], [[Kosovo|Kosovu]] i [[Makedonija|Makedoniji]] predstavljaju kao pustonosnu reku koja se izlila iz svoga korita i koju će Srbija vratiti u granice tzv. "prave Arbanije".<ref name="Tomić"/>
=== Kraljevina Srbija ===
{{main|Srpska okupacija Albanije|Zločini nad Albancima u Balkanskim ratovima}}
[[Image:Jovan cvijic.jpg|thumb|125px|[[Jovan Cvijić]], srpski akademik, je zagovarao izlazak Kraljevine Srbije na more preko Albanije.]]
Početkom [[20. vek]]a albanofobija u Srbiji je počela veoma da narasta, usko povezana sa spoljno-političkim ciljem [[Kraljevina Srbija|Kraljevine Srbije]] da izađe na [[Jadransko more]] (luka [[Drač]]) preko albanskih oblasti.<ref>Димитрије Туцовић, Србија и Арбанија (у Изабрани списи, књига II, стр. 56) Просвета, Београд, 1950.</ref><ref name="Milosavljević"/> Argumente o izlasku Srbije na more preko Albanije u to vreme su zastupali mnogi srpski političari i intelektualci.<ref>[http://www.kosovo.net/sk/rastko-kosovo/istorija/knjiga_o_kosovu/bogdanovic-kosovo_3.html Dimitrije Bogdanović, Knjiga o Kosovu]</ref> Ugledni srpski naučnik [[Jovan Cvijić]] je branio pravo Srbije na severnu Albaniju uprkos nesrpskom stanovništvu tih oblasti:
{{citat3|...Srbija mora zbog svoje ekonomske samostalnosti dobiti pristup na [[Jadransko more]] i jedan deo arbanaske obale: bilo zauzimanjem teritorija bilo dobijanjem ekonomskih i komunikacionih prava na tu oblast. To znači, dakle, zauzimanje istina jedne etnografski strane oblasti, ali takve koja se mora zauzeti zbog osobito važnih privrednih interesa, upravo zbog životne potrebe.<ref name="Beljo">[http://www.hic.hr/books/jugoistocna-europa/velikesrbije.htm#vs Međunarodni znanstveni skup "JUGOISTOCNA EUROPA 1918.-1995."]</ref>|[[Jovan Cvijić]]}}
Cvijić je opisivao [[Kosovo|kosovske]] i severne Albance kao mešance, poarbanašene Srbe, odnosno prikrivene Srbe, koji su samo mimikrijom oponašali prave Albance, čime je relatizovao njihovu etničku prednost i podupirao pretenzije srpske države na njihove oblasti.<ref>[http://books.google.com/books?id=9S4pCKm9bUEC&pg=PA54&dq=cvijic+albania&lr=&as_brr=3&cd=8#v=onepage&q=cvijic%20albania&f=false Ben Fowkes, Ethnicity and ethnic conflict in the post-communist world]</ref><ref name="Beljo"/> Između [[1906]]. i [[1918]]. je izradio seriju mapa kojima su pravdane rastuće srpske pretenzije na južne oblasti.<ref name="Chríost">[http://books.google.com/books?id=8hl9fUNUZfMC&pg=PA75&dq=cvijic+macedonia&as_brr=3&cd=3#v=onepage&q=cvijic%20macedonia&f=false Diarmait Mac Giolla Chríost, Language, identity, and conflict]</ref> Cvijićeve etnografske mape objavljene [[1906]], [[1909]] i [[1913]]. godine međusobno se razlikuju i pratile su spoljno-političke potrebe srpske države.<ref name="White"/> Na mapi iz [[1909]]. značajno je smanjeno prisustvo Albanaca na Kosovu i zapadnoj Makedoniji u odnosu na prethodnu iz [[1906]]. Na mapi iz [[1913]]. prisustvo Albanaca je “dramatično redukovano”, čak i u Severnoj Albaniji.<ref name="White">[http://books.google.com/books?id=-7TgkO8utHIC&pg=PA236&dq=cvijic&as_brr=3&cd=7#v=onepage&q=cvijic&f=false George W. White, Nationalism and territory: constructing group identity in Southeastern Europe]</ref>
Srpska propaganda je kontinuirano dehumanizovala Albance, prikazujući ih nesposobnima da upravljaju sami sobom, odnosno prikazujući ih kao divlji element koji treba biti iskorenjen.<ref name="Banac"/> U širenju predrasuda prema Albancima prednjačio je dr. [[Vladan Đorđević]] (1844–1930), tadašnji predsednik srpske vlade.<ref name="Banac"/> On je prikazivao Albance kao divljake koji nemaju istoriju, kao "evropske crvenokošce"<ref name="Milosavljević"/> "koji spavaju u drveću za koje su prikačeni repovima".<ref name="Banac"/> On je predlagao Evropi da ne propusti priliku da “podeli ove nedisciplinovane ljude između Srbije, Grčke i Crne Gore”.<ref>[http://www.montenegrina.net/pages/pages1/istorija/cg_od_20vij_do_1_svj_rata/velike_sile_i_susjedi_u_malisorskoj_krizi1911.htm Đorđe Nikprelević: VELIKE SILE I SUSJEDI U MALISORSKOJ KRIZI 1911. GODINE]</ref> Vlada [[Kraljevina Srbija|Kraljevine Srbije]] je stajala na gledištu da Albanci uopšte nisu narod, već izdeljena i međusobno zakrvljena plemena, bez zajedničkog jezika, pisma i vere.<ref name="Đorđević">D. Đorđević, Izlazak Srbije na Jadransko more i konferencija ambasadora u Londonu 1912, str. 11-12, Beograd, 1956.</ref> Smatralo se da bi tek kolonizatorskim uticajima, odnosno uključenjem Albanaca i njihovih teritorija u srpsku državu, bilo omogućeno njihovo obučavanje za civilizovan život.<ref name="Milosavljević"/> Srpska štampa je širila stereotipe o Albancima kao o "divljacima" nesposobnim za samostalan [[država|državni]] život.<ref>Dimitrije Tucović, Srbija i Arbanija (u Izabrani spisi, knjiga II, str. 56) Prosveta, Beograd, 1950.</ref> Čak i mnogi srpski naučnici su, pre nastanka nezavisne [[Albanija|Albanije]] [[1912]]. godine, pokušavali da dokažu nesposobnost Albanaca za stvaranje sopstvene države, tvrdeći da albanska plemena nemaju potrebu za državom ni sposobnost da se konstituišu u [[nacija|naciju]] te im je stoga potrebno tutorstvo.<ref name="Milosavljević"/>
U osvit [[Prvi balkanski rat|Prvog balkanskog rata]] kralj [[Petar I Karađorđević]] je 18. oktobra 1912. godine izdao proglas u kome kaže da će njegova armija doneti "slobodu, bratstvo i jednakost" ne samo [[Srbi]]ma već i [[Albanci]]ma<ref name="Golgota">[http://www.albanianhistory.net/texts20_1/AH1913_1.html Leo Frojndlih, Albanska golgota]</ref>, nakon čega je [[srpska vojska]] krenula u [[Srpska okupacija Albanije|osvajanje Albanije]], čineći nad albanskim stanovništvom [[Zločini nad Albancima u Balkanskim ratovima|brojne zločine]]. Nakon toga, istaknuti srpski socijaldemokrata [[Dimitrije Tucović]] u vreme [[Balkanski ratovi|Balkanskih ratova]] beleži da je šovinistička štampa u [[Srbija|Srbiji]] „mesecima i godinama rasprostirala o arbanaskom narodu tendenciozna mišljenja“<ref>Dimitrije Tucović, Srbija i Arbanija (u Izabrani spisi, knjiga II, str. 56) Prosveta, Beograd, 1950.</ref>, izazivajući kod srpskog naroda „mržnju prema ''divljim Arnautima'', prikrivajući kao guja noge [[zločini nad Albancima u Balkanskim ratovima|divljaštva koja je srpska vojska prema njima počinila]]“<ref>Dimitrije Tucović, Srbija i Arbanija (u Izabrani spisi, knjiga II, str. 58-59) Prosveta, Beograd, 1950.</ref> Nakon prisajedinjenja Kosova Kraljevini Srbiji, [[Kosovski Albanci]] su bili suočeni sa politikom prisilne [[srbizacija|srbizacije]], koja se ogledala u zabrani korišćenja albanskog jezika, pokrštavanju, kolonizaciji i etničkom čišćenju.<ref>[http://www.archive.org/details/reportofinternat00inteuoft Izveštaj međunarodne komisije za ispitivanje uzroka i vođenja Balkanskih ratova]</ref>
=== Kraljevina Jugoslavija ===
{{Glavni članak|Srbizacija|Kolonizacija Kosova|Isterivanje Arnauta}}
Tokom perioda Kraljevine Jugoslavije, diskriminacija albanskog stanovništva je predstavljala zvaničnu politiku države. Beogradska vlada je raznim merama nastojala da izmeni etničku sliku Kosova i Metohije.<ref>[http://www.serbianunity.net/culture/library/ovk/pobuna.html Prva balistička pobuna]</ref> Hiljade albanskih porodica je nasilno deportovano u Tursku.<ref>[http://www.kosova.com/arkivi1997/expuls/chap2.htm EXPULSIONS OF ALBANIANS AND COLONISATION OF KOSOVA]</ref>. Istovremeno, beogradska vlada je vodila opsežan program kolonizacije Kosova, dajući prednost Srbima, a posebno bivšim vojnicima ili pripadnicima [[četnici|četničkih]] odreda.<ref>[http://books.google.com/books?id=OTW9XKUmrxsC&pg=PA10&dq=Serbianisation Howard Clark, Civil resistance in Kosovo]</ref>
[[Datoteka:Vaso Cubrilovic.jpg|thumb|left|125px|[[Vaso Čubrilović]], srpski akademik, je predlagao masovno ''[[Isterivanje Albanaca]]''.]]
Dr [[Vaso Čubrilović]], srpski akademik, političar i učesnik [[Sarajevski atentat|Sarajevskog atentata]], je [[1937]]. godine napisao memorandum za [[Milan Stojadinović|Stojadinovićevu]] vladu kojim predlaže rešavanje "albanskog problema" totalnim [[etničko čišćenje|etničkim čišćenjem]] [[Kosova]] od [[Albanac]]a.<ref>[http://books.google.com/books?id=Fnbw1wsacSAC&pg=PA43&dq=Vaso+%C8ubrilovi%E6 Historical dictionary of Kosova]</ref> Čubrilović smatra da je "imperativna dužnost" države da ne dopusti da njeno važno strateško zemljište u rukama drži "nama neprijateljski i strani elemenat".<ref name="Beljo">[http://www.hic.hr/books/jugoistocna-europa/velikesrbije.htm#vs Ante Beljo, Ideologija Velike Srbije]</ref> Čubrilović kritikuje dosadašnju neefikasnu srpsku kolonizaciju Kosova i predlaže efikasnije metode fizičkog izgona albanskog stanovništva.<ref name="Beljo"/> On smatra da je osnovna pogreška odgovornih činilaca bila to što su na "nemirnom i krvavom" Balkanu hteli da primene zapadne metode u rešavanju etničkih problema. Umesto toga, on predlaže rešenje problema na balkanski način:
{{citat3|Arnaute je nemoguće suzbiti samo postupnom kolonizacijom ... Jedini način i jedino sredstvo to je brutalna sila jedne organizovane državne vlasti, u čemu smo mi uvek bili iznad njih.<ref name="Beljo"/>|[[Vaso Čubrilović]]}}
Čubrilović polazi sa stanovišta da je jedini efikasni način rešenja albanskog pitanja - "raseljavanje Arnauta u masi". On predlaže niz sredstava pristiska kojima bi došlo do masovnog iseljavanja. Prvo je stvaranje psihoze, radi čega je potrebno naći agitatore koji ce agitovati za iseljavanje. Takođe je potrebno pridobiti albansko sveštenstvo i ljude od uticaja, ili novcem ili pretnjama.<ref name="Beljo"/> Drugo sredstvo je pritisak državnog aparata, koji treba do krajnosti da iskoristi zakone, kako bi "što više zagorčio opstanak Arnauta kod nas".<ref name="Beljo"/> U tom cilju, Čubrilović predlaže jugoslovenskoj vladi: globe, hapšenja, nemilosrdno primenjivanje svih policijskih propisa, kažnjavanje šverca, seče šuma, puštanje [[pas]]a, gonjenje na kuluk i sva "ona druga sredstva koja je u stanju da iznađe jedna praktična [[policija]]".<ref name="Beljo"/> Pored policijskih pritiska, Čubrilović predlaže i privredne: ne priznavanje starih tapija, obustavljanje rada na katastru, nemilosrdno uterivanje [[porez]]a i svih javnih i privatnih dugova, oduzimanje državnih ispaša, opštinskih ispaša, ukidanje koncesija, poslovnih dozvola za kafane, trgovine, zanate, oduzimanje monopolskih dozvola, isterivanje iz državne, privatne i samoupravne službe, itd.<ref name="Beljo"/> Od sanitetskih mera predlaže sledeće: prisilno izvršenje svih propisa po kućama, rušenje zidova i velikih plotova oko kuća, stroga primena veterinarskih mera koja će ometati izvođenje stoke na pijace, itd. Dr. Čubrilović takođe predlaže i verski pritisak u vidu krčenja groblja, zabrane mnogoženstva itd.<ref name="Beljo"/> Pored državnog pritiska, Čubrilović napominje da i "privatna inicijativa" može mnogo učiniti. On predlaže da se kolonistima podeli oružje i da se na Kosovu započne [[četnici|četnička]] akcija. Dalje zagovara izazivanje sukoba Crnogoraca sa Albancima u Metohiji i lokalnih buna koje bi bile "krvavo ugušene najefikasnijim sredstvima".<ref name="Beljo"/> Pored navedenih sredstava pritisaka na stanovništvo, Čubrilović predlaže još jedno sredstvo "koje je Srbija vrlo praktički upotrebila posle [[1878]]. godine - tajno paljenje sela i arnautskih četvrti po gradovima."<ref name="Beljo"/>
[[Datoteka:Mladi Andric.jpg|thumb|right|125px|[[Ivo Andrić]], jugoslovenski diplomata, je predlagao podelu Albanije između Jugoslavije i Italije.]]
[[Ivo Andrić]], ambasador Kraljevine Jugoslavije u [[Nacistička Nemačka|nacističkoj Nemačkoj]], je [[januar]]a [[1939]]. godine na zahtev Milana Stojadinovića izradio projekat podele Albanije između Jugoslavije i Italije, prema kojem je Srbija trebalo da dobije Severnu Albaniju i luku [[Drač]].<ref>Dr B. Krizman, Elaborat Ivo Andrića o Albaniji (1939), Časopis za suvremenu povjest, br. 2, Zagreb 1977, str. 77-89.</ref> Andrićev elaborat, koji nosi datum 30. I. 1939. godine, je sačinjen kao službeni "podsetnik" o albanskom pitanju za internu upotrebu u Ministarstvu inostranih poslova.<ref>[http://www.27march.net/main.php?pages_id=110 Ivo Andrić o albanskom pitanju]</ref>
{{citat3|Podelom Arbanije nestalo bi privlačnog centra za arbanasku manjinu na Kosovu, koja bi se, u novoj situaciji, lakše [[srbizacija|asimilovala]]. Mi bi eventualno dobili jos 200.000-300.000 Arbanasa, ali su oni većinom katolici čiji odnos sa Arbanasima muslimanima nikad nije bio dobar. Pitanje [[Iseljavanje Albanaca sa Kosova|iseljavanja Arbanasa muslimana u Tursku]] takođe bi se izvelo pod novim okolnostima, jer ne bi bilo nikakve jače akcije da se to sprečava.<ref name="Mirdita">[http://www.hic.hr/books/jugoistocna-europa/mirdita.htm Zef Mirdita, Albanci u svjetlosti vanjske politike Srbije]</ref>|[[Ivo Andrić]]}}
Gotovo istovremeno sa Andrićevim, [[3. februar]]a 1939. se pojavljuje još jedan projekat o okupaciji i podeli Albanije, podnesen Stojadinovićevoj vladi. Reč je o projektu Ivana Vukotića, takođe visokog činovnika Ministarstva inostranih poslova, prema kojem bi Jugoslavija sa Italijom trebalo da podeli Albaniju po liniji [[Struga]]-[[Libražd]]-[[Elbasan]]-[[Drač]], čime bi Srbija dobila preko 300 km albanske jadranske obale. Vukotić na kraju referata zaključuje da je "bolje italijanski prozor na Balkanu nego albanska kuća".<ref>AJ. S. 37/39, Ivan Vukotić, O Albaniji i interesne sfere</ref>
=== Drugi svetski rat ===
Tokom ratnog perioda, mržnja između Srba i Albanaca je kulminirala. U izveštaju Komande II četničkog korpusa Draži Mihajloviću četnici izjavljuju da će se boriti protiv Turaka i Albanaca do istrebljenja i da mržnja na Albance i Turke privlači čak i pristalice komunizma.<ref>Arhiv Istorijskog instituta Kosova, microfilms e AMIB, fund of Archives of Chetniks, C-V-17099.</ref> Mnogi četnici su nakon amnestije u avgustu [[1944]]. godine prišli partizanskim jedinicama, noseći sa sobom neprijateljski stav prema Albancima.<ref name="Isterivanje Albanaca III">[http://www.kosova.com/arkivi1997/expuls/chap3.htm Isterivanje Albanaca i kolonizacija Kosova III (Institut za istoriju Kosova, Priština)]</ref>
Neposredno po oslobođenju Beograda, dr. Vasa Čubrilović je 3. novembra [[1944]]. predstavio novim vlastima svoj novi projekat pod nazivom [[Manjinski problem u novoj Jugoslaviji]], ovoga puta predlažući iseljenje svih neslovenskih manjina iz Jugoslavije. Čubrilović najvišem vojnom i državnom vrhu predlaže ekspatrijaciju nekoliko miliona ljudi, što bi, prema njemu, rešilo problem manjina u Jugoslaviji.<ref name="Isterivanje Albanaca III">[http://www.kosova.com/arkivi1997/expuls/chap3.htm Isterivanje Albanaca i kolonizacija Kosova III (Institut za istoriju Kosova, Priština)]</ref> On smatra da [[Demokratska Federativna Jugoslavija]] može imati mir i prosperitet samo onda, ako bude [[etničko čišćenje|etnički čista]], i ako rešenjem manjinskog pitanja "jednom za uvek" ukloni uzroke trvenjima između sebe i susednih država.<ref name="Čubrilović">[http://www.komunikacija.org.rs/komunikacija/casopisi/Hereticus/V_1/28/show_download?stdlang=ser_lat Vaso Čubrilović: Manjinski problem u novoj Jugoslaviji]</ref> Čubrilović smatra da su se sve manjinske grupe u Jugoslaviji ([[Nemci]], [[Mađari]], [[Albanci]], [[Italijani]], [[Rumuni]]) same odrekle svojih građanskih prava istupajući "otvoreno neprijateljski prema državi u kojoj žive", zbog čega ih treba "ukloniti iz naše države, jer su to i zaslužili".<ref name="Čubrilović"/>
{{citat3|Prilikom rešavanja manjinskog problema, mi moramo po svaku cenu etnički osvojiti [[Bačka|Bačku]], [[Kosovo]] i [[Metohija|Metohiju]], izbacujući tom prilikom koju stotinu hiljada [[Mađar]]a i [[Arnauti|Arnauta]] iz naše države.<ref name="Čubrilović"/> |[[Vaso Čubrilović]]}}
Čubrilović zaključuje da su "ovi ratovi najpogodniji za rešavanje tih problema", jer "ono, zašto bi u mirno doba trebale decenije i vekovi, za vreme ratova svršava se za koji mesec i koju godinu." Stoga on predlaže da vojska još u toku ratnih operacija "planski i nemilosrdno" očisti od nacionalnih manjina sve ove krajeve, koji bi potom bili naseljeni "nacionalnim elementom".<ref name="Čubrilović"/> Čubrilović smatra da će saveznici odobriti ovu akciju nakon što budu ubeđeni da su manjine krive za milionske žrtve Jugoslovena u Drugom svetskom ratu.<ref name="Isterivanje Albanaca III"/> Ako potpuno iseljenje ne uspe, Vaso Čubrilović predviđa dotatne mere, kao što su: oduzimanje svih prava, otvaranje sabirnih logora, oduzimanje njihove imovine, istrebljenje inteligencije i viših klasa.<ref name="Isterivanje Albanaca III"/> Čubrilovic je svestan da je potrebno novca i ljudi od poverenja za taj projekat, ali takođe i organizacija na institucionalnom niovu, zbog čega predlože osnivanje posebnog ministarstva, ili barem, komesarijata pri Ministarstvu poljoprivrede.<ref name="Isterivanje Albanaca III"/>
=== Period SFRJ ===
Nakon [[rezolucija infmormbiroa|rezolucije infmormbiroa]] [[1948]]. godine, Albanci u Jugoslaviji su tretirani kao neprijateljski element i špijuni [[Enver Hodža|Enver Hodžine]] Albanije.<ref name="Isterivanje Albanaca III">[http://www.kosova.com/arkivi1997/expuls/chap3.htm Isterivanje Albanaca i kolonizacija Kosova III (Institut za istoriju Kosova, Priština)]</ref> Posebno surov odnos prema Albancima imao je [[Aleksandar Ranković]], šef državne službe bezbednosti.<ref name="Isterivanje Albanaca III"/> <ref>[http://www.pescanik.net/content/view/970/99/ Bora Ćosić, Albanci i ja]</ref>
Nakon albanskih [[Nemiri u Socijalističkoj Autonomnoj Pokrajini Kosovo 1981.|demonstracija na Kosovu]] [[1981]]. godine, u Srbiji započinje organizovana propaganda o [[genocid]]u nad Srbima na Kosovu (fabrikuju se izveštaji o silovanju Srpkinja, iseljavanju Srba i sl).<ref name="Nosov">[http://www.yihr.org/uploads/publications/eng/11.pdf Andrej Nosov, Nasilna društva u tranziciji]</ref> Srpski nacionalisti iseljavanje Srba sa Kosova prikazuju kao rezultat pritiska i uzimaju kao potvrdu da Albanci Srbima čine ogromnu nepravdu u sopstvenoj državi.<ref name="Nosov"/> Sredinom [[1980e|1980ih]], [[govor mržnje]] u srpski medijima se koncentriše na Albance.<ref>[http://www.pravdautranziciji.com/pages/article.php?id=1756 Mr Nidžara Ahmetašević, Rat rečima i slikama]</ref> Uz albansko ime su od sredine [[1980e|1980-ih]] korišćene reči “genocid”, “zulum”, “razbojništvo”, “silovanje”, čime je pominjanje Albanaca i u privatnom govoru steklo negativnu konotaciju.<ref name="Milosavljević"/> [[1985]]. godine je objavljena [[Knjiga o Kosovu]] srpskog istoričara [[Dimitrije Bogdanović|Dimitrija Bogdanovića]] čija je osnovna teza da Albanci sprovode “planski genocid” nad Srbima, a odlikuje je negativni naboj prema Albancima.<ref name="Milosavljević"/> [[1986]]. godine je objavljen uticajni [[Memorandum Srpske akademije nauka i umetnosti]], koji [[Nemiri u Socijalističkoj Autonomnoj Pokrajini Kosovo 1981.|Demonstracije Albanaca na Kosovu 1981. godine]] naziva „neofašističkom agresijom“<ref>[http://www.pescanik.net/images/stories/pdf/memo/memorandum_sanu.pdf Memorandum SANU]</ref> i navodi da se na Kosovu i Metohiji sprovodi „fizički, politički, pravni i kulturni [[genocid]] nad srpskim stanovništvom“.<ref>[http://sr.wikisource.org/wiki/Memorandum_SANU Memorandum SANU]</ref> Ovaj memorandum prikazuje Albance kao palikuće, ubice, silovatelje i nekrofile.<ref name="UN"/> Memorandum SANU je ekspertska komisija [[Ujedinjene nacije|Ujedinjenih nacija]] nekoliko godina kasnije ocenila kao „sredstvo širenja anti-albanskih osećanja“.<ref name="UN">[http://www.ess.uwe.ac.uk/comexpert/ANX/IV.htm#II-II Politika stvaranja Velike Srbije (Izveštaj Ujedinjenih nacija)]</ref>
=== Savremeni period ===
Od [[1990e|1990-ih]] godina, zahvaljujući propagandi [[Slobodan Milošević|Miloševićevog]] režima, Albanci postaju najveći srpski „neprijatelji“.<ref name="Arsenijević">[http://www.pescanik.net/content/view/39/171/ Vladimir Arsenijević, Naše crnje]</ref><ref name="Milosavljević">[http://www.pescanik.net/content/view/125/105/ Olivera Milosavljević: Stereotipi srpskih intelektualaca 20. veka o „nama“ i „drugima“]</ref> Doprinos u širenju [[anti-albanska osećanja|anti-albanskih osećanja]] dala je i [[Srpska pravoslavna crkva]], koja učestalo koristi uvredljiv termin ''Šiptari''.<ref>[http://www.google.com/search?hl=en&lr=&safe=off&num=50&q=%22%C5%A1iptari%22+site%3Ahttp%3A%2F%2Fwww.pravoslavlje.rs&aq=f&oq=&aqi= Upotreba termina Šiptari na sajtu SPC]</ref> Pišući o Albancima, crkveni autori uglavnom naglašavaju njihova zlodela, opisujući ih kao silovatelje i nasilnike.<ref>[http://www.pravoslavlje.rs/broj/935/tekst/decenijsko-siptarko-nasilje-i-zulum/print/lat Decenijsko šiptarko nasilje i zulum]</ref><ref>[http://www.pravoslavlje.rs/broj/931-932/tekst/cetvrt-veka-golgote-kosovskih-srba/print/lat Četvrt veka golgote kosovskih Srba]</ref><ref>[http://www.pravoslavlje.rs/broj/962/tekst/napadi-na-srpske-svetinje-i-pravoslavne-vernike-na-kosovu/print/lat Napadi na srpske svetinje i pravoslavne vernike na Kosovu]</ref><ref>[http://books.google.com/books?id=OTW9XKUmrxsC&pg=PA10&lpg=PA10&dq=Ferizovic+renamed+Urosevac&source=bl&ots=NLelfTkW8w&sig=nDRzz3Z0Z09Cb9bIycD92xVp8pk&hl=en&ei=iGtGS6vKGsOz4QaJ9dn3Ag&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CAcQ6AEwAA#v=onepage&q=Ferizovic%20renamed%20Urosevac&f=false Civil resistance in Kosovo, by Howard Clark] (str. 17)</ref>
Istraživanje javnog mnenja sprovedeno [[1998]]. u Srbiji je pokazalo da je trećina ispitanika za nasilno rešenje „problema Albanaca“ - 16% ispitanika bilo je za to da se Albanci „očiste“, „izoluju“ u veliki logor ili „unište atomskom bombom“, a ostalih 17% je predlagalo nasilno iseljenje.<ref>„SCAN agency survey“ objavljeno u: Minority Rights Group: Draft Report on Minority Rights in Yugoslavia, London 1999.</ref>
Profesorka istorije na Filozofskom fakultetu u Beogradu [[Olivera Milosavljević]] napominje da savremeni srpski intelektualci pišu o Albancima uglavnom u okviru stereotipa o njihovoj „urođenoj“ mržnji prema Srbima, koja je proizvod njihovih dominantnih „osobina“, „primitivizma“ i „razbojništva“.<ref name="Milosavljević"/>
[[Datoteka:Dobrica Cosic.jpg|thumb|left|125px|[[Dobrica Ćosić]], srpski akademik, naziva Albance moralnim talogom Balkana.]]
{{citat3|Taj socijalni, politički i moralni talog tribalnog, varvarskog Balkana, uzima za saveznika Ameriku i Evropsku uniju u borbi protiv najdemokratskijeg, najcivilizovanijeg, najprosvećenijeg balkanskog naroda - srpskog naroda.<ref>[http://www.borba.rs/content/view/4925/ Boris Tadić politički amnestira Ćosića za rasizam]</ref>|[[Dobrica Ćosić]] o Albancima}}
Veliki broj štampanih i elektronskih medija u Srbiji i dalje kontinuirano širi govor mržnje prema Albancima.<ref>[http://www.kosovakosovo.com/forum/?id=6233 Protiv govora mržnje - za toleranciju]</ref> [[Inicijativa mladih za ljudska prava]], nakon sprovedenog istraživanja „Slika medijskog izveštavanja o Kosovu u Srbiji“, zaključuje da štampani mediji o situaciji na [[Kosovo|Kosovu]] izveštavaju pristrasno i nepotpuno, i da govorom mržnje jačaju već ionako velike predrasude prema Albancima.<ref name="Inicijativa">[http://oneworldsee.org/node/8793 Prestati sa govorom mržnje i prikrivanjem činjenica o Kosovu]</ref> Prema istraživanju [[Stratedžik marketing]]a iz [[2009]]. godine, o [[diskriminacija|diskriminaciji]] i [[socijalna distanca|socijalnoj distanci]] u Srbiji, Albanci su „dosledno na dnu liste“ u odnosu na druge etničke grupe. Naime, tek 39% građana Srbije smatra da bi Albanci mogli sa uspehom da rade posao učitelja, 34% posao njihovog šefa, 30% posao predsednika opštine i 23% posao predsednika vlade.<ref>[http://www.pescanik.net/content/view/2922/58/ Stratedžik marketing, Javno mnenje o diskriminaciji u Srbiji]</ref>
Generatori mržnje prema Albancima u Srbiji su i razna ekstremistička udruženja i navijačke grupe. Ekstremna [[mržnja]] prema Albancima se javno ispoljava na skupovima pro-[[fašizam|fašističkih]] organizacija, kao što je [[Otačastveni pokret Obraz]], u vidu parola: „''Ubij, zakolji da Šiptar ne postoji''", „''Srbija Srbima, Šiptarima sekira''" i tome slično.<ref>[http://www.borba.rs/content/view/2957/123/ Govor mržnje: Quo vadis, Srbijo?]</ref> Eksplicitni govor mržnje se može čuti i na tribinama fudbalskih stadiona, gde se takođe uzvikuju parole „''Ubi, zakolji, da Šiptar ne postoji''“<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=zN1pWeYCoIE&feature=related Ubi, zakolji, da Šiptar ne postoji]</ref> i „''Ubij Šiptara''“<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=cu8DkmS_rbY&feature=related Ubij Šiptara]</ref>.
== Napomene ==
{{Napomene|2}}
== Vidi još ==
* [[Albanofobija]]
* [[Isterivanje Arnauta]]
* [[Srpsko-albanski sukob]]
* [[Iseljavanje muhadžira iz Srbije]]
* [[Iseljavanje Albanaca sa Kosova]]
* [[Srpska okupacija Albanije]]
* [[Kolonizacija Kosova]]
* [[Kosovski mit]]
* [[Srbofobija]]
== Vanjske veze ==
'''O albanofobiji u Srbiji:'''
* [http://www.pescanik.net/images/stories/pdf/javno%20mnjenje%20o%20diskriminaciji%2C%20feb%2009.pdf Istraživanje Stratedžik marketinga: Javno mnenje o diskriminaciji i nejednakosti u Srbiji]
* [http://www.pescanik.net/content/view/125/105/ Olivera Milosavljević: Stereotipi srpskih intelektualaca XX veka o „nama“ i „drugima“]
* [http://www.pescanik.net/content/view/39/171/ Vladimir Arsenijević, Naše crnje]
* [http://www.pescanik.net/content/view/541/88/ Aleksandar Bošković, Albanci kao metafora]
* [http://www.hic.hr/books/jugoistocna-europa/mirdita.htm Zef Mirdita, Albanci u svjetlosti vanjske politike Srbije]
'''Anti-albanski projekti:'''
* [http://www.albanianhistory.net/texts20_1/AH1937_1.html Vaso Čubrilović: The Expulsion of the Albanians]
* [http://www.komunikacija.org.rs/komunikacija/casopisi/Hereticus/V_1/28/show_download?stdlang=ser_lat Vaso Čubrilović: Manjinski problem u novoj Jugoslaviji]
* [http://www.27march.net/main.php?pages_id=110 Ivo Andrić o albanskom pitanju]
[[Kategorija:Srpska kultura]]
[[Kategorija:Diskriminacija]]
[[Kategorija:Albanci]]
[[Kategorija:Rasizam]]
| |||