Holokaust u Litvaniji – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 37:
===Uloga litvanskih kolaboracionista===
[[Datoteka:Bundesarchiv Bild 183-B10160, Wilna, Juden, litauischer Polizist.jpg|mini|Član Litvanske bezbjednosne policije provodi grupu Jevreja kroz Vilnius.]]
[[Datoteka:Bundesarchiv Bild 183-L19427, Litauen, brennende Synagoge.jpg|mini|Njemački vojnici i Litvanci posmatraju sinagogu u plamenu, 9. avgust 1941.]]
[[Datoteka:Jonavos holokausto kapai.jpg|mini|Obilježje na mestu masovnih grobnica u okolici grada Jonava.]]
[[Dina Porat]], vodeća istoričarka [[Jad Vašem]]-a, piše kako su „Litvanci pokazali Ajnzacgrupe-nu kako ubijati žene i djecu, i možda ih i prilagodili na tu praksu... Zaista, nadiruće njemačke jedinice ubijale su većinom muškarce, dok su Litvanci ubijali neselektivno”.<ref name="Porat166">{{cite book |first=Dina |last=Porat |chapter=The Holocaust in Lithuania: Some Unique Aspects |editor=David Cesarani |title=The Final Solution: Origins and Implementation |publisher=Routledge |year=2002 |isbn=978-0-415-15232-7 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=3N9Xxc8wdu0C&pg=PA166 |pages=[https://archive.org/details/finalsolutionori0000unse/page/165 165–166] |url=https://archive.org/details/finalsolutionori0000unse/page/165 }}</ref>
Administracija nacističke Njemačke usmjeravala je i podsticala ubijanje litvanskih Jevreja. Lokalni litanski kolaboracionisti okupatorskog režima izvršavali su pripremu, logistiku i provođenje ubistava pod nacističkim vodstvom.<ref name="Porat161"/><ref name="MacQueen_context"/><ref name="Bubnys_vanished214">{{cite book|first=Arūnas |last=Bubnys |chapter=Holocaust in Lithuania: An Outline of the Major Stages and Their Results |title=The Vanished World of Lithuanian Jews |publisher=Rodopi |year=2004| isbn=978-90-420-0850-2 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=mdXRKbcyi5oC&pg=PA214 |pages=214–215}}</ref> Nacistički SS brigadir Franc Valter Štaleker stigao je u Kaunas 25. juna 1941. godine gdje je održao zapaljive govore kojima se poticalo na ubijanje Jevreja. U početku je održao govore u zgradi bezbjednosnih službi, nakon čega je održavao govore i u samome gradu.<ref name=stah>{{cite encyclopedia |url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Holocaust/Einsatz_Baltic.html |title=Extracts from a Report by Einsatzgruppe a in the Baltic Countries |access-date=2008-08-06 |date=October 15, 1941 |encyclopedia=Jewish Virtual Library}}</ref> U izvještaju od 15. oktobra Štaleker je pisao o uspjehu u prikrivanju najranijih akcija ''Vorkomando''-sa i kako sada izgleda kako se radi o inicijativi lokalne populacije.<ref name=stah/><ref name="Bubnys"/> Grupe organizovane po partizanskom principu, civilne desničarske nacionalističke i antisovjetske jedinice, inicirale su kontakt sa Nijemcima čim su oni stupili na litvanski teritorij.<ref name="Porat161"/> Jedinice pod komandom Algirdas-a Klimaitis-a, podržane od Nijemaca u ''Ziherhajtpolicaj''-u i ''Ziherhajtšdienst''-u započeli su anti-jevrejske pogrome u Kaunasu u noći sa 25. na 26. jun 1941. Preko hiljadu Jevreja stradalo je u događaju koji je bio prvi pogrom u okupiranoj Litvaniji.<ref name="Porat159"/><ref name="Bubnys"/><ref name="Gitelman">{{cite book |first=Michael |last=MacQueen |chapter=Nazi Policy towards the Jews in Reichskommissariat Ostland, June–December 1941 |editor=Zvi Y. Gitelman |title=Bitter Legacy: Confronting the Holocaust in the USSR |isbn=978-0-253-33359-9 |publisher=Indiana University Press |year=1998 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=USW9-xQ85FwC&pg=PA97 |page=[https://archive.org/details/bitterlegacyconf00gite/page/97 97] |url-access=registration |url=https://archive.org/details/bitterlegacyconf00gite/page/97 }}</ref> Tačan broj žrtava pogroma je nepoznat dok se cifre kreću od 1.500 do 3.800 žrtava pogroma kada se u njih pribroje i žrtve u okolici grada.<ref name="Porat159"/><ref name="Gitelman"/>
| |||