Bilećanka – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene oznake: mobilno uređivanje mobilno veb-uređivanje |
||
Red 12:
Kraljevina Jugoslavija je, po ugledu na nacističku Njemačku i fašističku Italiju, počela otvarati koncentracione logore za komuniste i antifašistički orjentisane intelektualce u periodu od [[1935]]. do [[1941]]. godine. Prvi takav logor otvoren je u [[Višegrad]]u [[1935]]. godine, a zatim širom Kraljevine Jugoslavije: u [[Logor Lepoglava|Lepoglavi]], beogradskoj Glavnjači, Sremskoj Mitrovici, starom austrijskom zatvoru u Kotoru, Kolašinu, Dubrovniku, Kragujevcu, Zagrebu, Ljubljani, Skoplju itd. Zatvaranje antifašista je bio jedan od značajnijih političkih ustupaka Hitlerovoj Njemačkoj i Musolinijevoj Italiji.<ref name="Tomanović"/>
Pripreme za otvaranje logora u Bileći počele su decembra [[1939]]. godine, da bi bio otvoren januara [[1940]]. godine, u starim austrijskim kazamatima, prethodno turskoj [[kasarna|kasarni]]. Postojale su četiri sobe: ''slovenačka'', ''makedonska'', ''srpska'' i ''ženska'' u koje su smešteni logoraši.<ref>[http://www.6yka.com/novost/23296/bilecanka- Bilećanka]</ref> Prva grupa zatvorenika dovedena je u logor u Bileću [[18. januar]]a [[1940]]. godine. Bili su dopremljeni najistaknutiji komunisti iz Beograda i drugih krajeva Jugoslavije, i to na osnovu protivustavne uredbe Vlade iz 1939. godine i bez sudske presude. Među 82 zatvorenika Bilećkog logora našli su se istaknuti jugoslovenski komunsti: [[Moša Pijade]], [[Ivan Milutinović]], [[Ivo Lola Ribar]], [[Kosta Stamenković]], svi članovi CK KPJ. Zatim [[Todor Vujasinović]], [[Đorđe Andrejević Kun]], [[Bora Baruh]], [[
Uslijedili su otvoreni protesti stanovnika Bileće, kao i ostalih srezova istočne Hercegovine, protiv daljeg postojanja logora. Putem peticije, i slanje delegacije banu Zetske banovine, Božidaru Krstiću, zahtijevano je da se zatvorenici odmah puste. Bilećki narod činio je sve da se pomogne zatvorenicima u logoru, a, između ostalog, organizovano je i prikupljanje priloga za logoraše. Građani Bileće cvijećem su zasipali stazu kuda su žandarmi vodili zatvorenike iz logora do rijeke [[Trebišnjica|Trebišnjice]]. Zahvaljujući masovno organizovanim akcijama i odlučnosti naroda ovog kraja, logor u Bileći je raspušten u novembru 1940. godine, poslije trajanja od nepunih 11 mjeseci. To se nije desilo sa ostalim logorima u Kraljevini Jugoslaviji, čiji zatvorenici su dočekavši početak Drugog svjetskog rata bili predani okupatoru.<ref name="Tomanović"/>
| |||