Verzija na datum 23 mart 2017 u 06:13 uredi Conquistador (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Patrolci, Vraćači 10.334 izmene m art déco ← Starija izmjena		Verzija na datum 15 februar 2020 u 01:38 uredi poništi Orijentolog (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Premještač datoteka, Patrolci, Vraćači 131.831 izmena Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 1: {{Vslika \| ime = ~~art~~Art déco \| izvorno_ime = \| slika_panorama = Theatre-des-champs-elysees-.jpg \| veličina_slike = 260px \| opis_slike = [[Fasada]] palače [[Théâtre des Champs-Élysées]] u [[Pariz]]u ([[1913]].) }} '''Art déco''', kog neki nazivaju i ''moderni stil'', jenaziv ~~ime~~je pokreta u [[dekoracija\|dekorativnoj]] [[umjetnost]]i i [[Arhitektura\|arhitekturi]] koji je nastao [[1920]]., da bi tokom [[1930e\|1930-ih]] postao dominantan po [[Zapadna Evropa\|Zapadnoj Evropi]] i [[SAD\|Sjedinjenim Američkim Državma]].<ref name=brit/> Ime je dobio po velikoj izložbi Exposition Internationale des Arts et Décoratifs Industriels Modernes, koja je održana u [[Pariz]]u [[1925]]. godine. Na njoj su po prvi put izloženi predmeti tog stila, koji je ubrzo prerastao u [[moda\|modu]].<ref name=brit/> ~~Ime je dobio po velikoj izložbi - Exposition Internationale des Arts et Décoratifs Industriels Modernes, koja je održana u [[Pariz]]u [[1925]].~~ ~~Na njoj su po prvi put izloženi predmeti tog stila, koji je ubrzo prerastao u [[moda\|modu]].<ref name=brit/>~~ == Historija i karakteristike == Karakteristike tog stila bile su gotovo similarne [[Art nouveau]], to su jednostavne, čiste forme, s naglašenijim modernističkim izgledom, bogato [[dekoracija\|dekorirane]] [[geometrija\|geometrijskim]] ili stiliziranim figuralnim likovima. Djela art décoa uvijek su davala dojam [[luksuz]]a i [[bogatstvo\|bogatstva]], jer su i izrađivana od vrlo različitih i najčešće skupih materijala ([[žad]], [[srebro]], [[slonovača]], [[opsidijan]], [[krom]], [[kristal]]) i to ručno.<ref name=brit/> Art déco je također bio zanešen modernim [[industrija\|industrijskim]] dobom, [[stroj]]evima, [[automobil]]ima i brzinom, stoga su njegovi umjetnici preferirali relativno jednostavne ravne forme, [[simetrija\|simetriju]] i površine sa istim uzorkom. [[~~datoteka~~Datoteka:Emile-Jacques_Ruhlmann_(French,_1879-1933)._Corner_Cabinet,_ca._1923..jpg\|thumb\|right\|240px\|<center>Ruhlmannov kabinet]]▼ Karakteristike tog stila bile su gotovo similarne [[Art nouveau]], to su jednostavne, čiste forme, s naglašenijim modernističkim izgledom; bogato [[dekoracija\|dekorirane]] [[geometrija\|geometrijskim]] ili stiliziranim figuralnim likovima. Na formalnoj razini na art déco su utjecali [[Art nouveau]], [[Bauhaus]], [[kubizam]] i [[rusi\|ruski]] [[balet]] [[Sergej Djagiljev]]a. Po mnogim poznavaocima umjetnosti, art déco je zapravo bio samo drugo ime za [[Art nouveau]], dakle dio tog stila. Umjetnici art décoa svoje ideje crpli su iz inventara [[Indijanci\|Američkih Indijanaca]], [[Stari Egipat\|drevnog Egipta]] i [[Klasična arhitektura\|klasike]], ali i iz prirode. Njihovi karakteristični motivi bile su gole ženske figure, [[životinje]], [[lišće]] i sunčeve zrake, vrlo konvencionalno prikazani.<ref name=brit/> ~~Djela art décoa uvijek su davala dojam [[luksuz]]a i [[bogatstvo\|bogatstva]], jer su i izrađivana od vrlo različitih i najčešće skupih materijala~~ [[~~datoteka~~Datoteka:Val-Saint-Lambert_JPG03.jpg\|left\|thumb\|200px\|<center>Luksuzna vaza]]▼ ~~([[žad]], [[srebro]], [[slonovača]], [[opsidijan]], [[krom]], [[kristal]]) i to ručno.<ref name=brit/>~~ [[~~datoteka~~Datoteka:Chrysler Building spire, Manhattan, by Carol Highsmith (LOC highsm.04444).png\|thumb\|right\|240px\|<center>Chrysler Building]]▼ Većina etabliranih kreatora art décoa kreirali su pojedinačne predmete, ili su ih umnažali u vrlo malim strogo ograničenim količinama. Najpoznatiji akteri tog pokreta u [[francuska\|Francuskoj]] su bili; [[dizajn]]eri [[namještaj]]a [[Émile-Jacques Ruhlmann\|Jacques Ruhlmann]] i [[Maurice Dufrène]], zlatari Raymond Templier i [[Jean Puiforcat]], ~~[[dizajn]]er~~dizajner nakita i [[staklo\|stakla]] [[René Lalique]], te modni dizajneri Erte i Paul Poiret.<ref name=brit/> U [[Švedska\|Švedskoj]] je bila en vouge dizajnerica nakita Wiwen Nilsson. U [[Ujedinjeno Kraljevstvo\|Britaniji]] su slavu stekli zlatar Henry George Murphy i [[Amerikanci (nacija)\|američki]] grafičar Edward McKnight Kauffer.<ref name=brit/>▼ ~~I art déco je bio zanešen modernim [[industrija\|industrijskim]] dobom [[stroj]]evima [[automobil]]ima i brzinom.~~ [[~~datoteka~~Datoteka:1924WOlympicPoster.jpg\|thumb\|left\|200px\|<center>[[Plakat]] za [[Olimpijada 1924\|Zimsku Olimpijadu 1924]]]]▼ ~~Pa su njegovi umjetnici preferirali relativno jednostavne ravne forme, [[simetrija\|simetriju]] i površine sa istim uzorkom.~~ [[~~datoteka~~Datoteka:Igumanova palata.JPG\|thumb\|left\|200px\|<center>Igumanova palača Beograd]]▼ ▲[[datoteka:Emile-Jacques_Ruhlmann_(French,_1879-1933)._Corner_Cabinet,_ca._1923..jpg\|thumb\|right\|240px\|<center>Ruhlmannov kabinet]] Nosioc tog stila u [[SAD\|Sjedinjenim Američkim Državama]] bio je [[finci\|finski]] [[arhitekt]] [[Eliel Saarinen]] i dizajner Donald Deskey, koji je dao veliki doprinos uređenju [[New York\|njujorškog]] [[Rockefeller Center\|Rockefeller Centra]], naročito njegova [[enterijer]]a dok se gradio između [[1929]]. i [[1940]]. godine.<ref name=brit/> Dva njujorška [[neboder]]a su amblematski primjeri tog pravca, konkretno [[Chrysler Building]] Williama Van Alena i [[Empire State Building]] biroa Shreve, Lamb & Harmon.<ref name=brit/> Tokom [[1930e\|1930-ih]] art déco seli na jug u [[Florida\|Floridu]] odnosno [[Miami]] koji se upravo tad pretvara u ladanjski grad. Tamo je većina [[hotel]]a na [[South Beach]]u podignuta u tom stilu, pa ga i zovu historijski distrikt Art Deco.<ref name=brit/> Za [[Drugi svjetski rat\|Drugog svjetskog rata]] art déco je u većini zemalja izašao iz mode, ali se krajem [[1960e\|1960-ih]] pojavila nostalgija za njegovim ostvarenjima, koja tinja do danas, pa se neki autori dekorativne umjetnosti, mode i nakita inspiriraju formama tog stila.<ref name=brit>{{cite web ~~Na formalnoj razini na art déco su utjecali [[Art nouveau]], [[Bauhaus]], [[kubizam]] i [[rusi\|ruski]] [[balet]] [[Sergej Djagiljev]]a. Po mnogim~~ ~~poznavaocima umjetnosti - art déco je zapravo bio samo drugo ime za [[Art nouveau]], dakle dio tog stila.~~ ~~Umjetnici art décoa svoje ideje crpli su iz inventara [[Indijanci\|Američkih Indijanaca]], [[Stari Egipat\|Antičkog Egipata]] i~~ ~~[[Klasična arhitektura\|klasike]], ali iz prirode. Njihovi karakteristični motivi bile su gole ženske figure, [[životinje]], [[lišće]] i sunčeve zrake,~~ ~~vrlo konvencionalno prikazani.<ref name=brit/>~~ ▲[[datoteka:Val-Saint-Lambert_JPG03.jpg\|left\|thumb\|200px\|<center>Luksuzna vaza]] ▲[[datoteka:Chrysler Building spire, Manhattan, by Carol Highsmith (LOC highsm.04444).png\|thumb\|right\|240px\|<center>Chrysler Building]] ~~Većina etabliranih kreatora art décoa kreirali su pojedinačne predmete, ili su ih umnažali u vrlo malim strogo ograničenim količinama.~~ ▲Najpoznatiji akteri tog pokreta u [[francuska\|Francuskoj]] su bili; [[dizajn]]eri [[namještaj]]a [[Émile-Jacques Ruhlmann\|Jacques Ruhlmann]] i [[Maurice Dufrène]], zlatari Raymond Templier i [[Jean Puiforcat]], [[dizajn]]er nakita i [[staklo\|stakla]] [[René Lalique]], modni dizajneri Erte i Paul Poiret.<ref name=brit/> ~~U [[Švedska\|Švedskoj]] je bila en vouge dizajnerica nakita Wiwen Nilsson.~~ ~~U [[Ujedinjeno Kraljevstvo\|Britaniji]] su slavu stekli zlatar Henry George Murphy i [[Amerikanci (nacija)\|američki]] grafičar Edward McKnight Kauffer.<ref name=brit/>~~ ▲[[datoteka:1924WOlympicPoster.jpg\|thumb\|left\|200px\|<center>[[Plakat]] za [[Olimpijada 1924\|Zimsku Olimpijadu 1924]]]] ▲[[datoteka:Igumanova palata.JPG\|thumb\|left\|200px\|<center>Igumanova palača Beograd]] Nosioc tog stila u [[SAD\|Sjedinjenim Američkim Državama]] bio je [[finci\|finski]] [[arhitekt]] [[Eliel Saarinen]] i dizajner Donald Deskey, koji je dao veliki doprinos uređenju [[New York\|njujorškog]] [[Rockefeller Center\|Rockefeller Centra]] naročito njegova [[enterijer]]a dok se gradio između [[1929]]. - [[1940]].<ref name=brit/> Dva [[New York\|njujorška]] [[neboder]]a su amblematski primjeri tog pravca, to su [[Chrysler Building]] Williama Van Alena i [[Empire State Building]] djelo biroa Shreve, Lamb & Harmon.<ref name=brit/> Tokom [[1930e\|1930-ih]] art déco seli na jug u [[Florida\|Floridu]] u [[Miami]] koji se upravo tad pretvara u ladanjski grad, tamo je većina [[hotel]]a na [[South Beach]]u podignuta u tom stilu, pa ga i zovu [[Historija\|historijski]] distrikt - Art Deco.<ref name=brit/> Za [[Drugi svjetski rat\|Drugog svjetskog rata]] art déco je u većini zemalja izašao iz mode, ali se krajem [[1960e\|1960-ih]] pojavila nostalgija za njegovim ostvarenjima, koja tinja do danas, pa se neki autori dekorativne umjetnosti, mode i nakita inspiriraju formama ~~tog stila.<ref name=brit>{{cite web~~ \| url =http://www.britannica.com/art/Art-Deco \| title =''Art Deco'' \| accessdate = 24. 10. 2015 \| language=engleski \| publisher=Encyclopædia Britannica}}</ref> Art déco nije baš previše zahvatio [[slikarstvo]],. ~~najpoznatiji~~Najpoznatiji reprezent bila je [[poljska]] slikarica [[Tamara de Lempicka]], čija su djela bila neki blagi derivat [[kubizam\|kubizma]].▼ ~~\| publisher=Encyclopædia Britannica}}</ref>~~ ▲Art déco nije baš previše zahvatio [[slikarstvo]], najpoznatiji reprezent bila je [[poljska]] slikarica [[Tamara de Lempicka]], čija su djela bila neki blagi derivat [[kubizam\|kubizma]]. == Art déco po južnoslavenskim zemljama == Kako je art déco bio logičan nastavak [[Bečka secesija\|bečke secesije]], izgrađeno je dosta objekata u tom stilu. U [[Zagreb]]u [[Hotel Esplanade]] [[1925]]. godine,<ref name=espa>{{cite web▼ ▲Kako je art déco bio logičan nastavak [[Bečka secesija\|bečke secesije]], izgrađeno je dosta objekata u tom stilu. ~~U [[Zagreb]]u [[Hotel Esplanade]] [[1925]].<ref name=espa>{{cite web~~ \| url =http://www.esplanade.hr/ \| title =''Welcome'' \| accessdate = 24. 10. 2015 \| language=engleski \| publisher=Hotel Esplanade}}</ref>, a [[1929]]. i Hotel Milinov (današnji [[Hotel Dubrovnik]]). U tom stilu uređena je i [[fasada]] robne kuće [[Nama\|Kastner i Öhler]] [[1928]]. U [[Beograd]]u je u tom stilu izgrađena [[1933]]. [[Francuska]] [[ambasada]] po projektu Jacquesa Ruhlmanna i Igumanova palača na [[Terazije\|Terazijama]], koju su [[1938]]. podigla braća Krstić. ~~U [[Beograd]]u je u tom stilu izgrađena [[1933]]. [[Francuska]] [[ambasada]] po projektu Jacquesa Ruhlmanna i Igumanova palača na [[Terazije\|Terazijama]], koju su [[1938]]. podigla braća Krstić.~~ == Povezano == Linija 75 ⟶ 43: * [http://www.britannica.com/art/Art-Deco Art Deco (na portalu Encyclopædia Britannica)] {{en icon}} {{Normativna kontrola}} [[Kategorija:Art déco\| ]] [[Kategorija:Umjetnički pravci]] [[Kategorija:Moderna umjetnost]]

Art déco – razlika između verzija