1962 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 44:
* [[10. 2.]] - Zarobljeni američki pilot [[Francis Gary Powers]] razmenjen u Berlinu za sovjetskog špijuna [[Rudolf Abel|Rudolfa Abela]].
* [[14. 2.]] - U SAD prikazana TV emisija ''A Tour of the White House with Mrs. John F. Kennedy''.
* 16/[[
* [[20. 2.]] - [[Program Mercury]]: [[John Glenn]] u letelici ''Friendship 7'' je prvi Amerikanac na orbitalnom letu oko Zemlje.
* [[26. 2.]] - [[IRA]] nakon pet godina prekida "Kampanju otpora britanskoj okupaciji" (Operacija Žetva, Granična kampanja) u Severnoj Irskoj (nastavak aktivnosti 1969-97, → [[Sjevernoirski sukob]]).
Red 75:
* [[23. 3.]] - [[HE Kokin Brod]] (22,5 MW), jedna od limskih HE, priključena na mrežu (prva sinhronizacija).
* [[24. 3.]] - Tokom posete Kaliforniji, preds. Kennedy je prespavao kod [[Bing Crosby|Binga Crosbyja]] umesto [[Frank Sinatra|Franka Sinatre]], jer se ovaj družio sa mafijašima. Navodno jedini seksualni susret JFK i Marilyn Monroe.
* 24. 3. - Na snazi je Ugovor iz Helsinkija o funkcioniranju [[Nordijsko vijeće|Nordijskog vijeća]].
* [[26. 3.]] - Pucnjava u ulici d'Isly: alžirska četvrt Bab El Oued je pod kontrolom OAS i blokirana, mirne demonstracije pokušavaju probiti blokadu francuske vojske, u pucnjavi gine 54 ljudi.
* [[28. 3.]] - Vojska uhapsila predsednika i premijera [[Sirija|Sirije]], [[Nazim al-Kudsi|Nazima al-Kudsija]] i Maaroufa al-Dawalibija - oslobođeni su u kontraudaru 2. aprila.
Linija 86 ⟶ 87:
* 7. 4. - [[Mijalko Todorović]], potpredsednik Odbora za privrednu koordinaciju SIV-a, podneo izveštaj o ekonomiji: uvoz raste, proizvodnja i izvoz opadaju, potrebne su mere štednje. Vlada se povlači od liberalizacije, uvodi mere za smanjenje potrošnje i smanjenje inflacije.<ref>New York Times, 20. april 1962</ref> Donesen je zakon o uspostavljanju komisija za sprovođenje propisa o raspodeli neto dohotka privrednih organizacija i institucija - mešanje u odluke radnika o raspolaganju dohotkom.<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:0a75c697-1820-4aa9-b707-3db80f36646f "Commissions on Implementation of Regulations on Distribution of Net Income in Yugoslavia"], 22 May 1962. HU OSA 300-8-3-9524</ref><ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:ed1dff79-8e0d-4eec-8cb6-3c679b2ba28b "Yugoslav Economic Situation (II)"], 21 April 1962. HU OSA 300-8-3-15703</ref>
** Samoupravljanje se od 1950. sprovodi u nerazvijenoj zemlji, sa neobrazovanim radnicima, što je izgovor za recentralizaciju i sužavanje prava radničkih saveta.<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:8cf74167-da40-403f-8996-ec61488710b0 "A Study of Yugoslav Workers' Councils, Theory and Practice Part II - Theory and Practice Disagree"], 11 December 1962. HU OSA 300-8-3-9551</ref>
* 7. 4. - Prvi štrajk rudara u Asturijasu, u Frankovoj Španiji.
* [[8. 4.]] - Evijanski sporazumi podržani na referendumu u Francuskoj sa 90,8% glasova.
* [[9. 4.]] - [[34. dodjela Oscara]]: najbolji film je "[[West Side Story (film)|Priča sa zapadne strane]]", ukupno 10 nagrada od 11 nominacija, po dve nagrade ''[[The Hustler (film)|The Hustler]]'', ''[[Breakfast at Tiffany's (film)|Breakfast at Tiffany's]]'' i ''[[Judgment at Nuremberg]]''; najbolji crtani film je "[[Surogat]]" [[Dušan Vukotić|Dušana Vukotića]].
Linija 119 ⟶ 121:
* [[17. 5.]] - Povlačenjem u Japanu, okončana je distribucija [[talidomid]]a, koji je od 1957/8 izazvao oko 10.000 slučajeva [[fokomelija|fokomelije]].
* [[18. 5.]] - Na granicu [[Hong Kong]]a postavljena bodljikava žica kako bi se zaustavio priliv izbeglica iz NR Kine.
* 18. 5. - [[Pančen Lama X|Pančen Lama]] uručio [[Zhou Enlai]]u Peticiju od 70.000 znakova, kritiku kineske politike u [[Tibet]]u.
* [[19. 5.]] - [[Marilyn Monroe]] otpevala ''[[Happy Birthday, Mr. President]]'' [[John F. Kennedy|Johnu F. Kennediju]].
* [[21. 5.]] - [[Patrijarh moskovski Aleksije I]] stigao u posetu Beogradu i Jugoslaviji, odlikovan je Ordenom jugoslovenske zvezde sa lentom. Tokom posete Ohridu, rostovski arhiepiskop Nikodim govori o odnosima "ruske i makedonske crkve".<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:6ceed249-5a9a-4c2f-baf1-4470f1eebfb8 "The Patriabch in Belgrade"], 29 May 1962. HU OSA 300-8-3-14564</ref>
Linija 168 ⟶ 171:
* [[1. 7.]] - [[Datoteka:Flag of Burundi (1962–1966).svg|20px]] [[Burundi]] i [[Datoteka:Flag of Rwanda (1962-2001).svg|20px]] [[Ruanda]] nezavisni od [[Belgija|belgijskog]] trusta (mandat [[Ruanda-Urundi]]). Burundi je kraljevina do 1966.
* 1. 7. - Referendum o nezavisnosti [[Alžir]]a, 99% je "za", [[Francuska]] priznaje [[3. 7.]].
* 1. 7. -
* [[2. 7.]] - U [[Rogers, Arkansas]] otvorena prva [[Walmart]] radnja.
* [[5. 7.]] - {{flag|Alžir}} proglasio nezavisnost, nakon osam godina rata.
Linija 197 ⟶ 200:
=== Avgust/August/Kolovoz ===
[[Datoteka:Marilyn Monroe in The Misfits trailer 2.jpg|thumb|180px|† [[Marilyn Monroe]]]]
* [[1. 8.]] - Na snazi je [[Zajednička poljoprivredna politika]] u EEZ.
* [[5. 8.]] - Smrt [[Marilyn Monroe]], verovatno predoziranje [[barbiturat]]ima.
* 5. 8. - [[Nelson Mandela]] uhapšen u Južnoj Africi - u pritvoru i zatvoru ostaje do 1990.
Linija 202 ⟶ 206:
* [[8. 8.]] - [[Narodna banka Jugoslavije|NBJ]] od danas može jednom godišnje da proda građanima devize u iznosu do 15.000 dinara za određene svrhe.
* 11. i 12. 8. - Sovjeti u dva dana lansirali Vostok 3 i 4, sa Andrijanom Nikolajevim i Pavelom Popovičem - kapsule su se približile na 6,5 km, uspostavljen je radio-kontakt.
* [[14. 8.]] - Francuski i italijanski radnici probili [[tunel Mont-Blanc]] - u saobraćaju od 1965.
* [[15. 8.]] - Pod pritiskom SAD sklopljen Njujorški sporazum: [[Holandija]] na [[Zapadna Nova Gvineja|Zapadnoj Papui]] prepušta vlast Privremenoj izvršnoj vlasti UN do 1. 5. [[1963]], a zatim [[Indonezija|Indoneziji]]. Sukarno je za ovaj mesec planirao invaziju.
* [[16. 8.]] - [[Ringo Starr]] postaje bubnjar ''[[The Beatles]]''-a.
Linija 209 ⟶ 214:
* 18 - 25. 8. - Evropsko prvenstvo u vodenim sportovima: Jugoslavija podelila srebro u vaterpolu sa SSSR, iza Mađarske.
[[Datoteka:General charles de gaulle visite isles sur suippe 1963.jpg|mini|200px|Deg Gol u "ajkuli" (1963)]]
* [[22. 8.]] -
* [[24. 8.]] - Kubanski emigranti iz ''Directorio Revolucionario Estudiantil'' granatirali sa broda havansko predgrađe Miramar.
* [[25. 8.]] - JAT-ov DC-3 prinudno sleteo na planinu kod Mostara, nema žrtava.
Linija 218 ⟶ 223:
* [[1. 9.]] - Buin Zahranski zemljotres na severu Irana - preko 12.000 mrtvih.
* 1. 9. - Tajfun Wanda pogodio Hong Kong - preko 400 mrtvih.
* 4 - 9. 9. - Predsednik De Gol u uspešnoj poseti Nemačkoj: početak francusko-nemačkog pomirenja, zapečaćenog [[Elizejski ugovor|Elizejskim ugovorom]] u januaru.
* [[8. 9.]] - Stigla prva pošiljka ofanzivnih sovjetskih raketa na Kubu ([[R-12 Dvina]]).
* [[9. 9.]] - Tajvanski (Republika Kina) [[U2]] oboren iznad NR Kine.
Linija 280 ⟶ 286:
* [[6. 11.]] - Generalna skupština [[UN|Ujedinjenih nacija]] pozvala sve članice da primjene ekonomske sankcije protiv Južne Afrike zbog njene rasističke politike.
* [[6. 11.]] - [[Richard Nixon]] izgubio na guvernerskim izborima u [[Kalifornija|Kaliforniji]], sutradan održava svoju "poslednju" konferenciju za štampu. [[Ted Kennedy]] izabran za senatora.
* 6. 11. - Ediktom novog premijera [[Faisal ibn Abdulaziz al-Saud|Faisala]], u [[Saudijska Arabija|Saudi Arabiji]] je zvanično ukinuto ropstvo - nezvanično traje i dalje - i pokreće program društvenih i ekonomskih reformi.
* [[13. 11.]] - Jugoslavija je privremeni član Opšteg sporazuma o carinama i trgovini (GATT).
[[Datoteka:Map of Eritrea Province.png|mini|150px|[[Eritreja]] priključena Etiopiji]]
| |||