1720 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
dop. iz Historija n.J. i Istorija s.n. |
||
Red 9:
== Događaji ==
* [[21. 1.]] - U [[Stockholm]]u potpisan drugi po redu [[Stockholmski mirovni sporazumi|Stockholmski mirovni sporazum]], a kojim su okončana neprijateljstva između [[Švedska|Švedske]] i [[Kraljevina Pruska|Kraljevine Pruske]]; Šveđani se obavezuju Pruskoj predati dio [[Švedska Pomeranija|Švedske Pomeranije]] koji uključuje grad [[Stettin]].
* [[25. 1.]] - [[Mletačka Republika|Venecija]] naređuje gen. providuru Alvizeu Močenigu da episkopa [[Stefan Ljubibratić|Stefana Ljubibratića]] ukloni iz Dalmacije - naređenje je ponovljeno i u septembru, jer se providur nije slagao, a Ljubibratić je proteran 1722.<ref>''Istorija s. n.'' IV-2, 48-9</ref>
* [[17.2.]] - [[UK|Velika Britanija]], [[Francuska]], [[Nizozemska Republika|Nizozemska]] i [[Sveto Rimsko Carstvo]] ([[Habsburgovci]]) potpisuju [[Haški mirovni sporazum]] kojim su okončana neprijateljstva sa [[Španija|Španijom]] odnosno [[Rat Četvornog saveza]]; njime se španski kralj [[Filip V od Španije|Filip V]] odriče svojih posjeda, odnosno prisizanja u [[Italija|Italiji]], a [[dinastija Savoja]] preuzima nadzor nad [[Kraljevina Sardinija|Sardinijom]], umjesto [[Kraljevina Sicilija|Sicilije]] koju uzimaju Habsburzi (do 1735). Austrija je time, nakratko, postigla najveći opseg u historiji, oko 725.000 kv.km.<ref>''Historija n. J. II'', 864</ref>▼
* mart - Pobuna 400-500 seljaka u [[Valjevo|Valjevu]], napali su organe vlasti - brzo je ugušena, ali ostaju problemi eksploatacije i nasilja od strane austrijskih vlasti u Srbiji. Uz to, prošla godina je bila nerodna.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 122</ref>
* februar - Abdulah-paša Muhsinzade je dobio ferman da razglasi povlastice koje će dobiti oni koji se presele iz "Nemačke" u okolinu Niša. Srpski prebezi se naseljavaju i u okolini Nikopolja u Bugarskoj.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 99</ref>
▲* [[17. 2.]] - [[UK|Velika Britanija]], [[Francuska]], [[Nizozemska Republika|Nizozemska]] i [[Sveto Rimsko Carstvo]] ([[Habsburgovci]]) potpisuju [[Haški mirovni sporazum]] kojim su okončana neprijateljstva sa [[Španija|Španijom]] odnosno [[Rat Četvornog saveza]]; njime se španski kralj [[Filip V od Španije|Filip V]] odriče svojih posjeda, odnosno prisizanja u [[Italija|Italiji]], a [[dinastija Savoja]] preuzima nadzor nad [[Kraljevina Sardinija|Sardinijom]], umjesto [[Kraljevina Sicilija|Sicilije]] koju uzimaju Habsburzi (do 1735). Austrija je time, nakratko, postigla najveći opseg u historiji, oko 725.000 kv.km.<ref>''Historija n. J. II'', 864</ref>
* [[29. 2.]] - Švedska kraljica [[Ulrika Eleonora]] [[abdikacija|abdicira]] kako bi omogućila svom mužu [[Frederik I od Švedske|Frederiku I]] da preuzme prijestolje.
* [[24. 3.]] - [[Riksdag staleža]], glavna švedska skupština bira Fredrika I za novog kralja.
* maj - [[Niš]]kom muhafizu Abdulah-paši naređeno da zaustavlja nemačke trgovce koji iz Turske izvoze: oružje, barut, olovo, sumpor, vosak, sahtijan, ovčije kože, đon, vunu, svilu, tumbak (pozlaćeni tuč), žitarice i konje; dozvoljen je izvoz vina i rakije.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 98</ref>
* [[3. 7.]] - [[Sporazum u Fredriksborgu]] kojim prestaju neprijateljstva između [[Danska|Danske]] i [[Švedska|Švedske]]; prema njegovim odredbama preuzima nadzor nad [[Schleswig]]om, a Švedska zadržava dio [[Švedska Pomeranija|Švedske Pomeranije]] uz plačanje ratne odštete Danskoj u iznosu od 600.000 [[riksdaler]]a.
* [[7. 9.]] - Uređenje [[Kraljevina Srbija (1718–1739)|Srbije]] je mešovito vojno-građansko, na
* septembar - Na [[london]]skoj burzi dolazi do kolapsa dionica [[Kompanija Južnih mora|Kompanije Južnih mora]], a što predstavlja jedan od prvih velikih "[[mjehur (ekonomija)|mjehura]]" u historiji zapadne ekonomije.
== Kroz godinu ==
* [[Datoteka:Dalmatia, Croatia and Sclavonia (1720).jpg|mini|250px|Naše zemlje 1720.]]
▲* Uređenje [[Kraljevina Srbija (1718–1739)|Srbije]] je mešovito vojno-građansko, na čelu administracije je postavljen [[Karl Alexander (Württemberg)|Alexander Württemberški]] (do 1733).<ref>''Historija n. J. II'', 1344</ref> Prema jednom popisu, Srbija ima 4.000 porodica.<ref>''Historija n. J. II'', 1349</ref>
* [[Graf Mercy]] se vratio na čelo uprave Banata. Područje je močvarno, [[Begej]] stalno plavi 200.000 jutara plodne zemlje, pa će Mercy raditi na Begejskom kanalu.<ref>''Historija n. J. II'', 1144</ref> Banat i Bačka imaju svega oko 50.000 stanovnika, a krajem veka, nakon naseljavanja, oko 320.000.<ref>''Historija n. J. II'', 1145</ref>
* Car prijeti kmetovima koji "bez pristanka i bez znanja svoje vlastele pobjegoše u razne županije" - položaj srpskog seljaštva se pogoršao jer mora da kuluči za povećanje plemićkih imanja.<ref>''Historija n. J. II'', 1153</ref>
* Ugarsko plemstvo uspjelo da se civilna uprava, zajedno s oporezovanjem i sudbenošću, u Slavoniji prenese na Ugarsku komoru u Požunu, ali Dvorska komora je do tada rasprodala vlastelinstva.<ref>''Historija n. J. II'', 1031</ref>
* Povlasticama su obuhvaćeni i Srbi u bivšem turskom Banatu.<ref>''Historija n. J. II'', 1128</ref>, tj. stavljen je pod upravu Beogradske mitropolije.
* [[Pečuj]]ski biskup proterao Srbe iz grada.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 171</ref>
* Velika glad u Hercegovini, posebno [[Drobnjaci]]ma - "listom" se sele u užički i požeški kadiluk.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 100</ref>; "kao neka plemenska vojska" su došli na tursku granicu, pristavši da plaćaju [[Zvornički sandžak|Zvorničanima]] nuzul na 1350 kuća (pojedinačni begunci bi postali čifčije ili napoličari).<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 102</ref>
* Srbi u sukobu s Hrvatima oko zemljišta u Moštanju, prete seobom u Tursku, ali za njih se zauzima kapetan grof Lorenc Paradajzer - otići će u Tušilović.<ref>''Istorija s. n.'' IV-1, 177</ref>
* Približno vreme [[Erlangenski rukopis|Erlangenskog rukopisa]], zbirke srpskohrvatskih narodnih pesama.
* [[Kina|Kineski]] [[car Kangxi]] donosi propis prema kome [[Zapadni svijet|zapadni]] trgovci s Kinezima mogu slobodno trgovati jedino u luci [[Guangzhou]].
Linija 34 ⟶ 48:
;Literatura
* ''Historija naroda Jugoslavije II'', Školska knjiga Zagreb, 1959
* ''Istorija srpskog naroda'', Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1) i drugi tom (IV-2)
== Vanjske poveznice ==
| |||