1808 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
dop. iz en Wiki jan-jun |
||
Red 10:
== Događaji ==
=== Januar/Siječanj ===
* [[1. 1.]] - U SAD stupio na snagu Zakon o zabrani uvoza robova - ostaje domaća trgovina, kao i krijumčarenje.
* [[22. 1.]] - Flota sa portugalskom kraljevskom porodicom stigla u Zaliv Svih svetih u Brazilu, sutradan se iskrcavaju u [[Salvador, Brazil|Salvador]]. Regent [[João VI|João]] izdaje dekret o otvaranju luka prijateljskim nacijama.
* [[26. 1.]] - Tzv. [[Rumova pobuna]]: oficiri zbacili [[William Bligh|Williama Bligha]], guvernera britanske kolonije [[Novi Južni Wales]].
=== Februar/Veljača ===
* [[2. 2.]] - Francuska invazija [[Papinska Država|Papinske Države]].
* [[6. 2.]] - Američki kitolovac ''Topaz'' naišao na [[Pitcairn]]: jedini preživeli pobunjenik sa ''Bounty''-ja je John Adams.
* [[11. 2.]] - Jesse Fell u Pensilvaniji dokazao da se [[antracit]] može koristiti za zagrevanje kuće. Sledećeg proleća počinje komercijalno rudarstvo u SAD.
* [[21. 2.]] - Počinje [[Finski rat]]: ruske snage ulaze u švedsku Finsku
=== Mart/Ožujak ===
* [[2. 3.]] - Rusi zauzeli Helsingfors/[[Helsinki]], opsedaju morsku tvrđavu Sveaborg/[[Suomenlinna]] (do maja).
* [[8. 3.]] - Regent João se sa kraljevskom porodicom iskrcao u [[Rio de Janeiro|Rio de Janeiru]].
* [[13. 3.]] - Umro nominalni danski kralj [[Kristijan VII]], njegov sin regent postaje [[Frederik VI]] (kralj Danske-Norveške do 1814. i samo Danske do 1839).
* [[14. 3.]] - [[Dansko-švedski rat (1808-1809)]]: Danska objavljuje rat Švedskoj.
* 17 - 19. 3. - [[Aranjuezka pobuna]] protiv španskog kralja [[Karlos IV od Španije|Karlosa IV]] i premijera [[Manuel Godoy|Godoya]], u korist prestolonaslednika [[Fernando VII od Španije|Ferdinanda]] - kralj abdicira u sinovljevu korist.
* [[22. 3.]] - Bitka kod Zealanda: britanska pomorska pobeda nad Dancima.
* [[23. 3.]] - Francuska vojska okupirala Madrid.
=== April/Travanj ===
* [[6. 4.]] - Nemački doseljenik [[John Jacob Astor]] osnovao ''[[American Fur Company]]''.
* april - Objavljena "Obraćanja nemačkoj naciji" filozofa [[Johann Gottlieb Fichte|J. G. Fichtea]] - zalaže se za nacionalizam u kulturnom smislu.
* [[30. 4.]] - [[Bayonnske abdikacije]]: bivši i sadašnji španski kralj, Karlos i Ferdinand, dolaze na posrednički razgovor sa Napoleonom, ali ovaj proglašava zbacivanje Burbona u Španiji i postavljanje svog brata [[Joseph Bonaparte|Josepha]], sada kralja Napulja, na presto Španije.
=== Maj/Svibanj ===
* [[2. 5.]] - [[Madridski ustanak]] (''Dos de Mayo''): narod pokušava sprečiti deportaciju ostatka kraljevske porodice u Francusku, dolazi do pucnjave na narod i pobune. Početak [[Španski rat za nezavisnost|Španskog rata za nezavisnost]] (ili Peninsularni rat).
* [[3. 5.]] - U Madridu su streljane stotine uhvaćenih sa oružjem, što Goya beleži na poznatoj slici.
* [[6. 5.]] - Švedska tvrđava Sveaborg se predala Rusima, sa velikom količinom materijala.
=== Jun/Juni/Lipanj ===
* [[6. 6.]] - [[Joseph Bonaparte]] je novi kralj Španije, kao José I (do 1813).
=== Jul/Juli/Srpanj ===
Linija 25 ⟶ 46:
=== Avgust/August/Kolovoz ===
* [[1. 8.]] - Napoleonov zet [[Joachim Murat]] imenovan za kralja [[Napuljsko Kraljevstvo|Napulja]] (do 1815).
=== Septembar/Rujan ===
Linija 32 ⟶ 54:
=== Novembar/Studeni ===
* novembar-decembar? - U tropima, moguće u zapadnom Pacifiku, se izgleda dogodila kolosalna erupcija ([[Indeks vulkanske eksplozivnosti|VEI]] 6) koja je izazvala globalno zahlađenje.
=== Decembar/Prosinac ===
| |||