Verzija na datum 2 decembar 2018 u 21:23 uredi Zavičajac (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Patrolci, Vraćači 12.320 izmena Nova stranica: '''Posuška kultura''' nastala je u toku složenog procesa sažimanja kasnoeneolitskog substrata sa novim talasima naseljenika koji na zapadni Balkan dolaze krajem kasnog ene…		Verzija na datum 5 decembar 2018 u 12:27 uredi poništi Zavičajac (razgovor \| doprinos) Autopatroleri, Patrolci, Vraćači 12.320 izmena Nema sažetka izmjene Novija izmjena →
Red 1: '''Posuška kultura''' nastala je u toku složenog procesa sažimanja kasnoeneolitskog substrata sa novim talasima naseljenika koji na zapadni [[Balkan]] dolaze krajem kasnog [[eneolit]]a i početkom [[Bronzano doba\|bronzanog doba]]. Ime je dobila po užem području oko [[Posušje\|Posušja]], [[Bosna i Hercegovina]], gdje su otkrivena prva nalazišta i gdje je zabilježena značajna koncentracija njenih aglomeracija (više od dvadeset [[Gradine kod Posušja\|gradina]] i otvorenih naselja.) <ref name="Govedarica">{{Cite web \|url=http://www.anubih.ba/godisnjak/izdanja/Godisnjak%2020.pdf \|title= Blagoje Govedarica -PRILOZI KULTURNOJ STRATOGRAFIJI PRAHISTORIJSKIH GRADINA U JUGOZAPADNOJ BOSNI \|work= ANUBIH, Godišnjak 1982 \|accessdate= 9. 2. 2017}}</ref> Za otkriće ovog fenomena najzaslužniji je [[Petar ~~Oruč~~Oreč]]. Prvi je objavio sistematizovane podatke sa nalazišta koja se pripisuju ovoj kulturi, mada su neka pojedinačna nalazišta bila poznata i od ranije, ali van nekog određenog kulturnog konteksta. Prvo sistematsko istraživanje jednog nalazišta posuške kulture obavili su [[Borivoj Čović]] i Petar Oreč 1975. God. na gornjem platou Trostruke gradine u Sovićima (Grude). Uslijedilo je istraživanje gradine Nečajno kod Posušja 1977-1982. (B. Čović, B. Marijanović) i istraživanje [[Ravlića pećina\|Ravlića pećine]] 1980. god. Istovremeno su završena istraživanja gradina u Duvnu, Livnu, [[Glamoč]]u i Buškom Blatu ([[Alojz Benac]], [[Blagoje Govedarica]]). Borivoj Čović je 1983. god. prikazao prve rezultate Posuške kulture. Istraživanja su nastavljena i u istočnoj Hercegovini publikovana u Arheološkom leksikonu.<ref>[https://www.slideshare.net/edinveletovac/arheoloski-leksikon-tom-1 Arheološki leksikon – Posuška kultura, s.142]</ref> Dijeli se na: Red 30: Keramika se dijeli na grubu (pitoci, lonci, amfore, grublje zdjele) i finiju (manji lonci, pehari, zdjele i šolje). Važna karakteristika ove kulture su drške, posebno one sa produžecima na obodu, iznad drške. sjekirastim, u obliku prizme ili pločice, rožastim i sl.. Koljenaste drške se takođe pojavljuju. Ukrašavanje nije posebno razvijeno, ali su tehnike i motivi dosta raznovrsni: udubljeni, urezani i žigosani ukrasi, plastični ukrasi (bradavice, polumjesečasti naljepci) otisci namotane uzice, i uske tkanice, dosta rijetko i kanelirani ukrasi. Rađena je bez primjese mrvljenog kamena ili pijeska i neotporna je. === Privreda, duhovna kultura i organizacija društva === Osnovne privredne djelatnosti su stočarstvo i zemljoradnja. Gradine na višim brdima bila su ljetna naselja stanovništva orijentisanog na stočarstvo, dok su naselja u pećinama bila idealna za zimska boravišta pastira. Stanovnici Posuške kulture ne mogu se okarakterisati kao nomadi. Oni su nosioci sjedilačke kulture. Naselja uz polje su zimska naselja, i u njima je pronađen znatan dio žrvnjeva. Kult mrtvih i dekorativna ukrašavanja keramike su jedina osnova njihove duhovne kulture. Nema spaljivanja, a mrtvi su sahranjivani u zgrčenom položaju. Tragovi ugljenisanog drveta i keramike u grobovima su potvrda rituala kod sahranjivanja. Neki od grobova su bogatije opremljeni (bodeži), kao potvrda postojanja društvene hijerarhije. === Ostalo === Ovoj kulturi pripadaju razni kameni (žrvnjevi za žito, kamena sjekira), metalni (bronzani bodeži, sjekire), te sitniji kremeni artefakti (vrhovi za strijele, nožići, strugalice).

Posuška kultura – razlika između verzija