1965 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Februar/Veljača: zastava Kanade |
|||
Red 42:
* 7. 2. - Sovjetski premijer [[Aleksej Kosigin]] se upravo nalazi u Hanoju, SSSR obećava pomoć. Savetnik McGeorge Bundy izlaže memorandum o politici "neprekidne odmazde" protiv Severnog Vijetnama.
* [[9. 2.]] - Studenti polupali stakla na američkoj ambasadi u Moskvi (i u Sofiji 15. 2.); sovjetske vlasti se izvinjavaju nakon još jednog okupljanja 4. 3..
* [[10. 2.]] -
* 10. 2. - U napadu na hotel/kasarnu kod Qui Nhơna stradalo još 23 Amerikanaca - još žešće bombardovanje.
{{multiple image
Red 60:
* 19 - 20. 2. - Pokušaj puča u Južnom Vijetnamu: jedna vojna frakcija protiv druge, da bi prevagu odnela treća, uz pomoć SAD.
* [[20. 2.]] - Neka avionska nesreća u SFRJ, pet mrtvih. (NYT)
[[Datoteka:Malcolm X portrait by Robert Templeton.jpg|mini|180px|† [[Malcolm X]]]]
* [[21. 2.]] - [[Malcolm X]] ubijen u Njujorku od strane pripadnika Nacije islama, kojoj je nekada pripadao.
* [[22. 2.]] - Papa imenovao 27 novih kardinala, među kojima je i zagrebački nadbiskup [[Franjo Šeper]] (do 1981).
Linija 77 ⟶ 78:
* [[8. 3.]] - U [[Južni Vijetnam]] stižu prve američke borbene trupe - kod [[Da Nang]]a stižu prvi iz kontigenta od 3.500 [[Marinci|marinaca]] (vojni savetnici prisutni već godinama, trenutno 23.000). Prvo imaju ulogu zaštite instalacija, od početka aprila i da napadaju [[Viet Cong]] i severnovijetnamske snage. Krajem godine broj američkih trupa dostiže 184.314 a broj poginulih 1.928.
* [[9. 3.]] - Dr. [[Martin Luther King, Jr.]] drži molitvenu službu na mostu u Selmi, beli suprematisti tokom dana pretukli belog sveštenika u gradu, koji umire dva dana kasnije.
* 9. 3. - Razoran zemljotres na grčkom ostrvu [[Alonnisos]] u [[Sporadi]]ma.
* [[10. 3.]] - Indonežanski saboteri detonirali bombu u Singapuru, tada delu Malezije - 3 mrtvih.
* [[11. 3.]] - Započela operacija Market Time, uspešna prepreka za pomorsku infiltraciju sa severa na jug Vijetnama.
Linija 110 ⟶ 112:
* [[8. 4.]] - Sprečen [[Pokušaj prevrata u Bugarskoj (1965)|Pokušaj prevrata u Bugarskoj]]: grupa od devet zaverenika, uključujući komandanta sofijskog garnizona, gen. Cvetka Aneva, deseti se ubio (član CK [[Ivan Todorov-Gorunja]]).
* [[9. 4.]] - Otvoren [[Astrodome]] u [[Houston]]u, [[Texas]], prvi stadion sa kupolom.
* [[10. 4.]] -
* [[12. 4.]] - [[TASS]] javlja da su radio astronomi otkrili vanzemaljsku civilizaciju - zapravo se radi o [[kvazar]]u CTA-102.
* april - Tito u poseti Alžiru, Egiptu.
Linija 127 ⟶ 129:
* [[27. 4.]] - Indonezijsko-malezijska konfrontacija: Bitka kod Plaman Mapua - neuspešan indonežanski napad na britanske padobrance u državi Sarawak.
* [[28. 4.]] - [[Američka okupacija Dominikanske Republike (1965-66)]]: američke trupe poslate kako bi se "sprečila nova Kuba".
* [[30. 4.]] - [[Mihajlo Mihajlov]] osuđen u [[Zadar|Zadru]] na devet meseci zbog osude sovjetskih logora<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/76-2-89.shtml Tito and Mihajlov -- Facts are Merciless], Slobodan Stanković, Open Society Archives - Radio Free Europe</ref><ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:a44cc842-0d3a-4060-8804-8c275407a5cd "A Transcript of the Mihajlov Trial"], 10 June 1965. HU OSA 300-8-3-9823</ref>, što je prošlog februara izazvalo nezadovoljstvo sovjetske ambasade. Vrhovni sud Hrvatske u junu promenio u pet meseci uslovno<ref name="Col"/>.
=== Maj/Svibanj ===
Linija 170 ⟶ 172:
* [[14. 6.]] - [[Nguyễn Văn Thiệu]] dolazi na čelo vojne hunte u Južnom Vijetnamu (do 1967, predsednik republike 1967-75), vladu preuzima gen. [[Nguyễn Cao Kỳ]] (do 1967).
* jun - Isporučeno svih 800 američki interkontinentalne balističke rakete [[LGM-30 Minuteman]] I, ove godine u službu ulazi i verzija II.
* jun - Procvat gradnje privatnih kuća u Sloveniji, u kojoj je i polovina restorana u privatnom vlasništvu, dok je u turističkim centrima u Hrvatskoj od 225 zahteva odobreno 97.<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:82bb3819-b096-46ce-9312-99921ba0819b "Private House Building Boom in Slovenia"], 16 June 1965. HU OSA 300-8-3-9822</ref>
* 17. 6. - Drugi plenum CK SKJ o predstojećim promenama u ekonomiji. Ciljevi su povlačenje države iz ekonomskog odlučivanja u korist tržišnih sila, realan kurs, ekonomske cene.<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:da371344-c4d4-4c65-9de3-20ba02ec9df1 "Radical Economic Changes Outlined for Yugoslavia"], 22 June 1965. HU OSA 300-8-3-9820</ref> Promene u bankarskom sistemu su usmerene ka bankama sa komercijalnim bankarskim principom i stvaranju moderne centralne banke<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:e1a93011-dd66-4da0-9de8-5f111fb0a09b "Modernizing Yugoslavia's Banking System"], 21 June 1965. HU OSA 300-8-3-9821</ref>.
* [[18. 6.]] - Počinje Operacija Arc Light: bombarderi B-52 sa Guama dejstvuju na ciljeve u Vijetnamu do 1973.
* 18. 6. - Posljednje "[[Garabandalska ukazanja|Garabandalsko ukazanje]]" u selu na sjeveru Španjolske.
Linija 265 ⟶ 269:
* 30. 9./[[1. 10.]] - Šestorica generala oteta i ubijena u [[Jakarta|Jakarti]], Indonezija - "Pokret 30. septembra" tvrdi da želi sprečiti CIA-in puč protiv [[Sukarno|Sukarna]].
* [[1.10.|1]] - [[2. 10.]] - General [[Suharto]] suzbio pobunu u Džakarti, za koju je okrivljena komunistička partija - tokom meseca počinju masovna ubijanja komunista (→ [[Indonezijski masakri 1965-66.]]) a Sukarno postepeno ostaje bez vlasti.
* [[3. 10.]] - Kastro objavio da je [[Che Guevara]] prošlog aprila dao ostavku na funkcije i napustio zemlju. Ujedinjena partija kubanske socijalističke revolucije promenila ime u [[Komunistička partija Kube]].
* 3. 10. - U SAD potpisan Zakon o imigraciji i nacionalnosti (na snazi od 1968): ukinuta Formula nacionalnog porekla iz 1921. koja je favorizovala severne Evropljane. Imigracija se u narednim godinama uvećava, uglavnom potiče iz Latinske Amerike i Azije.
* [[4. 10.]] - SAD prvi put bombardovale teritoriju Kambodže, prema podacima deklasifikovanim 2000, četiri godine pre [[Operacija Menu|operacije Menu]] - cilj je Viet Cong koji se tamo sklanja.
Linija 303 ⟶ 307:
* 11. 11. - Prema izveštajima iz decembra 1966, počelo prisluškivanje Titove kancelarije i privatne rezidencije<ref>[http://hdl.handle.net/10891/osa:a1945674-3f7b-4853-9d5f-b787a389076f "Rankovic and Company: Guilty but Scot-Free"], 13 December 1966. HU OSA 300-8-3-9904</ref>.
* [[12. 11.|12]] - [[13. 11.]] - Sjednica IK CK SKJ, razgovara se o privrednoj reformi<ref name="HudelistTJHUK">[http://www.helsinki.org.rs/serbian/npraspadjug_t02.html Tito je htio uvesti kapitalizam]. helsinki.org.rs iz Globusa (pristup. 17.4.2016.)</ref>.
* [[13. 11.]] - Američki parobrod ''SS Yarmouth Castle'' izgoreo kod Bahama - stradalo je 90 od 552 ljudi na palubi, propisi o sigurnosti će biti ažurirani.
* [[14.11.|14]] - [[18. 11.]] - [[Bitka za Ia Drang]], prvi veći okršaj regularnih snaga SAD i Severnog Vijetnama, obe strane tvrde da su pobedile.
* [[15. 11.]] - Poljski šef partije Wladyslaw Gomulka i premijer Jozef Cyrankiewicz stigli u posetu SFRJ.
* [[17. 11.]] - Pošto je optužio Francusku za učešće u planiranju prevrata u [[Gvineja|Gvineji]], predsednik [[Ahmed Sékou Touré]] prekida diplomatske odnose (do 1975).
* [[18. 11.]] - Poljski biskupi upućuju Pismo pomirenja svojim nemačkim kolegama - poljske vlasti odgovaraju antinemačkom i anticrkvenom kampanjom.
* [[22. 11.]] - SFRJ dogovorila kupovinu 700.000 tona pšenice iz SAD za 46 miliona dolara - žetva je bila loša u istočnoj Evropi.
[[Datoteka:Colonel Mobutu.jpg|mini|150px|[[Mobutu Sese Seko|Mobutu Sese Seko]] (vl. 1965-97)]]
| |||