Drugo zasjedanje AVNOJ-a – razlika između verzija

Konačno, utemeljenje države je trebalo da se uokviri na drugom zasedanju AVNOJ-a krajem [[1943]]. godine.

 

[[Datoteka:Jajce 1943.jpg|minijatura|Jajce u vrijeme II zasjedanja AVNOJ-a.]]

[[Datoteka:Puskomitraljezac na kuli Jajce 1943.jpg|mini|Puškomitraljezac na kuli u Jajcu 1943.]]

Samo manji broj delegata iz raznih krajeva nalazio se u gradu. Većina delegata je zadržavana po okolnim selima zbog mogućnosti vazdušnog napada na grad.

 

Krajem novembra [[1943]]. godine u [[Jajce|Jajcu]] su stizale delegacije predstavnika naroda iz svih krajeva Jugoslavije. Iz [[Slovenija|Slovenije]] su stigli dr [[Ivan Ribar]] (predsednik AVNOJ-a), [[Boris Kidrič]] i dr [[Josip Vidmar]]. Najviše teškoća su imali delegati iz [[Crna Gora|Crne Gore]] koji su pod oružjem i stalnom opasnošću morali pešačiti 300 -{km}-. Delegaciju iz [[Hrvatska|Hrvatske]] je vodio dr [[Vladimir Bakarić]], a u stopu ju je pratila manja jedinica iz sastava [[Trinaesta proleterska brigada|Trinaeste proleterske brigade]].

 

Dan uoči zasedanja u [[Jajce|Jajcu]], predsednika [[Antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Jugoslavije|AVNOJ]]-a, predratnog predsednika skupštine [[Kraljevina Jugoslavija|Kraljevine SHS]] dr [[Ivan Ribar|Ivana Ribara]] (svedok atentata u narodnoj skupštini koji je počinio [[Puniša Račić]]), snašla je teška sudbina. [[28. novembra]] [[1943]]. godine na Glamoč polju je stradao njegov sin [[Ivo Lola Ribar]], član [[Vrhovni štab|Vrhovnog štaba]] i predsednik organizacije [[Savez komunističke omladine Jugoslavije|SKOJ]]-a. Samo nekoliko nedelja ranije kod [[Kolašin]]a u borbi sa [[četnici]]ma pogunio mu je i drugi sin [[Jurica Ribar]]. Ove tužne vesti mu je preneo novoizabrani maršal Jugoslavije [[Josip Broz Tito]] odmah po završetku zasedanja koje je dr Ribar vodio u svojstvu predsedavajućeg.

 

 

[[Datoteka:II zasedanje AVNOJ-a.jpg|minijatura|Učesnici za vreme rada II zasedanja AVNOJ-a, Jajce 30. novembar 1943.]]

Oko pola 12 došlo je do kraće pauze, da bi tačno u 23.45 dr [[Ivan Ribar]] pred većnicima pročitao odluke sa Drugog zasedanja [[Antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Jugoslavije|AVNOJ]]-a. Bili su to poslednji minuti [[29. 11.|29. novembra]], ali pošto je čitanje počelo pre ponoći, to je kao datum istorijskih odluka uzet [[29. 11.|29. novembar]] [[1943]]. godine.

 

[[Datoteka:Avnojf.gif|thumb|Odluka o izgradnji [[SFRJ|Jugoslavije]] na federativnom principu.]]

 

Kao posebna odluka [[Antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Jugoslavije|AVNOJ]]-a, u odluci br. 7, [[Josip Broz Tito|Josipu Brozu Titu]] je dodeljen naziv "MARŠAL JUGOSLAVIJE" na osnovu predloga koji je postavila slovenačka delegacija na čelu sa dr Josipom Vidmarom. Predsedništvo AVNOJ-a je na svojoj proj sednici [[30. novembra]] [[1943]]. godine jednoglasno prihvatilo predlog slovenačke delegacije da se [[Josip Broz Tito|Titu]] dodeli naziv "MARŠAL JUGOSLAVIJE".

 

{{main|Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije}}

 

* Članovi: [[Jakob Rade Avšič]], [[Metodije Andonov Čento]], [[Mihailo Apostolski]], [[Spasenija Babović|Spasenija Cana Babović]], dr [[Vladimir Bakarić]], [[France Bevk]], [[Milan Belovuković]], [[Josip Broz Tito]], dr [[Vaso Butozan]], [[Josip Vidmar]], [[Sreten Vukosavljević]], [[Ante Vrkljan]], dr [[Pavle Gregorić]], [[Maca Gržetić]], [[Nikola Grulović]], [[Milovan Đilas]], [[Sreten Žujović]], [[Vlado Zečević|Vlada Zečević]], [[Josip Jeras]], [[Osman Karabegović]], [[Jevstatije Karamantijević]], [[Edvard Kardelj]], dr [[Vojislav Kecmanović]], [[Boris Kidrič]], [[Ivan Stevo Krajačić]], [[Vicko Krstulović]], [[Pavao Krce]], [[Husnija Kurt]], [[Filip Lakuš]], [[Voja Leković]], dr [[Ljubo Leontić]], [[Franc Leskošek]], [[Božidar Magovac]], dr [[Ante Mandić]], [[Moma Marković]], dr [[Metod Mikuž]], dr [[Niko Miljanić]], [[Vladimir Nazor]], dr [[Blagoje Nešković]], [[Stanko Opačić Ćanica]], [[Nikola Petrović (istoričar)|Nikola Petrović]], [[Vlado Pop-Tomov]], [[Koča Popović]], [[Aleksandar Preka]], dr [[Rade Pribićević]], [[Đuro Pucar Stari]], [[Aleksandar Ranković]], [[Vladislav S. Ribnikar|Vladislav Ribnikar]], dr [[Josip Smodlaka]], dr [[Zlatan Sremec]], [[Petar Stambolić]], [[Luka Stević]], [[Mehmed Sudžuk]], [[Tone Fajfar]], [[Frane Frol]] i [[Andrija Hebrang]].

 

{{main|Saveznici i Jugoslavija|Teheranska konferencija}}

[[Datoteka:Oslobođena teritorija za vreme drugog zasedanja AVNOJ-a.jpg|minijatura|Oslobođena i poluoslobođena teritorija za vreme Drugog zasedanja AVNOJ-a (29 novembra 1943 godine)]]