1908 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. iz en Wiki jan-jul |
→Događaji: dop. iz de Wiki (1) |
||
Red 9:
* 1. 1. - Stupila na snagu ekonomska nagodba između [[Cislajtanija|Cislajtanije]] i [[Ugarska|Ugarske]].
* [[8. 1.]] - [[Pavao Rauch]] novi [[hrvatski ban]] (do 1910), "zakleti neprijatelj Srba"<ref name="CorovicISSPolet">Ćorović, Vladimir. [http://www.rastko.rs/rastko-bl/istorija/corovic/istorija/7_19_l.html Istorija srpskog naroda - Polet Srbije]. rastko.rs</ref>.
* [[13. 1.]] - [[Henri Farman]] leteo duže od kilometra, čime je zaslužio ''Grand Prix d’Aviation''.
* 13. 1. - Izgorela Rhoads Opera House u [[Boyertown, Pennsylvania]], stradala 171 osoba.
[[Datoteka:Zgrada hotela Moskva 0026.JPG|mini|180px|left|[[Hotel Moskva]] u Beogradu]]
Red 93:
* [[17. 8.]] - Prikazana ''[[Fantasmagorie (film, 1908)|Fantasmagorie]]'', prvi animirani film.
* [[18. 8.]] (5. 8. po j.k.) - U Srbiji izglasan trgovački ugovor sa AU (propao zbog aneksione krize).
* [[19. 8.]] - Marokanski sultan [[Abdelaziz (Maroko)|Abdelaziz]] poražen kod Marakeša od pristalica
* [[23. 8.|23]] - [[25. 8.]] - U Skoplju konferencija Srba iz tri vilajeta, osn. "Srpska narodna organizacija Srba Osmanlija" (Srpska demokratska liga) - strogo ustavnim putem do razvoja Srba, za predsednika glavnog odbora izabran Bogdan Radenković, srednjoškolski profesor.
* [[26. 8.]] - Osnovana prorežimska i prohrvatska [[Muslimanska napredna stranka]] ([[Ademaga Mešić]]).
Red 103:
* [[4. 9.]] - Izvoljski obavestio u Karlsbadu srpskog ministra inostranih dela, dr Milovana Milovanovića da je aneksija BiH na pragu<ref name="CorovicISSPolet"></ref>.
* [[7. 9.]] - Memorandum Srpske i Muslimanske organizacije ([[Alibeg Firdus]] i [[Gligorije Jeftanović]]) ministru [[Ištvan Burijan|Burijanu]] na Ilidži - traži se ustav bez promene državno-pravnog položaja.
* [[10. 9.]] - Južnoamerička trka drednotima: u Engleskoj porinut brazilski bojni brod ''Minas Geraes''.
* septembar? - Treća jugoslavenska umjetnička izložba saveza "Lade" u Zagrebu<ref>[http://dizbi.hazu.hr/object/1641 Treća jugoslavenska umjetnička izložba saveza "Lade" Zagreb 1908]. dizbi.hazu.hr</ref>.
* [[16. 9.]] - Sastanak [[Alois Aehrenthal|Aehrenthal]] - [[Aleksandar Izvoljski|Izvoljski]] u [[Buchlov|Buchlau]] - Izvoljski pristanje na aneksiju BiH ako Austrougarska podrži ruski zahtjev za slobodan prolaz flote kroz Moreuze.
* 16. 9. - Vlasnik [[Buick]]a [[William C. Durant]] osnovao u [[Flint, Michigan]] korporaciju [[General Motors]], kao holding kompaniju. Kasnije ove godine GM preuzima [[Oldsmobile]].
* [[17. 9.]] - Poručnik Thomas Selfridge je prva osoba koja je poginula u avionskoj nesreći, pilot [[Orville Wright]] je teško povređen.
* [[21. 9.]] - Matematičar [[Hermann Minkowski]] drži u Kelnu predavanje o [[Prostor-vreme|prostoru i vremenu]].
* [[22. 9.]] (9. 9. po j.k.) - Izabran [[patrijarh srpski Lukijan]] Bogdanović, ranije budimski episkop (vl. do [[1913]]); prethodno biran vršački vladika [[Gavrilo Zmejanović]] ali mađarska vlada ga nije prihvatila.
* [[23. 9.]] - Bugarski knez Ferdinand u poseti Pešti i ministru Erentalu - on zna za aneksiju BiH, u isto vreme će objaviti nezavisnost Bugarske<ref name="CorovicISSPolet"></ref>.
Linija 131 ⟶ 133:
* [[5. 11.]] - [[Stranka prava]] osnovala [[Hrvatska narodna legija|Hrvatsku narodnu legiju]].
* [[7. 11.]] - [[Butch Cassidy]] i [[Sundance Kid]] navodno ubijeni u Boliviji.
* [[15. 11.]] - {{flagicon|Congo|1908}} Belgijski kralj [[Leopold II (Belgija)|Leopold II]] se odriče lične kontrole nad [[Slobodna Država Kongo|S. D. Kongo]] u korist belgijske države, nakon izloženih velikih zloupotreba - [[Belgijski Kongo]] traje do [[1960]].
* 15. 11. - Umire Udova carica [[Cixi]], samo dan nakon što je od otrova umro pritvoreni car [[Guangxu]].
* 15. 11. - Nakon [[Max Wladimir von Beck|von Becka]] novi ministar-predsednik [[Cislajtanija|Cislajtanije]] je [[Richard von Bienerth-Schmerling]] (do [[1911]]).
Linija 155 ⟶ 157:
* [[Hans Geiger]] i [[Ernest Rutherford]] razvili prvi rudimentarni [[Gajgerov brojač]].
* U Njujorku završena [[Singer Building]] od 187m i 47 spratova, najviša zgrada na svetu do sledeće godine.
* Na francuskom lokalitetu [[Le Moustier]] pronađena lobanja neandertalca (→ [[Musterijen]]ska kultura).
* [[Charles Hazelius Sternberg]] i sinovi pronašli [[Trahodonska mumija|Trahodonsku mumiju]], fosil dinosaura sa očuvanim otiskom kože.
* [[Lee de Forest]] vrši radio emisije sa Ajfelove kule u Parizu.
== Rođenja ==
| |||