1972 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. iz fr Wiki Proche Orient |
→Događaji: dop. iz fr Wiki Europe |
||
Red 25:
* [[19. 1.]] - Na [[Tihi ocean|Tihom oceanu]] proglašena [[Libertarijanizam|libertarijanska]] [[Republika Minerva]] ([[Tonga]] prisvaja područje u junu i zauzima ga).
* [[20. 1.]] - Zasedanje CK SKH, promene kadrova - [[Jakov Blažević]] napušta savezno partijsko predseništvo, u hrvatski CK dolaze, između ostalih, [[Stipe Šuvar]] i [[Ivica Račan]]<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/80-1-184.shtml Personnel Changes: In Croatian Party, Yugoslav Party Presidium, And State Presidency], S.Stanković, OSA-RFE</ref>.
* 20. 1. - Broj nezaposlenih u [[UK]] prevazišao 1.000.000, prvi put od Drugog svetskog rata - konzervativni premijer [[Edward Heath]] će napraviti zaokret prema intervencionizmu.
* [[21. 1.]] - U [[New York]]u održana prva konvencija fanova kultne serije ''[[Star Trek]]''.
* [[22. 1.]] - Potpisan ugovor o prvom proširenju [[Evropska zajednica|Evropske zajednice]]: Velika Britanija, Irska, Danska i Norveška (u poslednjoj referendumom odbačeno pristupanje).
Red 73:
* 25. 3. - Neuspešni levičarski vojni udar u [[Salvador]]u u korist [[José Napoleón Duarte]]a, kome su prošlog meseca izgleda ukradeni predsednički izbori u korist [[Arturo Armando Molina|A. A. Moline]].
* [[26. 3.]] - Program vakcinacije protiv boginja u Beogradu i drugim gradovima, sutradan otkazani svi sportski događaji u SFRJ, naređeno da se sportisti vakcinišu. Jedan slučaj je zabeležen i u Zapadnoj Nemačkoj, uzbuna je i na graničnim prelazima u SAD<ref>[http://www.nytimes.com/1972/04/02/archives/a-new-threat-from-a-dread-disease-smallpox.html A New Threat From a Dread Disease; Smallpox:]. nytimes.com APRIL 2, 1972</ref>.
* [[
* [[30. 3.]] - [[22. 10.]] - [[Vijetnamski rat]]: severnovijetnamske snage izvode "[[Uskršnja ofanziva|Uskršnju ofanzivu]]" (ili Nguyen Hue ofanziva).
* [[mart]] - [[maj]] - [[Epidemija velikih boginja u Jugoslaviji 1972.|Epidemija velikih boginja]] od Kosova do Beograda - zaraženo 175, umrlo 35 ljudi.
Red 80:
* [[9. 4.]] - U Bagdadu potpisan ugovor o saradnji i prijateljstvu [[Irak]]a i [[SSSR]] - Irak ipak ostaje pri nesvrstanoj politici.
* [[10. 4.]] - Otvorena za potpisivanje [[Konvencija o biološkom oružju]].
* 10. 4. - Zemljotres u iranskoj provinciji [[Fars]],
* 10. 4. - [[44. dodjela Oscara]], najbolji film je "[[The French Connection (film)|Francuska veza]]", ukupno pet nagrada od osam nominacija.
* 10. 4. - [[Evropska monetarna zmija]]: Bazelski sporazum predviđa intervencioni mehanizam centralnih banaka za ograničenje fluktuacija kursa na 2,25%
* [[12. 4.]] - Brazilska vojska započinje Operaciju Papagaj, prvu od tri protiv maoističke [[Aragvajska gerila|Aragvajske gerile]], uništene 1974.
* [[16. 4.]] - Lansiran [[Apollo 16]], peta misija na Mesecu.
* [[27. 4.]] - Glasanje o poverenju zapadnonemačkoj vladi [[Willy Brandt|Willyja Brandta]] povodom njegove [[Ostpolitik]]e: lideru CDU/CSU [[Rainer Barzel|Raineru Barzelu]] nedostajala dva glasa da postane novi kancelar.
*
* 27. 4. - Disident [[Mihajlo Mihajlov]] kaže da ga je vojvođanski sud osudio na 30 dana zatvora zbog članka i pisma u New York Timesu 1970-71.
Linija 181 ⟶ 183:
* [[1. 9.]] - [[Bobby Fischer]] pobedio [[Boris Spaski|Borisa Spaskog]] i postao prvi Amerikanac svetski šahovski šampion.
* 1. 9. - Počeo drugi "[[bakalarski rat]]" između V. Britanije i [[Island]]a.
[[Datoteka:Gedenken an die Opfer des Attentats von 1972 im Olympiapark München.jpg|250px|mini|Spomenik žrtvama [[Minhenski masakr|Minhenskog masakra]]]]
* [[5. 9.|5]] - [[6. 9.]] - [[Minhenski masakr]]: upad [[Palestina|palestinskih]] terorista iz organizacije [[Crni rujan]] u olimpijsko selo i talačka kriza - ubijeno 11 izraelskih atleta, petorica gerilaca i jedan policajac.
* [[10. 9.]] - Tito otkrio spomenik [[Bitka na Kozari|bitke na Kozari]] povodom 30. godišnjice; Veliki narodni zbor Krajine i Potkozarja u Prijedoru.
Linija 212 ⟶ 215:
* [[11. 10.]] - Gen. [[Gabriel Ramanantsoa]] i formalno postaje predsednik [[Madagaskar]]a, nakon što je ustavni referendum potvrdio pad preds. Tsiranane (do 1975).
* 11. 10. - Po novom ustavu [[Panama|Paname]], [[Omar Torrijos]] uzima diktatorska ovlašćenja na šest godina, kao ''Líder Máximo'' Panamske revolucije.
* [[12. 10.]] - Ubistvo studenta od strane tajne službe PIDE izaziva nemire među portugalskim studentima.
* 12/[[13. 10.]] - Antiratni i rasni neredi na američkom nosaču aviona ''[[USS Kitty Hawk (CV-63)|USS Kitty Hawk]]''.
* [[13. 10.]] - [[Let 571 Fuerza Aérea Uruguaya]]: preživeli moraju provesti više od dva meseca na snežnim Andima, moraju pribeći kanibalizmu da bi preživeli.
Linija 238 ⟶ 242:
* [[7. 11.]] - Ubedljiva pobeda [[Ričard Nikson|Ričarda Niksona]] na predsedničkim izborima - 41,2 prema 29,2 miliona glasova, [[George McGovern]] pobedio samo u Masačusetsu i Vašingtonu DC.
* {{circa}} 15. 11. - Skupština SR Srbije zabranila prodaju vila, radnji i placeva do sledećeg marta - zbog glasina o konfiskaciji i povećanom porezu, skočila je njihova prodaja i prenošenje na rođake<ref>[http://www.nytimes.com/1972/11/19/archives/belgrade-shuns-new-stalinism-party-aide-says-this-is-goal-of.html BELGRADE SHUNS NEW ‘STALINISM’ Party Aide Says This Is Coal of Tighter Discipline]. nytimes.com NOV. 19, 1972</ref>, takođe i anonimna pisma<ref>[http://www.nytimes.com/1972/11/18/archives/yugoslavias-welltodo-are-targets-of-informers.html Yugoslavia's Well‐to‐Do Are Targets of Informers]. nytimes.com NOV. 18, 1972</ref>.
* [[19. 11.]] - Prvi vanredni savezni izbori u Zapadnoj Nemačkoj, koji se smatraju referendumom o [[Willy Brandt|Brandtovoj]] politici prema Istoku: SPD 242 mandata (+5, prvi put najveća stranka od 1930), CDU/CSU 234 (-16), FDP, koalicioni partner SPD 42 (+11).
* [[22. 11.]] - Osnovana Banka Centralnoafričkih država (→ [[centralnoafrički CFA franak]], [[Ekonomska zajednica centralnoafričkih država]])
* [[24. 11.]] - Dr prof. [[Marko Veselica]] osuđen u Zagrebu na sedam godina zatvora za kontrarevolucinarne aktivnosti, takođe i Joze Ivičević-Bakulić (4 godine) i Zvonimir Komarica (2).
Linija 253 ⟶ 258:
* [[7. 12.]] - Lansiran [[Apollo 17]], poslednja misija sa posadom na Mesec.
* [[8. 12.]] - Završen [[Most iznad Male rijeke]] na budućoj pruzi Beograd-Bar<ref>[http://www.nytimes.com/1972/12/10/archives/yugoslav-bridge-completed.html Yugoslav Bridge Completed]. nytimes.com DEC. 10, 1972</ref>.
* [[15. 12.]] - [[Socijalistička Republika Rumunija|Rumunija]] je prva
* [[16. 12.]] - Prekinuti mirovni pregovori između Severnog Vijetnama i SAD.
* [[18.12.|18]] - [[29. 12.]] - [[Operacija Linebacker II]], nazvana i "Božićno bombardovanje" Severnog [[Vijetnam]]a, najjači udari USAF od Drugog svetskog rata.
Linija 259 ⟶ 264:
* decembar - Ostavke podneli [[Mirko Čanadanović]] (predsednik [[SK Vojvodine]]) i Miloš Radojčin (sekretar SKV).
* [[19. 12.]] - Austrijski kancelar [[Bruno Kreisky]] optužio Jugoslaviju za zveckanje oružjem nakon što je govor sekretara za odbranu Ljubičića shvaćen kao prikrivena pretnja.
* [[21. 12.]] -
* 21. 12. - Počinje druga faza [[Rodezijski građanski rat|Rodezijskog građanskog rata]] između bele vlade i crnih ustanika (do 1979).
* 21 - 23. 12. - Spaseno svih 16 preživelih iz urugvajskog aviona palog na Andima.
Linija 279 ⟶ 284:
* Jugoslaviju posetili [[Anwar Sadat]] (4 - 5. 2.), [[Jean-Bédel Bokassa]] (3 - 6. 5.), [[Haile Selasije]] (25 - 30. 6., proglašen je počasnim građaninom SFRJ), predsednik Indije [[V. V. Giri]] (5 - 9. 7.), [[Norodom Sihanouk]] (14 - 23. 7.), gen. sekr. UN [[Kurt Waldheim]] (1. 9.), predsednik Austrije [[Franz Jonas]] (13. 9.), holandska kraljica [[Juliana (Holandija)|Julijana]] i princ Bernard (20 - 23. 9.), kraljica [[Elizabeta II]] i princ Filip (17 - 21. 10.).
* [[Huang Ho]] presušio prvi put u istoriji, usled pojačanog navodnjavanja njiva.
* Završen [[Transamerica Pyramid]], najviši neboder u San Franciscu.
* Objavljena knjiga ''Learning from Las Vegas'' trojice autora, veliki uticaj na [[Postmoderna arhitektura|postmodernu u arhitekturi]].
== 1972. u temama ==
| |||