1972 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. iz fr Wiki Amerique |
→Događaji: dop. iz fr Wiki Asie |
||
Red 34:
* [[28. 1.]] - Prvi jugoslovenski ambasador u [[Severna Koreja|Severnoj Koreji]], [[Bogdan Oreščanin]], predao akreditive.
* [[30. 1.]] - [[Krvava nedelja (1972)|Krvava nedelja]]: britanski vojnici ubili 13 demonstranata u [[Londonderi]]ju.
* [[31. 1.]] - Umro [[nepal]]ski kralj [[Mahendra]], nasleđuje ga sin [[Birendra]] (do 2001).
=== Februar/Veljača ===
[[Datoteka:Nixon shakes hands with Chou En-lai.jpg|mini|
* [[2. 2.]] - [[UK|Britanska]] [[ambasada]] u [[Dublin]]u uništena je u prosvjedima nakon [[Krvava nedjelja (1972)|Bloody Sunday]].
* [[3.2.|3]] - [[13. 2.]] - [[Zimska Olimpijada 1972|Zimske olimpijske igre]] u japanskom [[Saporo]]u.
Red 63:
* [[16. 3.]] - Srušena prva zgrada blokovskog kompleksa [[Pruitt–Igoe]] u [[Saint Louis (Missouri)|Saint Louisu, Missouri]], koji je postao simbol neuspešnog planiranja grada.
* [[19. 3.]] - [[JAT]]-ov avion iznajmljen [[EgyptAir]]-u udario u brdo kod [[Aden]]a u [[Jemen]]u, poginulo svih 22 u avionu.
* 19. 3. - Indija i novoosnovani [[Bangladeš]] zaključili Ugovor o prijateljstvu, saradnji i miru - ali odnosi se hlade nakon [[Sheikh Mujibur Rahman|Mujiburovog]] ubistva 1975.
* [[22. 3.]] - Nakon što je izglasan i u Senatu SAD, [[Amandman o jednakim pravima]] žena (''Equal Rights Amendment'' - ERA), predat državama na ratifikaciju - do isteka roka 1982. ratifikovalo 35 država od potrebnih 38. Uspešnu kampanju protiv amandmana je povela [[Phyllis Schlafly]].
* [[23. 3.]] - Valjaonica bakra Sevojno ušla u džoint venčr sa američkom firmom Bieler National Industries.
Linija 84 ⟶ 85:
=== Maj/Svibanj ===
* [[1. 5.]] - [[Vijetnamski rat]]: okončana Prva bitka za Quảng Trị - Severnovijetnamci zauzimaju tu provinciju, ali gube je u septembru.
* [[7. 5.]] - Izbori u [[Italija|Italiji]] - demohrišćani 38,7% glasova, komunisti 27,1% (slično kao i na prošlim).
* [[8. 5.]] - 28. sednica CK [[SK Hrvatske]] - iz članstva SK isključeni [[Savka Dabčević-Kučar]], [[Miko Tripalo]], [[Pero Pirker]] i [[Marko Koprtla]].
* [[9. 5.]] - Operacija Pocket Money: Amerikanci izručili mine u glavnu severnovijetnamsku luku [[Haiphong]] (postale aktivne pet dana kasnije); Nixon se istovremeno obraća naciji. Takođe i operacija Custom Tailor,
* [[9. 5.]] - [[23. 10.]] -
* [[15. 5.]] - Guverner [[Alabama|Alabame]] i kandidat na demokratskim predizborima [[George Wallace]] upucan na mitingu, ostaje paralizovan.
* 15. 5. - [[Okinawa (prefektura)|Okinawa]] vraćena [[Japan]]u nakon 27 godina američke okupacije.
Linija 95 ⟶ 97:
* [[18. 5.]] - ''Rotaka'': Suočen s neredima, nakon jednogodišnje niza protesta, predsednik [[Madagaskar]]a [[Philibert Tsiranana]] predaje ovlašćenja komandantu vojske a titula mu ostaje do oktobra.
* [[19. 5.]] - Eksplodirale tri od šest bombi u zgradi izdavačke firme [[Axel Springer AG]] - 17 povređenih, odgovornost preuzima [[Frakcija Crvene Armije]].
* [[22. 5.]] - {{flagicon|Sri Lanka}} Donošenjem novog ustava, Dominion [[Cejlon]] postaje Republika [[Sri Lanka]].
* [[22. 5.|22]] - [[30. 5.]] - [[Moskovski samit (1972)|Moskovski samit]]: Brežnjev i Nikson potpisali ugovore [[SALT I]] (o ograničenju strateškog oružja) i [[ABMT]] (o antibalističkim raketama); ovo je bila prva poseta nekog američkog predsednika Moskvi (→ [[Detant]]).
* [[24. 5.]] - Predsedniku Titu uručen [[Orden narodnog heroja]] i Povelja naroda i narodnosti Jugoslavije povodom 80. rođendana; 30. maja je promivisan za počasnog doktora nauka na Beogradskom univerzitetu.
Linija 119 ⟶ 121:
* 17. 6. - U Zagrebu otvoren [[Dom sportova]].
* [[18. 6.]] - U Belgiji okončan završni turnir [[UEFA Euro 1972]] - Zapadna Nemačka - SSSR 3:0.
* 18. 6. - Proglašen kraj Bitke kod An Lộca: Južnovijetnamci i Amerikanci zaustavili komunističku ofanzivu i potencijalni prodor do Sajgona.
* [[19.6.|19]] - [[23. 6.]] - [[Tito]] u poseti [[Poljska|Poljskoj]]<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/44-1-90.shtml On the Eve Of Tito's Visit to Warsaw], S.Stanković, OSA-RFE</ref>.
* 19 - 25. 6. - U Zagrebu se održava 9. međunarodni festival animiranog filma - prvi [[Animafest]].
Linija 129 ⟶ 132:
=== Jul/Juli/Srpanj ===
* [[2. 7.]] - Nakon [[Treći indijsko-pakistanski rat|prošlogodišnjeg sukoba]], [[Indija]] i [[Pakistan]] potpisuju [[Sporazum iz Simle]], kojim obećavaju da će nesporazume rešavati mirno. Pakistan je ove godine započeo [[Pakistanski nuklearni program|nuklearni program]]
* [[3. 7.]] - Na pruzi Beograd - Bar, predata u saobraćaj deonica [[Valjevo]] - [[Užice]] (cela pruga [[1976]]).
* [[8. 7.]] - SAD prodaju žita SSSR-u u vrednosti 750 miliona dolara.
Linija 141 ⟶ 144:
* [[18. 7.]] - [[Anwar Sadat]] proterao 20.000 sovjetskih savetnika iz Egipta - moglo se raditi o varci<ref>[http://russiapedia.rt.com/on-this-day/july-18/ July, 18 in history]. russiapedia.rt.com</ref>, u svakom slučaju sledećeg oktobra Egipat i SSSR su sklopili ugovor o naoružanju<ref name="Safran1988">{{cite book|author=Nadav Safran|title=Saudi Arabia: The Ceaseless Quest for Security|url=http://books.google.com/books?id=zSkIi_1T1FsC&pg=PA154|date=1 January 1988|publisher=Cornell University Press|isbn=0-8014-9484-2|pages=154–}}</ref>. U SFRJ se pitaju hoće li Sovjetima postati zanimljivija jadranska obala (NYT 13.8.).
* [[21. 7.]] - "Krvavi petak" u [[Belfast]]u - Privremena [[IRA]] detonirala 22 bombe, poginulo devet osoba.
* [[24. 7.]] - [[Jigme Singye Wangchuck]] je novi kralj [[Butan]]a (do abdikacije 2006).
* [[26. 7.]] - [[2. 8.]] - 19. [[Filmski festival u Puli]], [[Velika zlatna arena za najbolji film|Velika zlatna arena]] za film "[[Maestro i Margarita (film)|Maestro i Margarita]]"<ref>[http://arhiv.pulafilmfestival.hr/19-pulski-filmski-festival/index.html 19. Pulski filmski festival]. arhiv.pulafilmfestival.hr</ref>.
* [[28. 7.]] - Jugoslavenska vojska i snage sigurnosti likvidiraju posljednjeg pripadnika Bugojanske grupe.
Linija 184 ⟶ 188:
* [[21. 9.]] - Predsednik [[Ferdinand Marcos]] zaveo ratno stanje na [[Filipini]]ma (traje do 1981).
* 21. 9. - Džepni kalkulator TI-2500 Datamath ulazi u prodaju.
* [[23. 9.]] - [[Filipini|Filipinski]] predsednik [[Ferdinand Marcos]] uveo vanredno stanje usled aktivnosti komunističkih pobunjenika (do 1981), sprovodi reforme Novog društva uz pomoć represije opozicije i stanovništva.
* [[25. 9.]] - [[Norveška]] na referendumu odbila ulazak u [[Evropska zajednica|Evropsku zajednicu]].
* [[29. 9.]] - Japan uspostavio diplomatske odnose sa [[NR Kina|NR Kinom]], nakon što ih je prekinuo sa Republikom Kinom (Tajvanom).
Linija 209 ⟶ 214:
* [[17. 10.]] - Štampa objavljuje Titove optužbe rukovodstva SK Srbije za "liberalizam" i otpor jakoj, disciplinovanoj partiji<ref>[http://www.nytimes.com/1972/10/29/archives/tito-comes-to-the-aid-of-the-party-yugoslavia.html Tito Comes To the Aid of The Party; Yugoslavia]. nytimes.com </ref>.
* 17. 10. - Kraljica [[Elizabeta II]] stigla u posetu Jugoslaviji, njena prva poseta nekoj istočnoevropskoj zemlji.
* 17. 10. - [[Južna Koreja|Južnokorejski]] predsednik [[Park Chung-hee]] raspušta skupštinu i sledećeg meseca donosi novi ustav koji mu daje diktatorska ovlašćenja.
* [[18. 10.]] - U medijima objavljeno "Pismo" Tita i SKJ - poziv na borbeniju partiju, "demokratski centralizam" i veći nadzor SKJ nad društvom.
* 18. 10. - Američki rvač Richard Sanders poginuo blizu Skoplja na proputovanju prema Grčkoj.
| |||