1972 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. iz NYT |
|||
Red 55:
* [[15. 3.]] - Premijera filma ''[[The Godfather (film)|The Godfather]]'' u New York City-ju.
* 15. 3. - Na beogradskom institutu "Torlak" potvrđena pojava velikih [[Boginje|boginja]] (u Beogradu prisutne od 9. 3.).
* 15. 3. - Dogovoreno prikazivanje "[[Ulica Sezam|Ulice Sezam]]" u Jugoslaviji i Poljskoj. (NYT)
* [[16. 3.]] - Srušena prva zgrada blokovskog kompleksa [[Pruitt–Igoe]] u [[Saint Louis (Missouri)|Saint Louisu, Missouri]], koji je postao simbol neuspešnog planiranja grada.
* [[19. 3.]] - [[JAT]]-ov avion iznajmljen [[EgyptAir]]-u udario u brdo kod [[Aden]]a u [[Jemen]]u, poginulo svih 22 u avionu.
* [[22. 3.]] - Nakon što je izglasan i u Senatu SAD, [[Amandman o jednakim pravima]] žena (''Equal Rights Amendment'' - ERA), predat državama na ratifikaciju - do isteka roka 1982. ratifikovalo 35 država od potrebnih 38. Uspešnu kampanju protiv amandmana je povela [[Phyllis Schlafly]].
* [[23. 3.]] - Valjaonica bakra Sevojno ušla u džoint venčr sa američkom firmom Bieler National Industries.
* 23. 3. - Dve beogradske bolnice u karantinu, naređena vakcinacija.
* [[25. 3.]] - [[Eurosong 1972|Pesma Evrovizije]]: prva [[Vicky Leandros]] (Après toi), [[Tereza Kesovija]] 9.
* [[26. 3.]] - Program vakcinacije protiv boginja u Beogradu i drugim gradovima, sutradan otkazani svi sportski događaji u SFRJ, naređeno da se sportisti vakcinišu.
Linija 98 ⟶ 100:
* [[2.6.|2]]. i [[15. 6.]] - U Zapadnoj Nemačkoj uhapšeni [[Andreas Baader]], [[Ulrike Meinhof]] i još neki članovi Crvene armije.
* [[4. 6.]] - Vjesnik izabrao dnevnik [[Karlo Štajner|Karla Štajnera]] "Sedam hiljada dana u Sibiru" za knjigu godine<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/80-2-136.shtml Anti-Stalinist Work Chosen Book of the Year in Yugoslavia], S.Stanković, OSA-RFE</ref>
* [[5.6.|5]] - [[10. 6.]] - Titova poseta SSSR-u<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/67-4-47.shtml Tito's Visit to Moscow; how Sincere is Friendship?], S.Stanković, OSA-RFE</ref>, prva od 1968, odlikovan je [[Orden Lenjina|Ordenom Lenjina]].
* [[5. 6.]] - U [[Stokholm]]u prva konferencija [[UN]] posvećena okolišu. Na predlog jugoslovenske delegacije, 5. jun proglašen Svetskim danom čovekove okoline (Tanjug).
* jun - U SFRJ raste zabrinutost zbog narkomanije: u Beogradu umrla devojka, deo grupe koja je provaljivala u apoteku - treća smrt od posledica droge za dve godine<ref>[http://www.nytimes.com/1972/07/25/archives/a-rise-in-drug-use-alarms-yugoslavs.html A RISE IN DRUG USE ALARMS YUGOSLAVS]. nytimes.com JULY 25, 1972</ref>.
Linija 123 ⟶ 125:
* jul - Profesor [[Mihailo Đurić]] osuđen na dve godine zatvora zbog protivljenja amandmanima na ustav. Zbog kritike njegove osude biće zabranjivani brojevi [[Praxis (časopis)|Praxisa]] i časopisa Srpskog filozofskog društva (u septembru).
* jul - Strah od umornih Turaka na putevima, naročito između Beograda i bugarske granice, planira se gradnja dva motela za turske vozače - zemlja je već na vrhu evropske stope udesa<ref>[http://www.nytimes.com/1972/07/24/archives/an-increasingly-motorized-yugoslavia-has-new-headache-wild-turkish.html An Increasingly Motorized Yugoslavia Has New Headache: Wild Turkish Drivers Dashing Home]. nytimes.com JULY 24, 1972</ref>.
* [[18. 7.]] - [[Anwar Sadat]] proterao 20.000 sovjetskih savetnika iz Egipta - moglo se raditi o varci<ref>[http://russiapedia.rt.com/on-this-day/july-18/ July, 18 in history]. russiapedia.rt.com</ref>, u svakom slučaju sledećeg oktobra Egipat i SSSR su sklopili ugovor o naoružanju<ref name="Safran1988">{{cite book|author=Nadav Safran|title=Saudi Arabia: The Ceaseless Quest for Security|url=http://books.google.com/books?id=zSkIi_1T1FsC&pg=PA154|date=1 January 1988|publisher=Cornell University Press|isbn=0-8014-9484-2|pages=154–}}</ref>. U SFRJ se pitaju hoće li Sovjetima postati zanimljivija jadranska obala (NYT 13.8.).
* [[21. 7.]] - "Krvavi petak" u [[Belfast]]u - Privremena [[IRA]] detonirala 22 bombe, poginulo devet osoba.
* [[26. 7.]] - [[2. 8.]] - 19. [[Filmski festival u Puli]], [[Velika zlatna arena za najbolji film|Velika zlatna arena]] za film "[[Maestro i Margarita (film)|Maestro i Margarita]]"<ref>[http://arhiv.pulafilmfestival.hr/19-pulski-filmski-festival/index.html 19. Pulski filmski festival]. arhiv.pulafilmfestival.hr</ref>.
* [[28. 7.]] - Jugoslavenska vojska i snage sigurnosti likvidiraju posljednjeg pripadnika Bugojanske grupe.
* [[29. 7.]] - Četiri planinara poginula od groma na Triglavu.
* [[31. 7.]] - Severna Irska: britanska armija rano izjutra ulazi u "zabranjena područja" a nešto kasnije eksplodiraju tri auto-bombe u Claudy-ju, sa devet poginulih (kasnije se saznalo da je lokalni katolički sveštenik radio za IRA-u).
Linija 139 ⟶ 142:
* 4. 8. - Meteor (''Earth-grazing fireball'') preleteo 57 kilometara iznad Severne Amerike.
* [[13. 8.]] - Predsednik SIV Džemal Bijedić optužuje Australiju i Austriju da tolerišu obuku hrvatskih emigranata za terorizam i sabotažu.
* 13. 8. - JAT-ov avion za Rijeku probio ogradu aerodroma Kennedy nakon što je pilot obustavio poletanje.
* avgust - Prva [[igraća konzola]] ulazi u prodaju u Severnoj Americi - [[Magnavox Odyssey]].
* kolovoz? - XIII. svjetski kongres naturista u [[Vrsar]]u.
Linija 191 ⟶ 195:
* [[25. 10.]] - Objavljeno da su visoki funkcioneri CK [[Savez komunista Srbije|SK Srbije]] podneli ostavke (21. 10.): [[Marko Nikezić]] (predsednik) i [[Latinka Perović]] (sekretar), kao i Bora Pavlović (sekretar GK SK Beograda). U toku je čistka "liberala" u Srbiji<ref>[http://www.novosti.rs/dodatni_sadrzaj/clanci.119.html:363217-Velika-cistka-kadrova Velika čistka kadrova]. novosti.rs 23. januar 2012</ref> ali i drugim republikama. Novi šef srpske partije je profesor ekonomike [[Tihomir Vlaškalić]] (do 1982), sekretar metalski radnik Nikola Petronić.
* [[26. 10.]] - Državni sekretar SAD Kissinger sugeriše u vezi Vijetnamskog rata da je "mir nadohvat ruke".
* [[29. 10.]] - Lufthansa Flight 615: Palestinci oteli avion kako bi oslobodili trojicu učesnika Minhenskog masakra - nemačke vlasti su ih predale u Zagrebu, odakle je avion odleteo u Libiju, gde su i taoci oslobođeni.
* [[31. 10.]] - Beogradski Filozofski fakultet odbio smeniti osmoro profesora<ref>[http://www.nytimes.com/1972/12/18/archives/repression-in-yugoslav-universities.html Repression in Yugoslav Universities]. nytimes.com DEC. 18, 1972</ref> praksisovaca.
Linija 222 ⟶ 227:
* [[23. 12.]] - Razoran zemljotres pogodio [[Managva|Managvu]], glavni grad [[Nikaragva|Nikaragve]] - 5.000 mrtvih.
* [[24. 12.]] - [[švedska|Švedski]] premijer [[Olof Palme]] uporedio "božićno bombardovanje" sa nacističkim zločinima - SAD prekidaju diplomatske odnose (bombardovanje izaziva dosta kritika i u SAD).
* [[27. 12.]] - Demonstracije ispred američkog konzulata u Zagrebu zbog bombardiranja Vijetnama. (NYT)
* [[28. 12.]] - Ekonomske mere štednje u SFRJ: smanjenje plata u zaduženim fabrikama ili zamrzavanje u neproduktivnim sektorima; ograničenje kredita na najviše trećinu prihoda, otplata najduže 30 meseci za automobile (kreditna kupovina kola, televizora i druge robe je doprinela inflacionom pritisku)<ref name="NYTEconCurbs"></ref>.
* [[29. 12.]] - Puštene u promet prve prave auto-ceste u Jugoslaviji, Zagreb-Karlovac i Vrhnika-Postojna.
| |||