1972 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 33:
* [[30. 1.]] - [[Krvava nedelja (1972)|Krvava nedelja]]: britanski vojnici ubili 13 demonstranata u [[Londonderi]]ju.
* [[31. 1.]] - Umro [[nepal]]ski kralj [[Mahendra]], nasleđuje ga sin [[Birendra]].
* januar - Druga konferencija SKJ - osuda "kapital-odnosa", za prenos društvenih sredstava na organizacije udruženog rada (SKJ usvaja "akcioni program" protiv nacionalizma i "tehnokratizma" tj. liberalizma). Izabran novi Izvršni biro, manji i s mlađim članovima, iz svih republika i pokrajina, sa zaduženjima po oblastima: [[Kiro Gligorov]], [[Jure Bilić]], [[Krsta Avramović]], [[Stane Dolanc]], [[Budislav Šoškić]], [[Todor Kurtović]], [[Stevan Doronjski]], [[Fadilj Hodža]]<ref>[http://www.nytimes.com/1972/01/30/archives/party-tightening-ordered-by-tito-better-administration-is-aim-of.html PARTY TIGHTENING ORDERED BY TITO]. nytimes.com JAN. 30, 1972</ref>.
=== Februar/Veljača ===
Red 155:
* [[25. 9.]] - [[Norveška]] na referendumu odbila ulazak u [[Evropska zajednica|Evropsku zajednicu]].
* [[29. 9.]] - Japan uspostavio diplomatske odnose sa [[NR Kina|NR Kinom]], nakon što ih je prekinuo sa Republikom Kinom (Tajvanom).
* septembar-oktobar - Napadi na dvojezične slovensko-njemačke table u austrijskoj Koruškoj (→ [[:sl:Napad na krajevne table|sl]]).
=== Oktobar/Listopad ===
Red 164:
* [[8. 10.]] - [[Henry Kissinger]] i [[Le Duc Tho]] se sastali u Parizu, pregovaraju o okončanju [[vijetnamski rat|Vijetnamskog rata]].
{{Dvostruka slika|right|Marko Nikezic.jpg|100|Latinka Perović.jpg|100|[[Marko Nikezić]]|[[Latinka Perović]]}}
* 8. 10. - [[Tito]]v intervju u "[[Vjesnik (novine)|Vjesniku]]": "nama treba avangardna partija", "mi moramo očistiti našu partiju" od karijerista, "sa demokratijom smo išli u preveliku širinu", "Nikakav liberalizam i nikakva bolećivost tu nemaju mjesta" - "moramo biti nemilosrdni" u borbi za interese radničke klase. Partija mora biti kohezivna sila u svakoj republici, "rado bih se odmorio, ali... moram raditi" kako bi konsolidovao zemlju<ref>[http://www.nytimes.com/1972/10/14/archives/tito-at-80-tries-to-rebuild-party-ousters-in-the-6-yugoslav.html TITO, AT 80, TRIES TO REBUILD PARTY]. nytimes.com OCT. 14, 1972</ref>.
* [[10. 10.]] - Titov razgovor sa društveno-političkim aktivom SR Srbije.
* 10. 10. - U ponoć počeo štrajk kamiondžija u [[Čile]]u, zatim im se pridružuju i neke druge profesije i studenti<ref name="Haslam2005">{{cite book|author=Jonathan Haslam|title=The Nixon Administration and the Death of Allende's Chile: A Case of Assisted Suicide|url=http://books.google.com/books?id=cBcDJ34AJGMC&pg=PA143|year=2005|publisher=Verso|isbn=978-1-84467-030-7|pages=143–}}</ref>.
Red 191:
=== Decembar/Prosinac ===
[[Datoteka:The Earth seen from Apollo 17.jpg|thumb|200px|"Plavi kliker", 7. dec/pros. 1972.]]
* [[2. 12.]] - [[Gough Whitlam]] postaje prvi laburistički premijer Australije posle 23 godine - prva odluka mu je da povuče ljudstvo iz Vijetnama.
* [[6. 12.|6]] -[[8. 12.]] - Treća konferencija SKJ, tema je ideološko mobilizovanje omladine (NYT)
* [[7. 12.]] - Lansiran [[Apollo 17]], poslednja misija sa posadom na Mesec.
Red 199:
* decembar - Čileanski predsednik Allende u poseti Moskvi, ne dobija očekivanu pomoć.
* decembar - Ostavke podneli [[Mirko Čanadanović]] (predsednik [[SK Vojvodine]]) i Miloš Radojčin (sekretar SKV).
* [[19. 12.]] - Austrijski kancelar [[Bruno Kreisky]] optužio Jugoslaviju za zveckanje oružjem nakon što je govor sekretara za odbranu Ljubičića shvaćen kao prikrivena pretnja.
* [[21. 12.]] - Dve Njemačke, [[Demokratska Republika Njemačka|Demokratska]] i [[Zapadna Njemačka|Savezna]] Republika, odlučile uspostaviti diplomatske odnose.
* [[23. 12.]] - Razoran zemljotres pogodio [[Managva|Managvu]], glavni grad [[Nikaragva|Nikaragve]] - 5.000 mrtvih.
Linija 212 ⟶ 213:
** Polovina domaćinstava ima frižider, četvrtina veš-mašinu (u poređenju sa 1% pre 15 godina); mali automobil košta dvogodišnju platu, više od 1,5-mesečne, muško odelo dvonedeljnu<ref>[http://www.nytimes.com/1972/08/16/archives/diners-club-or-just-dinars-yugoslav-consumer-is-king.html Diners' Club or Just Dinars, Yugoslav Consumer Is King]. nytimes.com AUG. 16, 1972</ref>.
* [[Branko Ćopić]] dobio "[[Njegoševa nagrada|Njegoševu nagradu]]" za "Baštu sljezove boje".
* Oko 8.000 stanovnika Kosova je zatvoreno u svojim domovima iz straha od [[krvna osveta|krvne osvete]] (u 1969. bilo je 100 ubistava iz 147 pokušaja)<ref>[http://www.nytimes.com/1972/12/01/archives/blood-feuds-plague-a-yugoslav-province.html Blood Feuds Plague a Yugoslav Province]. nytimes.com DEC. 1, 1972</ref>.
* Jugoslaviju posetili [[Anwar Sadat]] (4 - 5. 2.), [[Jean-Bédel Bokassa]] (3 - 6. 5.), [[Haile Selasije]] (25 - 30. 6., proglašen je počasnim građaninom SFRJ), predsednik Indije [[V. V. Giri]] (5 - 9. 7.), [[Norodom Sihanouk]] (14 - 23. 7.), gen. sekr. UN [[Kurt Waldheim]] (1. 9.), predsednik Austrije [[Franz Jonas]] (13. 9.), holandska kraljica [[Juliana (Holandija)|Julijana]] i princ Bernard (20 - 23. 9.), kraljica [[Elizabeta II]] i princ Filip (17 - 21. 10.).
* [[Huang Ho]] presušio prvi put u istoriji, usled pojačanog navodnjavanja njiva.
| |||