1791 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
→Događaji: dop. iz en Wiki |
→Događaji: dop. iz de Wiki |
||
Red 8:
== Događaji ==
=== Januar/Siječanj – Mart/Ožujak ===
* [[1. 1.]] - [[Joseph Haydn]] stiže prvi put u Englesku.
* [[12. 1.]] - [[Habsburška monarhija|Austrijske]] trupe ulaze u [[Liège]], obaraju [[republika]]nski režim i na vlast vraćaju [[knez-biskup|kneza-biskupa]] čime je ugušena [[Lješka revolucija]].
* [[30. 1.]] - [[Honoré-Gabriel Riqueti de Mirabeau|De Mirabeau]] izabran za predsednika francuske Skupštine
* [[4. 2.]] - [[Francuska revolucija]]: deo sveštenstva položio zakletvu [[Građanski ustav sveštenstva|Građanskom ustavu]].
Linija 28 ⟶ 29:
=== April/Travanj – Jun/Lipanj ===
* [[1. 4.]] - [[George Vancouver]] krenuo na ekspediciju istraživanja severnih pacifičkih obala Severne Amerike (do 1795).
* [[2. 4.]] - Umro [[Honoré-Gabriel Riqueti de Mirabeau|Mirabeau]]; Skupština odlučuje dva dana kasnije da se u novoj crkvi sv. Ženevjeve, sada [[Panteon (Pariz)|Panteonu]], sahranjuje "pepeo velikih ljudi" - Mirabeau je prvi (ali uklonjen je 1794).
* [[3. 4.]] - [[Treći anglo-mysorski rat]] na jugu Indije: britansko-[[Marata Carstvo|maratske]] zauzele grad [[Kraljevina Mysore|mysorski]] grad [[Dharwad]] nakon 29 nedelja opsade.
* [[15. 4.]] - Postavljen prvi granični kamen originalnog [[Washington, D.C.|Distrikta Kolumbije]] gde će biti postavljen glavni grad SAD.
Linija 34 ⟶ 36:
* [[3. 5.]] - [[Sejm]] [[Rzeczpospolita|Poljsko-litvanske državne zajednice]] usvaja tzv. ''[[Ustav 3. maja 1791.]]'', prvi moderni [[ustav]] u [[Evropa|Evropi]] - traje samo 19 meseci, dogodine dolazi do [[Rusko-poljski rat (1792)|Rusko-poljskog rata]].
* [[26. 7.]] - Ustavotvorna skupština određuje da će [[Tiljerije]] i [[Luvr]] služiti kao kraljev stan i mesto okupljanja "spomenika nauke i umetnosti" (muzej Luvr otvoren 1793).
[[Datoteka:Prieur - Arrestation de Louis Capet (Detail).png|thumb|300px|[[Bjekstvo u Varennes]]]]
Linija 44 ⟶ 47:
=== Jul/Srpanj – Septembar/Rujan ===
* [[6. 7.]] - Padovski cirkular cara [[Leopold II, sveti rimski car|Leopolda II]] poziva krunisane glave Evrope da pomognu francuskom monarhu.
* [[11. 7.]] - [[Voltaire]] prenesen u pariski Panteon (najstariji "gost", s obzirom na Miraboovo uklanjanje), procesiji prisustvuje ogroman broj ljudi.
* [[14. 7.|14]] - [[17. 7.]] - Priestleyjevi neredi u [[Birmingham]]u, Engleska, protiv verskih Disidenata.
* [[16. 7.]] - Umereni [[jakobinci]] se izdvojili u ''[[Feuillants]]'' ili "Prijatelje Ustava" ([[Antoine Barnave|Barnave]], [[Adrien Duport|Duport]], [[Alexandre de Lameth|de Lameth]]).
* [[17. 7.]] - [[Masakr na Marsovom polju]] - Lafajetova Nacionalna garda ubila nekoliko desetina republikanskih demonstranata.
* [[4. 8.]] - [[Svištovski mir]] između [[Habzburško carstvo|Austrije]] i [[Otomansko carstvo|Otomanskog carstva]] - praktično potvrđen [[Beogradski mir]] iz [[1739]]. Predviđena amnestija za Srbijance i Crnogorce. Srbi koji su prešli u Austriju dobijaju njeno podanstvo. Okončan je poslednji [[Osmansko–habsburgški ratovi|Osmansko–habsburški rat]].
* [[6. 8.]] - U [[Berlin]]u
* [[14. 8.]] - Osnovana [[Karlovačka gimnazija]] ([[Sremski Karlovci]]), proradila [[1. 11.]] [[1792]].
* 14. 8. - Tajna [[vudu]] ceremonija u šumi [[Bois Caïman]] se smatra početkom [[Haićanska revolucija|Haićanske revolucije]].
Linija 71 ⟶ 75:
* [[28. 10.]] - [[Olympe de Gouges]] objavila Deklaraciju prava žene i građanke.
* [[4. 11.]] - [[Bitka na Wabashu]] ili St. Clairov poraz: američke trupe potučene od Indijanaca u današnjem Ohaju, kojima je to najveća pobeda ikad.
* [[9. 11.]] - Francuska Skupština naređuje povratak emigrantima pod pretnjom smrti ali kralj stavlja veto na odluku dva dana kasnije.
* [[18. 11.]] - [[Treći anglo-mysorski rat]] na jugu Indije, pomorska Bitka kod Tellicherryja: Britanci zaustavili francuski konvoj nakon čega je došlo do okršaja.
* [[23. 11.]] - Britanci otkrili otoke [[Snares]] južno od Novog Zelanda.
* [[25. 11.]] - U Francuskoj osnovan [[Komitet opšte bezbednosti]].
* [[29. 11.]] - [[Dekret protiv refraktornih sveštenika]] - preti im se gubitkom penzije i deportacijom, ali kralj stavlja veto.
Linija 78 ⟶ 84:
* [[3. 12.]] - Prekid diplomatskih odnosa Francuske i Austrije (sporan je položaj nemačkih vladara koji imaju feude na francuskoj teritoriji).
* [[4. 12.]] - U [[London]]u izašao prvi broj ''[[The Observer|Observera]]'', prvih nedjeljnih novina na svijetu.
* [[5. 12.]] - Umro je [[Wolfgang Amadeus Mozart]], nije dovršio "[[Rekvijem (Mozart)|Rekvijem]]".
* [[14. 12.]] - U Francuskoj osnovane [[Sjeverna armija (1791-1797)|Sjeverna]], [[Mosellska armija|Središnja]] i [[Rajnska armija (1791-1801)|Rajnska armija]].
* [[15. 12.]] - Dovršena ratifikacija prvih deset amandmana na [[Ustav SAD|američki Ustav]] poznatih kao ''[[Bill of Rights (Spisak prava) Sjedinjenih Američkih Država|Bill of Rights]]''.
* [[26. 12.]] - Stupa na snagu Ustavni akt kojim je britanska Provincija Kvebek podeljena na Gornju i Donju Kanadu (na zapadu odn. istoku), u Gornjoj Kanadi uvedeni engleski zakon i institucije (za lojaliste izbegle iz SAD), u Donjoj ostaju francuski zakoni (dve Kanade ujedinjene 1841).
| |||