Moskopolje – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 128:
Po svjedočenju [[Šveđani|švedskog]] historičara Johanna Thunmanna, koji je posjetio Moskopolje i napisao historiju[[Aromuni|Aromuna]] [[1774]]., svatko u gradu znao je aromunski (vlaški); mnogi su također govorili i [[grčki jezik|grčki]] - tadašnji službeni jezik [[Bizantsko carstvo/Latinična verzija|Bizantskog carstva]]), koji su koristili u pisanoj komunikaciji.
Na kraju [[18. vijek|18 st.]] grad je cvjetao, i imao razvijene trgovačke odnose sa [[Nemačka|Njemačkom]], [[Venecija|Venecijom]] i [[Istanbul|Konstantinopolisom]], brojne [[zanat]]ske radnje, oko 70 crkava, [[Banka|banke]], [[Štamparstvo|štampariju]] (pored nje postojala je samo ona u [[Istanbul]]u, u cijeloj tadašnjoj otomanskoj Evropi). Moskopolje je imalo i nešto poput [[fakultet]]a (Grčku Akademiju) - Hellênikon Frôntistêrion, osnovan [[1744]] g.. Mnogi autori pisali su i štampali knjige na dva jezika [[grčki jezik|grčkom]] (koji je bio jezik kulture i lingua ponte na [[Balkan]]u u to vrijeme) i [[Aromunski|aromunskom]] ali pisanom na [[Grčki alfabet|grčkom alfabetu]]. U Moskopolju je [[1770]]. godine, odštampan i izdan prvi rječnik za četiri suvremena balkanska jezika; [[Grčki jezik|Grčki]], [[Albanski jezik|Albanski]], [[Aromunski]] i [[Bugarski jezik|Bugarski]]. <ref>Max Demeter Peyfuss. [http://books.google.com/books?ei=XTo2TMXFGYmksQb655ytAQ&ct=result&hl=el&id=2MxpAAAAMAAJ&dq=peyfuss%2Bmoschopolis%2B70.000&q=70.000%2BMoschopolis#search_anchor Die Druckerei von Moschopolis, 1731-1769: Buchdruck und Heiligenverehrung im Erzbistum Achrida]. Böhlau, 1989, ISBN 978-3-205-05293-7, p. 35-36</ref>
Od [[1769]]. počele su nevolje stanovnika Moskoplja, te je godine [[Rusija|ruska]] pomorska eskadra pod komandom [[Orlov|Aleksandrom Orlovim]] pomagala [[Grčka|grčki]] ustanak na [[Peloponez]]u i egejskim otocima, koji je na Peloponezu završio [[Grčka|grčkim]] neuspjehom, dali su Moskopljani uzeli učešća u tome, to nije znano. Ali je to rezultiralo velikim nepovjerenjem [[otomansko Carstvo|otomanskih vlasti]] na stanovnike Moskoplja, tako da su one nakon tog, posredno poticale okolno [[Muslimani|muslimansko]] albansko stanovništvo na teroriziranje Moskopljana; kojekakva nasilja, pljačke i nakažnjena ubistva Moskopljana. Nakon tog se stanovništvo počelo raseljavati, a kulminacija svega bilo je razaranje grada [[1788]]. koje je izvršila vojska [[Али-паша Јањински|Ali Paše Janjinskog]] <ref>Hermine G. De Soto, Nora Dudwick. [http://books.google.com/books?id=xLhTxdx7VaQC&dq= ''Fieldwork dilemmas: anthropologists in postsocialist states'']. Univ of Wisconsin Press, 2000. ISBN 978-0-299-16374-7, p. 45.</ref>. Preživjelo stanovništvo pobjeglo je prema [[Grčka|Grčkoj]], [[Makedonija|Makedoniji]], [[Srbija|Srbiji]], [[Rumunija|Rumunjskoj]] i [[Bugarska|Bugarskoj]]. Bogatiji stanovnici potražili su utočište u [[Austro-Ugarska|Austro-Ugarskoj]], naročito u [[Beč]]u i [[Budimpešta|Budimpešti]], ali i u [[Transilvanija|Transilvaniji (Eredlju)]], gdje su kasnije imali značajnu ulogu u buđenju nacionalne svijesti kod [[Rumunija|Rumunja]].
| |||