Australija – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 222:
==Politika==
{{main|Politika Australije}}
[[File:Parliament House Canberra NS.jpg|thumb|320px|Zgrada [[Parlament Australije|parlamenta Australije]] u [[Canberra|Canberri]].]]
Australija je [[ustavna monarhija]] s [[Parlamentarni sustav|parlamentarnim sistemom vlasti]]. Kraljica [[Elizabeth II]]. je australski monarh, ali se njena uloga razlikuje od one koju ima u ostalim krunskim zemljama [[Commonwealth]]a. Na federalnom nivou, Monarha predstavlja [[generalni guverner Australije]], dok se guverneri nižeg ranga nalaze na čelu država članica. Iako ustav daje široka ovlaštenja generalnom guverneru, on ih koristi samo uz preporuku [[Premijer Australije|premijera]]. Najpoznatiji slučaj upotrebe ovih ovlaštenja mimo suglasnosti premijera bilo je raspuštanje Whitlamove vlade tokom [[Ustavna kriza u Australiji 1975.|ustavne krize iz 1975.]] godine.<ref>Parliamentary Library (1997). [http://www.aph.gov.au/library/pubs/rn/1997-98/98rn25.htm The Reserve Powers of the Governor-General], Preuzeto 17. 4. 2013.</ref>
Sustav [[trodioba vlasti|trodiobe vlasti]] u Australiji izgleda ovako:
*'''Zakonodavna vlast:''' [[Parlament Australije]], kojeg sačinjavaju Monarh, [[Senat Australije|Senat]] i [[Predstavnički dom AUstralije|Predstavnički dom]]; Monarha predstavlja [[generalni guverner Australije]], čije su ovlasti svedene na pristajanje na zakone.
*'''Izvršna vlast:''' [[Savezno izvršno vijeće (Australija)|Savezno izvršno vijeće]], na čijem se čelu nalazi generalni guverner, kog "savjetuju" izvršni savjetnici; u praksi, oni koji stvarno savjetuju guvernera su [[Premijer Australije|premijer]] i državni ministri.
*'''Sudska vlast:''' [[Visoki sud Australije]] i drugi savezni sudovi. Usvajanjem Zakona o Australiji [[1986.]], državni sudovi postali su formalno nezavisni od Britanije.
Dvodomni [[parlament]] čine Monarh, Senat (gornji dom) sa 76 senatora, i Predstavnički dom (donji dom) sa 150 članova. Članovi donjeg doma biraju se na izborima, u okviru posebnih izbornih jedinica, tzv. elektorata, koji daju po jednog predstavnika. Broj delegata iz svake države određen je na osnovi broja stanovnika, pri čemu je svakoj državi zagarantiran minimum od pet predstavnika. U Senatu, svaku državu predstavlja 12 senatora, a teritorije ([[Teritorija glavnog grada Australije|Teritorij glavnog grada]] i [[Sjeverna teritorija|Sjeverni]]) po dva. Izbori za oba doma održavaju se svake tri godine; mandat senatora traje šest godina, pa se na svakim izborima bira polovina gornjeg doma, osim u slučaju dvostrukog raspuštanja. Stranka s najvećim brojem predstavnika u Predstavničkom domu formira vladu, a njen lider postaje premijer.
Tri najveće političke stranke su su [[Australijska laburistička partija|Laburistička stranka Australije]], [[Liberalna stranka Australije|Liberalna stranka]] i [[Nacionalna stranka Australije|Nacionalna stranka]]. Nekoliko malih stranaka, uključujući i Zelene i demokrate, imaju svoje predstavnike u parlamentu, kao i nekoliko nezavisnih kandidata. Glasačko pravo, na nivou teritorija, država i federacije, imaju svi punoljetni građani (navršenih 18 godina), a glasanje je obavezno u svim jedinicama, izuzev u [[Južna Australija|Južnoj Australiji]].<ref>[http://aec.gov.au/_content/What/voting/faq_general.htm#2 What happens if I do not vote?]. - Voting within Australia - Frequently Asked Questions. Australian Electoral Commission, Preuzeto 21. 10. 2006.</ref>
==Administrativna podjela==
| |||