Velika Moskovska Kneževina – razlika između verzija

 

Važni faktori za razvoj Moskve u ono što će postati Moskovska država je bila činjenica da je njom upravljalo nekoliko knezova koji su bili ambiciozni i odlučni, a umeli su da iskoriste povoljan geografski položaj i dobru naseljenost svoje oblasti. Prvi vladar Moskovske kneževine [[Danilo I]] je bio najmlađi sin [[Aleksandar Nevski|Aleksandra Nevskog]], kneza Vladimir-Suzdalja. Danilo I je počeo da širi svoju kneževinu osvajanjem gradića [[Kolomna]] i osiguranjem nasleđivanja grada [[Pereslavl-Zaleski|Pereslavl-Zaleskog]] svojoj porodici. Danilov sin [[Jurij III Danilovič]] je kontrolisao ceo sliv reke [[Moskva (reka)|Moksve]] i proširio se na zapad zauzevši [[Možajsk]]. Zatim je napravio savez sa vrhovnim vladarom ruskih knezova, [[Uzbeg kan]]om od [[Zlatna horda|Zlatne horde]] i oženio se njegovom sestrom. Kan mu je dozvolio da uzme titulu Velikog kneza Vladimir-Suzdalja, što mu je omogućilo da se meša u poslove [[Novgorodska republika|Novgorodske republike]] na severoistoku.

 

Jurijev naslednik [[Ivan I Kalita]] (vladao od [[1325]]–[[1340|41]]), je uspeo da sačuva titulu velikog kneza blisko sarađujući sa Mongolima i skupljajući porez od ostalih ruskih kneževina u svoje ime. Ovo je omogućilo Ivanu da se uzdigne nad okolnim knezovima, posebno nad glavnim rivalom Moskve, severnim gradom [[Tver]]om, koji se pobunio protiv Zlatne horde [[1327]]. Ustanak je ugušen zajedničkim snagama Mongola i Moskovljana. Ivan I Kalita je imao reputaciju najbogatijeg čoveka u Rusiji, kako kaže njegov nadimak Kalita (na ruskom kesa za novac). Ivan je koristio blago da bi kupovao zemlju drugih kneževina i da bi platio izgradnju kamenih crkvava u Kremlju. Godine 1327. pravoslavni [[mitropolit Petar]] je premestio svoju rezidenciju iz [[Kijev]]a u [[Vladimir (grad)|Vladimir]], a zatim u Moskvu, što je dalje podiglo prestiž nove kneževine. Kako je Rusija bila politički razjedinjena, sedište mitropolije je bilo centar okupljanja, time je Moskva dobila na značaju kao centar okupljanja ruskih zemalja.

Ivanovi naslednici su nastavili sa okupljanjem ruskih zemalja da bi povećali broj stanovnika i bogastvo za vreme svoje vladavine. U ovom procesu, njihovi interesi su se sukobili sa narastajućom [[Velika litvanska kneževina|Velikom litvanskom kneževinom]], čiji su podanici uglavnom bili istočni Sloveni i pravoslavci. Veliki knez [[Olgerd]] se bračnim vezama vezao za Tver i poveo je tri ekspedicije na Moskvu (1368, 1370 i 1372) ali je nije mogao osvojiti. Veliki kamen razdora između Moskve i [[Vilnjus]]a bio je veliki grad [[Smolensk]].

 

 

Godine 1350. državu i vladajuću porodicu je pogodila [[kuga]]. Dimitrije Donski je imao 9 godina kada su mu umrli roditelji, a titula velikog kneza je prešla u ruke njegovog daljeg rođaka [[Dmitri od Suzdalja|Dimitrija od Suzdalja]]. Okružen paganskim [[Litvanci]]ma i muslimanskim nomadima, vladar Moskve je sklopio savez sa [[Ruska pravoslavna crkva|Ruskom pravoslavnom crkvom]], koja je doživela procvat usled monaških reformi [[Sergej Radonješki|Sergeja Radonješkog]].

 

== Ivan III ==

Širenje Velike kneževine u O14. i 15. veku je pratilo unutrašnja konsolidacija. Do 15. veka vladari Velike moskovske kneževine smatrali su celu teritoriju Rusije svojim kolektivnim imanjem. Brojni polu-nezavisni knezovi, potomci [[dinastija Rjurikovića|Rjurikovića]] su i dalje tražili neke teritorije, ali je [[Ivan III Veliki]] (vladao 1462-1505) primorao slabije knezove da prihvate velikog moskovskog kneza i njegove potomske kao neosporne vladare koji kontrolišu vojna, pravna i spoljašnja pitanja.

 

*Ivan IV (1533-1584) (car od 1547)

 

*[[Kijevska Rusija]]

*[[Rusko carstvo]]

 

 

[[be:Маскоўская дзяржава]]

[[sr:Велика московска кнежевина]]

[[sv:Moskvariket]]

[[tr:Moskova Knezliği]]

[[uk:Велике князівство Московське]]