1978 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
|||
Red 9:
* [[6. 1.]] - [[Kruna sv. Stjepana]] vraćena iz SAD u [[Mađarska|Mađarsku]].
* [[10. 1.]] - Ubijen [[nikaragva]]nski opozicionar [[Pedro Joaquín Chamorro Cardenal]] - dolazi do nereda u Managvi i drugim mestima.
* [[24. 1.]] - Sovjetski satelit [[Kosmos 954]] izgoreo u atmosferi i rasuo se po kanadskim [[
=== Februar/Veljača ===
Red 45:
* [[13. 4.]] - [[Mileta Perović]], generalni sekretar prosovjetske "Komunističke partije Jugoslavije" osuđen na 20 godina (navodno prethodnog jula kidnapovan u Švajcarskoj od strane jugoslovenskih vlasti)<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/83-2-353.shtml Belgrade Pardons Leading Pro-Soviet Emigré Who Has "Repented"], Slobodan Stanković, Open Society Archives - Radio Free Europe</ref>.
* [[14. 4.]] - Demonstracije u [[Tbilisi]]ju u odbranu statusa [[Gruzijski jezik|gruzinskog jezika]] u Gruzijskoj SSR.
* [[april]] - [[Turska|Turski]] premijer [[Bülent Ecevit]] u poseti Jugoslaviji (razgovara se o mogućnosti izvoza struje u Tursku).▼
* [[18. 4.]] - Skupština [[SAP Kosovo]] donela odluku o osnivanju [[Akademija nauka i umetnosti Kosova|Akademije nauka i umetnosti Kosova]].
* [[21. 4.]] - [[Lazar Mojsov]], predsedavajući 32. zasedanja [[Generalna skupština Ujedinjenih naroda|Generalne skupštine Ujedinjenih naroda]] 1977-78, predsedava Osmom specijalnom zasedanju radi razmatranja finansiranja mirovnih akcija u Libanu.
* [[22. 4.]] - [[Bob Marley]] na mirovnom koncertu spaja dvojicu suprotstavljenih političkih lidera [[Jamajka|Jamajke]], nakon nasilja u [[Kingston]]u.
* [[27. 4.]] - [[Datoteka:Flag of Afghanistan (1978-1980).svg|25px]] [[Saurska revolucija]]: [[afganistan]]ski predsednik [[Mohammed Daoud Khan]] ubijen u vojnom udaru, nasleđuje ga pro-komunista [[Nur Mohammed Taraki]]; tri dana kasnije proglašena [[Demokratska Republika Afganistan]]. Agrarna reforma i ženska prava ubrzo okreću ulemu protiv novog režima (→ [[Građanski rat u Afganistanu]]).
▲* [[april]] - [[Turska|Turski]] premijer [[Bülent Ecevit]] u poseti Jugoslaviji (razgovara se o mogućnosti izvoza struje u Tursku).
=== Maj/Svibanj ===
* [[4. 5.]] - Bitka kod Cassinge: južnoafrički padobranci razbili bazu [[SWAPO]]-a u južnoj [[Angola|Angoli]].
* [[6.5.|6]] - [[20. 5.]] - [[Datoteka:Boxing pictogram.svg|25px]] U Beogradu održan Drugi Svetski šampionat u [[boks]]u; domaći bokseri uzeli 6 srebrnih i jednu bronzanu medalju, a [[kuba]]nci pet zlatnih (među kojima i teškaš [[Teófilo Stevenson]]) i tri srebrne.
* [[9. 5.]] - Pronađeno telo [[Aldo Moro|Alda Mora]] u gepeku automobila u [[Rim]]u.
* [[11. 5.]] - U [[Zagreb]]u uhapšeno četvoro nemačkih terorista ("[[Frakcija Crvene Armije|RAF]]") - [[Brigitte Mohnhaupt]], [[Sieglinde Hofmann]], [[Rolf Clemens Wagner]] i [[Peter-Jürgen Boock]]. Jugoslavija u zamenu za njih traži osmoricu hrvatskih emigranata (uklj. [[Stjepan Bilandžić|Stjepana Bilandžića]]). Istog dana u Francuskoj uhapšen [[Stefan Wisniewski]], dok je ulazio u avion za Jugoslaviju.
* [[13. 5.]] - Plaćenici [[Bob Denard|Boba Denara]] zbacili vladu na [[Komori]]ma.
* 13. 5. - Pobunjenici zauzeli grad [[Kolwezi]] u [[zair]]skoj provinciji Šaba (Katanga) - oteraće ih francuski i belgijski padobranci na Mobutuov zahtev.
* [[16. 5.|16]] - [[30. 5.]] - Kanski filmski festival: nagradu [[FIPRESCI]] dobili [[Andrzej Wajda|Wajdin]] "[[Čovek od mramora]]" i [[Srđan Karanović|Karanovićev]] "[[Miris poljskog cveća]]".
* [[18. 5.]] -
* [[19. 5.]] - Padobranci [[Legija stranaca|Legije stranaca]] spašavaju Evropljane od građanskog rata u [[Zair]]u.
* [[25. 5.]] - Prvi napad [[Ted Kaczynski|Teda Kaczynskog]] "Unabombera".
* [[26. 5.]] - U [[Atlantic City, New Jersey|Atlantic City]]-ju otvoren prvi legalni [[kazino]] na istoku SAD.
* [[28. 5.]] - [[Dragan Džajić]] odigrao u Mostaru poslednji meč za Crvenu Zvezdu.
* [[31. 5.]] - [[Datoteka:Football pictogram.svg|25px]] Evropski šampionat za fudbalere mlađe od 21: revanš Jugoslavija-DDR u Mostaru 4:4 (het-trik [[Vahid Halilhodžić|Vahida Halilhodžića]]), u agregatu 5:4 za Jugoslaviju, čime postaje šampion.
=== Jun/Juni/Lipanj ===
Linija 67 ⟶ 71:
[[Datoteka:Space Invaders - Midway's.JPG|mini|150px|''[[Space Invaders]]'']]
* jun - U Japanu izdata igra ''[[Space Invaders]]''.
* jun - [[Albanija]] obeležava stogodišnjicu [[Prizrenska liga|Prizrenske lige]], iz Turske vraćeni posmrtni ostaci [[Abdyl Frashëri]]-ja.▼
* [[19. 6.]] - Pojavio se strip ''[[Garfield]]''.
* [[20. 6.]] - Zemljotres magnitude 6,5 pogađa [[Solun]] - 45 mrtvih, oštećeni i vizantijski spomenici. Potres se osetio i u Jugoslaviji i [[Bugarska|Bugarskoj]].
* [[20.6.|20]] - [[23. 6.]] - U Beogradu održan [[Jedanaesti kongres
* [[21. 6.]] - Oscilacija morske razine od šest metara poplavila [[Vela Luka|Velu Luku]] na [[Korčula|Korčuli]].<ref>[http://www.index.hr/vijesti/clanak/otkriven-misterij-najveceg-hrvatskog-tsunamija-zasto-je-more-1978-poplavilo-velu-luku/500183.aspx "...Zašto je more 1978. poplavilo Velu Luku?"], Index.hr</ref>
* 21. 6. - Oborena dva od četiri carska iranska [[Boeing CH-47 Chinook|Činuka]] koja su zalutala u SSSR.
Linija 75 ⟶ 81:
* [[24. 6.]] - Ubijen [[Ahmad al-Ghashmi]], predsednik severnog [[Jemen]]a.
* [[30. 6.]] - Etiopska ofanziva u [[Eritreja|Eritreji]].
▲* [[jun]] - Izdat pasoš disidentu [[Mihajlo Mihajlov|Mihajlu Mihajlovu]], odlazi u [[SAD]].
▲* jun - [[Albanija]] obeležava stogodišnjicu [[Prizrenska liga|Prizrenske lige]], iz Turske vraćeni posmrtni ostaci [[Abdyl Frashëri]]-ja.
=== Jul/Juli/Srpanj ===
Linija 105 ⟶ 109:
[[Datoteka:JohannesPaul2-portrait.jpg|thumb|110px|[[Ivan Pavao II.]] (papa 1978-2005)]]
* [[1. 10.]] - {{flag|Tuvalu|1978}} nezavisan od V. Britanije.
* 1 - [[14. 10.]] - [[Datoteka:Basketball pictogram.svg|25px]] [[Svjetsko prvenstvo u košarci - Filipini 1978.|Svjetsko prvenstvo u košarci na Filipinima]]: Jugoslavija je prvak, [[Dražen Dalipagić]] je MVP, u timu prvenstva su i [[Krešimir Ćosić]] i [[Dragan Kićanović]].
* [[16. 10.]] - [[Karol Wojtyla]] izabran za 254. papu - prvi [[Slaveni|slavenski]] papa (ali vidi i [[Siksto V.]]) te prvi ne-Talijan nakon 456 godina.
* 16. 10. - U Parizu ubijen [[Bruno Bušić]].
* [[27. 10.]] - [[Anwar Sadat]] i [[Menachem Begin]] dobili [[Nobelova nagrada za mir|Nobelovu nagradu za mir]].
* [[30. 10.]] - Treća premijera "[[Ohridska legenda|Ohridske legende]]" [[Stevan Hristić|Stevana Hristića]] u beogradskom Narodnom pozorištu, u postavci Pie i Pina Mlakara.
=== Novembar/Studeni ===
* [[3. 11.]] - {{flag|Dominika|1978}} stekla nezavisnost od [[UK|Ujedinjenog Kraljevstva]].
* [[5. 11.]] - Demolirana britanska ambasada u [[Teheran]]u, iranski premijer Jafar Sharif-Emami daje ostavku usled velikih nereda u zemlji.
* novembar - Osmi kongres Saveza sindikata Jugoslavije: Tito je pokrenuo inicijativu za doslednije ostvarivanje načela kolektivnog rada, odlučivanja i odgovornosti, u svim organima i organizacijama i na svim nivoima — od komune do Federacije<ref>Bajec, Dolničar, 1981, str. 316</ref>.
* [[17. 11.]] - Četvorica nemačkih RAF-ovaca pušteni, nakon što je [[Nemačka]] odbila izručiti hrvatske emigrante.
* [[18. 11.]] - Članovi sekte "People's Temple", koju je predvodio [[Jim Jones]], izvršili masovno samoubistvo u Jonestownu u [[Gvajana|Gvajani]] - 913 mrtvih, uključujući 276 djece.
Linija 128 ⟶ 135:
=== Tokom godine ===
* Završena [[TE Rijeka]] (320 MW).
* Nastala grupa [[Film (glazbeni sastav)|Film]].
* Pronađen veštački [[insulin]].
Linija 135 ⟶ 142:
== 1978. u temama ==
* Vlada Jugoslavije:
** Predsednik Republike i
** Predsednik Savezne skupštine: [[Kiro Gligorov]],
** Predsednik Saveznog izvršnog veća: [[Veselin Đuranović]]
Linija 148 ⟶ 155:
* [[Televizija]]. TV serije: "[[Mačak pod šljemom]]", "Punom parom", (TV Zagreb) "[[Povratak otpisanih (serija)|Povratak otpisanih]]" (snimljena 1976-77), "Lasno je nauciti, nego je muka oduciti" (1978-81), "Karavan o Beogradu" (dokum.) "Jedini dan", "Čardak ni na nebu ni na zemlji" (1978-79), "Međutim" (1978-86), "Razmena", "Sedam plus Sedam" (1978-80) (TV Beograd); "Razmišljanka - izmišljanka" (TV Novi Sad).
* Neki [[Popis jugoslavenskih filmova|domaći filmovi]]: "[[Dvoboj za južnu prugu]]", "[[Nije nego (film)|Nije nego]]", "[[Tigar (film)|Tigar]]", "[[Boško Buha (film)|Boško Buha]]", "[[Paviljon 6]]", "[[Ljubav i bijes (film)|Ljubav i bijes]]", "[[Tren]]", "[[Okupacija u 26 slika]]", "[[Posljednji podvig diverzanta Oblaka]]" (→ [[:Kategorija:Filmovi 1978.]]).
== Rođenja ==
Linija 367 ⟶ 375:
{{reference}}
; Literatura
* ''Collier's Year Book'' za 1978 (Microsoft Encarta 2004).
* Milan Bajec, Ivan Dolničar (1981). Jugoslavija 1941-1981, Beograd: Eksport pres.
== Spoljni linkovi ==
| |||