Estri – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Nema sažetka izmjene |
|||
Red 1:
[[Datoteka:Ester-general.png|thumb|120px|Opšta formula estara]]
'''Estri''' ([[njemački jezik|njem. jez.]] ''Essig-Äther'' što je stari naziv za etil-etanoat) su u [[kemija|kemiji]] organske tvari u kojima organska grupa zamjenjuje jedan ili više [[atom]]a [[vodik]]a u [[hidroksilna skupina|hidroksilnoj skupini]]. Kod estera hidroksilna skupina reagira sa karboksilnom skupinom i nastaje nova skupina koja se naziva esterska -COO-. Najpoznatiji esteri su [[Karboksilne kiseline|karboksilni]] esteri, no postoje i esteri alkohola i anorganskih kiselina, a jedan od najpoznatijih takvih je nitroglicerin. Nitroglicerin se dobiva reakcijom trovalentnog alkohola glicerola i dušične kiseline uz prisustvo sumporne kiseline.<ref>{{Clayden1st}}</ref>
Esteri nastali [[Kemijska reakcija|kemijskom reakcijom]] s karboksilnim kiselinama imaju opću formulu RCOOR’.
Red 15:
Esteri se mogu dobiti reakcijom [[kiselina|kiseline]] (obično organske) i alkohola uz prisutnost [[sumporna kiselina|sumporne kiseline]] kao [[katalizator]]a, iako ima i drugih načina dobivanja estera. Esterifikacija je povratna reakcija u kojoj se esterifikacija događa istovremeno sa hidrolizom, pa je potrebno higroskopno sredstvo koje bi reakciji uzelo vodu.
Alkoholi + karboksilne kiseline ↔ ester + voda (esterifikacija)
Linija 87 ⟶ 86:
* u ljepilima i odstranjivačima laka za nokte
* kao reagens za određivanje Angiotenzin konvertirajućeg enzima (ACE)
== Reference ==
{{reflist|2}}
== Spoljašnje veze ==
{{Commonscat|Esters}}
* [http://www.chemguide.co.uk/organicprops/esters/background.html Uvod u estre]
* [http://www.chm.bris.ac.uk/motm/ethylacetate/ethylh.htm Etil acetat i drugi estri]
* [http://www.forearthonline.com/allgreenplanet/moreaboutesters.html Primer komercijalne upotrebe estara]
{{Funkcionalne grupe-lat}}
[[Kategorija:Estri]]
| |||