1462 – razlika između verzija
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m Čišćenje |
|||
Red 4:
== Događaji ==
* [[21. 1.]] - Papa [[Pio II.]] šalje pismo kralju [[Matija Korvin|Matiji]] kojim ga moli da se izmiri sa nedavno krunisanim bosanskim kraljem [[Stjepan Tomašević|Stjepanom]].
* [[22. 1.]] - Portugalci otkrili [[Zelenortska Republika|Zelenortsko]] ostrvo São Vicente; ove godine počinje naseljavanje tih ostrva, prvo mesto je [[Cidade Velha]].
* [[januar]]? - [[Lekë Dukagjini]] iz zasede ubio rođaka Dragu Dukaghinija.
* [[januar]] - [[februar]] - [[Vlad III Dracula]] ubio sultanovog poslanika Hamza-pašu (koji je trebao da ga zarobi), zatim hara južnom [[Vlaška|Vlaškom]] i [[Bugarska|Bugarskom]], gde nabija hiljade Turaka i muslimanskih Bugara [[nabijanje na kolac|na kolac]].
* [[februar]] (tj. džumadel-ula 866. A. H., 1. feb. - 3. mart) - [[Vakufnama]] [[Isa-beg Isaković]]a - tekija, mlin i konačište - [[saraj]] po kome je [[Sarajevo]] dobilo ime<ref name="suop">[http://www.sarajevo.ba/ba/article.php?pid=6 Sarajevo u osmanskom periodu], sarajevo.ba</ref>.
* [[24. 3.]] - [[Mletačka Republika|Mletačka]] općina prihvaća ponudu [[klis]]kog kastelana za predaju, ali kasnije se predomišlja (tako grad ostaje banu Pavlu Sperančiću).
* [[27. 3.]] - Umro [[Vasilije II., veliki knez Moskve]], nasleđuje ga sin [[Ivan III., moskovski veliki knez|Ivan III.]] (1462-1505).
* [[31. 3.]] - Papa [[Pio II.]] opozvao Bazelski kompaktat sa češkim [[husiti]]ma iz [[1433]].
* [[3. 4.]] - U [[Grac]]u dogovoren privremeni mir između ugarskog kralja Matije i nemačkog cara [[Fridrih III|Fridriha III]], uz posredovanje papinog legata Jeronima Landa i [[Ivan Vitez od Sredne|Ivana Viteza]], varadinskog biskupa i upravitelja zagrebačke biskupije - caru će se platiti 80.000 dukata a on će vratiti [[Kruna sv. Stjepana|krunu sv. Stjepana]] i grad Šopron (Ugari tražili još pet gradova).
* [[7. 5.]] - Umro [[venecijanski dužd]] [[Pasquale Malipiero]], naslediće ga [[Cristoforo Moro]] (1462-71).
* [[14. 5.]] - Kralj Matija se nagodio sa [[Jan Jiskra|Janom Jiskrom]] od Brandisa - Jiskra mu se potčinio za 40.000 dukata i jedan grad.
* [[maj]], krajem - Izmirenje ugarskog kralja [[Matija Korvin|Matije Korvina]] i bosanskog [[Stjepan Tomašević|Stjepana Tomaševića]] - priznato krunisanje ovog drugog, ali ostaje ugarski vazal, daje mu novac za otkup krune i ''prekida slanje danka sultanu'' (predaja nekih gradova Ugarskoj?).
* [[17. 6.]] - [[Noćni napad]] u [[Trgovište|Trgovištu]] - [[Vlad III Dracula]] pokušao da ubije sultana [[Mehmed II|Mehmeda II]] u vojnom logoru.
* [[August (mjesec)|avgust]] - [[Kastilja]]nci uzeli [[Gibraltar]] od [[Emirat Granada|granadskih]] Mavara.
* [[August (mjesec)|avgust]], krajem - [[Vladislav Hercegović]] sa turskom vojskom napada oca [[Stjepan Vukčić Kosača|Stjepana]] - traži mu pola zemlje, a sultan traži 100 000 [[dukat]]a ili tri grada ([[Utvrda Čačvina|Čačvina]], te Mićevac i [[Klobuk (Trebinje)|Klobuk]] kod Trebinja); herceg poražen na [[Breznica (rijeka u Crnoj Gori)|Breznici]] kod [[Pljevlja|Pljevalja]] (Vladislav će dobiti četvrtinu zemlje).
* [[17. 9.]] - [[Trinaestogodišnji rat]]: bitka kod Švjecina, velika poljska pobeda nad [[teutonski vitezovi|teutonskim vitezovima]].
* [[9. 10.]] - Mletački [[Savjet desetorice|Savjet desetorice (''Consejo dei Diese'')]] odlučio je da imovinske odnose u Zeti i Albaniji razmatraju Signorija i Colegio (sledi nered u finansijama tamošnjih gradova).
* [[novembar]] - [[Turahanoglu Omer-beg]] zamalo zauzeo mletački Lepanto ([[Naupakt]]) - uvertira za [[Tursko-mletački rat (1463–1479)]].
* [[2. 12.]] - [[Jan Jiskra]] zarobio Vlada III Drakulu i predao ga Matiji Korvinu<ref>de Wiki</ref> (u međuvremenu Turci u Vlaškoj postavili Vladovog brata [[Radu III Lepi|Radua III]]).
=== Tokom/tijekom godine ===
* Ugarsko-hrvatski kralj [[Matija Korvin]] se žali Mlečanima da su Turci iz njegove zemlje u zadnje tri godine odveli "najmanje 200.000" stanovnika<ref>[[Dimitrije Bogdanović]], Knjiga o Kosovu, [http://www.rastko.rs/kosovo/istorija/knjiga_o_kosovu/bogdanovic-kosovo_2.html Tursko doba - I Pustošenja srpskih zemalja i prve seobe u XV i XVI veku], rastko.rs</ref>.
* Turci u ovo doba vladaju [[Višegrad]]om i okolinom.
* Turci zauzeli ostrvo [[Lezbos]], kojim je vladala đenovska porodica [[Gattilusi]].
* Počeo [[Katalonski građanski rat]] (1462-72).
* [[Ivan Vitez od Sredne]] postavljen za upravitelja [[Zagrebačka nadbiskupija|Zagrebačke biskupije]], ali papa se tome usprotivio, jer je Ivan već varadinski biskup - pošto kralj ne priznaje Dimitrija Čupora, stolica ostaje upražnjena još tri godine.
* Bivša despotica [[Jelena Paleolog Branković]] od jeseni boravi osam meseci u Dubrovniku<ref>Ž. Fajfrić [http://www.rastko.rs/kosovo/istorija/zfajfric-brankovici.html Sveta loza Brankovića], rastko.rs</ref>.
Red 45:
* [[8. 5.]] - [[Palla Strozzi]], firentinski bankar i filozof (* ca. 1372)
* [[22. 5.]] - Johan II, gorički grof (* ca. 1433)
* [[Niccolò Gattilusio]], poslednji knez Lezbosa
* [[Esen Buqa II]], kan [[Mogulistan]]a
* [[Dai Jin]], kineski slikar (* [[1388]])
| |||