James Whale – razlika između verzija

'''James Whale''' ([[22. 7.|22. juli]], [[1889]]. – [[29. 5.|29.5.]], [[1957]].) je revolucionarni [[hollywood]]ski reditelj poznat po svom radu u okviru [[horor film|horor žanra]] u kome je dao monumentalna ostvarenja kao što su ''[[Frankenstein (film iz 1931)|Fankenstein]]'', ''[[Bride of Frankenstein]]'' i SF klasik ''[[The Invisible Man (film iz (1933)|The Invisible Man]] ''.

 

Whale je rođen u [[Dudley]]u u [[Engleska|Engleskoj]] kao šesto od sedmoro dece radničke porodice. Smatrali su da nije dovoljno jak da, kao njegova braća, radi u teškoj industriji i počeo je da radi kao obućar, ali je uporedo pohađao nastavu iz umetnosti.

 

Sa potpisivanjem mira odlazi u [[Birmingham]] i započinje profesionalnu pozorišnu karijeru. Godine 1928. ponuđeno mu je da režira tada nepoznatu dramu [[R. C. Sherriff]]a ''[[Journey’s End]] '' u kojoj je glumio mladi i tada, takođe, nepoznati [[Laurence Olivier]]. Predstava je doživela uspeh i prebačena je na [[West End theatre|West End]], gde je glavnu ulogu igrao [[Colin Clive]] (koji će kasnije igrati dr. Frankensteina u Whaleovim filmovima). Predstava je imala oko 600 repriza. Whale je pozvan da režira istu predstavu na [[Broadway]]u, kao i hollywoodsku filmsku verziju.

 

Godine 1930 je snimio ''Journey’s End'', koji je bio prva britansko-američka tonska koprodukacija. Iste godine režirao je [[Howard Hughes|Hughesov]] film ''[[Hell’s Angels]]'' zajedno sa [[Howard Huges|Howardom Hugesom]] i [[Edmund Goulding|Edmundom Gouldingom]] (Whale i Goulding nisu potpisani kao reditelji).

 

Svoj prvi film sa [[Universal Studios|Universalom]] je snimio 1931. - ''[[Waterloo Bridge]]''. Iste godine snima jedan od svojih najznačajnijih filmova ''Frankenstein''. ''[[Frankesntein (film iz 1931)|Frankenstein]] je jedan od prvih filmova u kojima se kamera kreće kroz kadar (što ukazuje na veliki utican nemačkog nemog filma, posebno [[F. W. Murnau]]a na Whalea]]). Film, u čiju produkciju je uloženo oko 291.000$ zaradio je oko 10 miliona samo od prikazivanja u [[Sjedinjene Američke Države|SAD]]. Slede ogromni uspesi sa filmovima ''Bride of Frankenstein'' i ''The Invisible Man''. Filmovi su doneli veliki uspeh ne samo studiju, već i glumcima i glumicama, kao što su [[Gloria Stuart]], [[Colin Clive]], [[Elsa Lanchester]], [[Boris Karloff]] i [[Claude Rains]], koje je Whale poznavao još u Engleskoj i lično odabrao za uloge u njegovim filmovima.

 

 

U svojim poslednjim danima Whalea su proganjala sećanja, posebno na ratne dane. Živeo je povučen od sveta i patio je od depresije. Konačno, u svojoj 67. godini počinio je samoubistvo udavivši se u bazenu [[29. 5.|29. maja]], [[1957]]. Okolnosti njegove smrti nisu bile razjašnjenje do 1987. godine, kada je njegov životni partner, producent [[David Lewis (producent)|David Lewis]] objavio postojanje Whaleove oproštajne poruke. Poruka je glasila: „''Budućnost je samo starost, bolest i bol… Moram imati mir i ovo je jedini način. ''“

 

 

Godine 2002. u njegovom rodnom Dudleyu podignuta je memorijalna statua Jamesu Whaleu. Statua predstavlja filmsku rolnu sa ugraviranim likom [[Frankensteinovo čudovište|Frankensteinovog čudovišta]] i sa imenima njegovih najznačajnijih filmova.

 

 

* {{imdb name | id=0001843 | name=James Whale}}

* [http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=2977 James Whale's Gravesite]

 

{{Lifetime|1889|1957|Whale, James}}

[[Kategorija:Engleski režiseri|Whale, James]]

[[Kategorija:LGBT osobe iz Engleske|Whale, James]]